Gaslighting
Afbeelding uit de film Gaslight uit 1942
"Maar ik heb helemaalgeen zin om naar gekke mensente gaan,' merkte Alice op.
"O daar is niets aan te doen,' zei de Kat, 'we zijn hier allemaal gek. Ik ben gek.Jij bent gek."
"Hoe weet u dat ik gek ben?" zei Alice.
"Dat moet je zijn,' zei de Kat, 'anders zou je niet hier gekomen zijn.'

- "De Avonturen van Alice in Wonderland" van Lewis Caroll
Wij leven in een wereld waarin de mate van desinformatie en regelrechte leugens een dusdanige omvang heeft aangenomen dat, wellicht voor de allereerste keer, de meerderheid van de westerse wereld begint te twijfelen aan haar eigen gezonde verstand en dat van haar omgeving. Het toenemende ongebreidelde wantrouwen in alles wat "gezaghebbend" is, vermengd met het wanhopige ongeloof dat "niet iedereen er toch bij betrokken kan zijn!", wiegt velen langzaam heen en weer in een steeds strakker keurslijf. "Alles in twijfel trekken" is het nieuwe motto geworden, maar zijn we wel in staat die vragen te beantwoorden?

Op dit moment is het antwoord een volmondig neen.

De zieke grap van de sociale gedragsdeskundigen om iedereen bezeten te maken van toiletpapier aan het begin van wat als een crisistijd werd beschouwd, is een voorbeeld van hoeveel controle zij hebben over die rode knop met het opschrift "begin massapaniek op niveau 4".

En kan het de mensen kwalijk worden genomen? Immers, als we worden voorgelogen, hoe kunnen we ons dan verenigen en met de vinger wijzen naar de wortel van deze tirannie, zijn we dan niet op het punt aanbeland waar die alomtegenwoordig is?

Zoals Goebbels eerloos verklaarde,
"Als je een leugen vertelt die groot genoeg is en deze blijft herhalen, zullen mensen het uiteindelijk gaan geloven. De leugen kan alleen in stand worden gehouden zolang de Staat het volk kan beschermen tegen de politieke, economische en/of militaire gevolgen van de leugen. Het wordt dus van vitaal belang voor de Staat om al zijn macht te gebruiken om afwijkende meningen te onderdrukken, want de waarheid is de doodsvijand van de leugen, en dus in het verlengde daarvan, is de waarheid de grootste vijand van de Staat [onder het fascisme]".
En hier bevinden we ons vandaag, op de rand van het fascisme. We moeten er echter eerst mee instemmen onze burgerrechten als collectief op te geven voordat het fascisme volledig kan overheersen. Dat wil zeggen, de grote leugen kan alleen slagen als de meerderheid deze niet afwijst, want als de meerderheid deze leugen zou erkennen voor wat het is, zou deze waarlijk geen macht hebben.

De Strijd om Uw Geest
"Politici, Priesters en psychiaters staan vaak voor hetzelfde probleem: hoe vind je de snelste en meest permanente manier om iemands geloof te veranderen... Het probleem van de dokter en zijn zenuwzieke patiënt, en dat van de religieuze leider die nieuwe bekeerlingen probeert te krijgen en vast te houden, is nu het probleem geworden van hele groepen naties, die niet alleen bepaalde politieke overtuigingen binnen hun grenzen willen bevestigen, maar ook de buitenwereld willen bekeren."

- William Sargant "Battle of the Mind"
In het verleden werd algemeen gedacht, en niet zonder grondslag, dat tirannie alleen kon bestaan op voorwaarde dat het volk ongeletterd bleef en onwetend van haar onderdrukking. Om te erkennen dat men "onderdrukt" werd, moest men eerst een idee hebben van wat "vrijheid" was, en als men het "voorrecht" had om te leren lezen, was deze ontdekking onvermijdelijk.

Als onderwijs van de massa's de meerderheid van een bevolking geletterd kon maken, dacht men dat de hogere ideeën, het soort "gevaarlijke ideeën" dat Mustapha Mond bijvoorbeeld verwoordt in "The Brave New World", de massa's snel zouden organiseren en dat een revolutie tegen hun "controleurs" onvermijdelijk zou zijn. Met andere woorden, kennis is vrijheid en je kunt degenen die leren "denken" niet tot slaaf maken.

Maar zo is het niet precies gegaan, toch?

De overgrote meerderheid van ons is vrij om te lezen wat we maar willen, inclusief voor wat betreft de eens "verboden boeken", zoals opgenomen in de Index Librorum Prohibitorum[1]. Wij kunnen alle geschriften lezen die in "The Brave New World" werden verboden, met name de werken van Shakespeare, die werden bestempeld als absoluut gevaarlijke vormen van "kennis".

We zijn nu zeer vrij om onszelf "te onderwijzen" met dezelfde "ideeën" die door tirannen in het verleden werden erkend als het "tegengif" voor een leven van slavernij. En toch, vandaag de dag, kiest de meerderheid ervoor om dat niet te doen...

Het wordt erkend, zij het oppervlakkig, dat wie het verleden beheerst, ook het heden beheerst en daarmee de toekomst. George Orwell's boek "1984" benadrukt dit als het essentiële kenmerk, dat het Big Brother-apparaat in staat stelt absolute controle te behouden over angst, perceptie en loyaliteit aan de Partij, en toch blijft er, ondanks zijn populariteit, een gebrek aan interesse bestaan om zichzelf daadwerkelijk over het verleden te informeren.

Wat doet het er eigenlijk toe, als het verleden wordt gecontroleerd en herschreven om het heden te dienen? Zoals Big Brother-ondervrager O'Brien tegen Winston zegt: "Wij, de Partij, controleren alle gegevens, en wij controleren alle herinneringen. Dan beheersen wij het verleden, nietwaar? [En zijn dus vrij om het te herschrijven zoals wij willen...]"

Natuurlijk bevinden wij ons niet in dezelfde situatie als Winston... wij zijn veel beter af. Wij kunnen het "verleden" bestuderen en erover leren als wij dat willen, dat is een keuze die velen als vanzelfsprekend beschouwen.

In werkelijkheid zijn velen zich er waarschijnlijk niet van bewust dat er momenteel een strijd gaande is om wie het verleden zal "beheersen", op een manier die veel weg heeft van een vorm van "geheugen wissen".

***

William Sargant was een Britse psychiater en, zo kan men stellen, in feite de vader van "mind control" in het Westen, met connecties bij de Britse inlichtingendienst en het Tavistock Institute, die de CIA en het Amerikaanse leger zouden beïnvloeden middels het MK Ultra programma. Sargant was eveneens als adviseur betrokken bij de werkzaamheden van Ewen Cameron met betrekking tot zijn LSD "blank slate" project aan McGill University, gefinancierd door de CIA.

Sargant geeft als verklaring voor zijn bestudering en gebruik van vormen van "mind control" op zijn patiënten, voornamelijk Britse soldaten die tijdens WO II werden teruggestuurd van het slagveld met verschillende vormen van "psychose", dat dit de enige manier was om extreme vormen van PTSD (Post Traumatic Stress Syndrome) te rehabiliteren.

De andere reden was dat de Sovjets blijkbaar "experts" waren geworden op dit gebied en omwille van de nationale veiligheid zouden de Britten op hun beurt dus ook experts moeten worden...uiteraard uit zelfverdedigingsoverwegingen.

Het werk van Ivan Pavlov, een Russische fysioloog, had een aantal verontrustend interessante inzichten opgeleverd in vier primaire vormen van zenuwstelsels bij honden, die combinaties waren van remmende en prikkelende temperamenten; "sterk prikkelend", "evenwichtig", "passief" en "kalm onverstoorbaar". Pavlov ontdekte dat afhankelijk van de categorie van het temperament van het zenuwstelsel dat de hond bezat, dit op zijn beurt de vorm van "conditionering" zou dicteren die het beste zou werken om "gedrag te herprogrammeren". De relevantie voor "menselijke conditionering" was niemand ontgaan.

In het Westen vreesde men dat dergelijke technieken niet alleen tegen hun soldaten zouden worden gebruikt om de vijand ongeremd openhartige bekentenissen af te dwingen, maar dat deze soldaten naar hun vaderland zouden kunnen worden teruggestuurd als gezombificeerde moordenaars en spionnen, die met een eenvoudig codewoord konden worden geactiveerd. Althans, dat waren de verhaallijnen in thrillers en films die de bevolking werden ingepompt. Hoe afschuwelijk! Dat de vijand kennelijk kon binnendringen in wat men dacht dat de enige heilige grond was die we bezaten... onze eigen "geest"!

Maar voor degenen die werkelijk een toonaangevende rol speelden op het vlak van onderzoek naar hersenspoeling, zoals William Sargant, was het duidelijk dat hersenspoeling niet op deze wijze werd bewerkstelligd.

Zo stond de kwestie van de "vrije wil" in de weg.

Ongeacht de duur of de mate van elektroshocks, insuline-therapie, kalmerende cocktails, geïnduceerde coma's, slaaponthouding, uithongering enz. werd ontdekt, dat als de proefpersoon een "sterke overtuiging" en een "sterk geloof" in iets had, dit niet zomaar kon worden uitgewist, het kon niet worden overgeschreven met een willekeurig iets. Integendeel, de proefpersoon moest de illusie hebben dat zijn "conditionering" in feite een "keuze" was. Dit was een uiterst moeilijke taak, en langdurige bekeringen (maanden tot jaren) waren zeldzaam.

Sargant zag echter een nieuwe mogelijkheid. Men begreep dat men geen nieuw individu vanuit het niets kon creëren, maar met de juiste conditionering, die moest leiden tot een fysieke instorting door middel van abnormale stress (in feite een herstart van het zenuwstelsel), kon men de "beïnvloedbaarheid" bij de proefpersonen aanzienlijk verhogen.

Sargant schreef in zijn "Battle of the Mind": "Pavlov's klinische beschrijvingen van de 'experimentele neurosen' die hij bij honden kon opwekken, bleken in feite een nauwe overeenkomst te vertonen met de oorlogsneurosen die wij op dat moment onderzochten."

Daarnaast ontdekte Sargant dat een vals geïmplanteerde herinnering kon helpen bij het opwekken van abnormale stress die leidde tot emotionele uitputting en fysieke instorting om " beïnvloedbaarheid " op te roepen. Dat wil zeggen, men hoefde niet eens "echte stress" te hebben, maar een "ingebeelde stress" zou net zo effectief werken.

Vervolgens stelt Sargant in zijn boek:
"Het is niet verwonderlijk dat de gewone mens in het algemeen veel gemakkelijker geïndoctrineerd wordt dan de abnormale... Iemand wordt door de gemeenschap als 'gewoon' of 'normaal' beschouwd, eenvoudigweg omdat hij de meeste sociale normen en gedragspatronen van de gemeenschap aanvaardt; hetgeen in feite betekent dat hij vatbaar is voor suggestie en is overgehaald om met de meerderheid mee te gaan bij de meeste gewone of buitengewone gebeurtenissen."
Sargant gaat vervolgens in op het fenomeen van de London Blitz, een acht maanden durende periode van zware bombardementen op Londen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens deze periode raakten de mensen, om het hoofd boven water te houden en "geestelijk gezond" te blijven, snel gewend aan de idee dat hun buren levend begraven konden zijn, en werden, in gebombardeerde huizen om hen heen. De gedachte was: "Als ik er toch niets aan kan doen, wat voor zin heeft het dan dat ik me er druk over maak?" De beste "manier om hiermee om te gaan" werd aldus gevonden door diegenen die de nieuwe "omgeving" aldus accepteerden en zich gewoon concentreerden op "overleven" en niet probeerden zich ertegen te verzetten.

Sargant merkt op dat het dit "aanpassingsvermogen" aan een veranderende omgeving is, dat deel uitmaakt van het "overlevingsinstinct" en zeer sterk is in het "gezonde" en "normale" individu, dat kan leren om ermee om te gaan en dus "functioneel" blijft ondanks een steeds veranderende omgeving.

Het was derhalve ons diep geprogrammeerde "overlevingsinstinct" dat de sleutel bleek te zijn tot de beïnvloedbaarheid van onze geest. Dat in zekere zin de beste "overlevers" de beste "hersenspoeling" vertoonden.

Sargant citeert het werk van Hecker, die het fenomeen van de dansgekte bestudeerde dat zich voordeed tijdens de Zwarte Dood, waarbij Hecker opmerkte dat verhoogde beïnvloedbaarheid het vermogen had om een persoon "met gelijke kracht verstand en dwaasheid, goed en kwaad, de lof der deugd en de misdadigheid der ondeugd te doen omhelzen."

En dat een dergelijke gemoedstoestand werd vergeleken met de eerste pogingen van het zuigelingenbrein "dit instinct van nabootsing, wanneer het in zijn hoogste graad bestaat, eveneens verenigd is met een verlies van alle macht over de wil, dat optreedt zodra de indruk op de zintuigen stevig gevestigd is, waardoor een toestand ontstaat zoals die van kleine dieren wanneer zij gefascineerd raken door de aanblik van een slang."

Ik vraag me af of Sargant zichzelf als de slang voorstelde...

Sargant geeft uiteindelijk wel toe: "Dit betekent niet dat alle mensen werkelijk geïndoctrineerd kunnen worden met dergelijke middelen. Sommigen zullen zich slechts tijdelijk onderwerpen aan de eisen die aan hen worden gesteld, en opnieuw vechten wanneer de kracht van lichaam en geest terugkeert. Anderen worden gered door de ineenstorting van de waanzin. Of de wil om zich te verzetten kan het begeven, maar niet het verstand zelf."

Als antwoord op dit hardnekkige verzet troost hij zichzelf echter met de opmerking: "Zoals in een vorige context is gezegd, zijn de brandstapel, de galg, het vuurpeloton, de gevangenis of het gekkenhuis gewoonlijk beschikbaar voor de mislukkelingen."

Hoe Zich te Verzetten Tegen de Afbraak van de Geest?
"Hij die de goden willen vernietigen, maken ze eerst gek."

- Henry Wadsworth Longfellow "The Masque of Pandora"

Indien u de psychologische thriller "Gaslight" van George Cukor uit 1944 nog niet gezien hebt, raad ik u ten zeerste aan dat alsnog te doen omdat er een les van onschatbare waarde inzit, die vooral van toepassing is op hetgeen, naar ik vermoed, velen van ons tegenwoordig meemaken.

Het verhaal begint met de 14-jarige Paula (gespeeld door Ingrid Bergman) die naar Italië wordt gebracht nadat haar tante Alice Alquist, een beroemde operazangeres en verzorgster van Paula, vermoord is aangetroffen in haar huis in Londen. Paula is degene die het lichaam heeft gevonden en door afschuw getroffen is ze nooit meer haar oude zelf. Haar tante was de enige familie die Paula nog had in haar leven. Er wordt besloten haar van Londen naar Italië te sturen om aldaar verder te studeren om een wereldberoemde operazangeres te worden, zoals haar tante Alice.

Jaren verstrijken. Paula leeft een zeer beschermd leven maar er is altijd een zware somberheid in haar, ze kan nooit enige vorm van geluk lijken te voelen. Tijdens haar zangstudie ontmoet ze een mysterieuze man (haar pianobegeleider tijdens haar lessen) en ze wordt hevig verliefd op hem. Ze weet echter bijna niets over de man die Gregory heet.

Na een romance van twee weken stemt Paula toe in een huwelijk met Gregory en wordt ze al snel overgehaald om terug te keren naar het huis van haar tante in Londen, dat al die jaren verlaten was. Zodra ze het huis binnengaat, komt de herinnering aan de nacht van de moord weer boven en wordt ze verteerd door paniek en angst. Gregory probeert haar te kalmeren en zegt dat het huis een beetje lucht en zon nodig heeft. Vervolgens vindt Paula een brief van ene Sergis Bauer aan haar tante, die bevestigt dat hij een paar dagen voor de moord contact had met Alice. Bij deze vondst reageert Gregory op merkwaardige wijze geagiteerd en grist de brief uit Paula's handen. Hij probeert snel zijn woede te rechtvaardigen en geeft de brief de schuld omdat deze haar van streek maakte. Gregory besluit dan alle bezittingen van haar tante op zolder achter slot en grendel op te bergen, schijnbaar om Paula verder leed te besparen.

Vanaf dat moment begint Gregory zijn gedrag drastisch te veranderen. Steeds onder het voorwendsel van "Paula's bestwil" moet alles wat Paula "van streek" maakt uit haar aanwezigheid worden verwijderd. En zo verandert het huis al snel in een soort gevangenis. Paula krijgt te horen dat het voor haar het beste is het huis niet zonder begeleiding te verlaten, geen bezoek te ontvangen en dat zelfgekozen isolement de beste remedie is tegen haar "angsten", die steeds erger worden. In het begin wordt aan Paula nooit een streng verbod opgelegd, maar haar wordt gezegd dat zij zich voor haar eigen bestwil aan deze beperkingen moet houden.

Voordat ze uit wandelen gaan geeft Gregory haar als geschenk een prachtige broche, die van zijn moeder is geweest. Omdat de speld aan vervanging toe is, draagt hij Paula op de broche in haar handtas te bewaren en zegt dan, nogal uit zijn verband gerukt: "Vergeet niet waar je de broche laat Paula, ik wil niet dat je haar verliest." Paula merkt op dat ze de waarschuwing absurd vindt: "Natuurlijk zal ik dat niet vergeten!" Als ze terugkomen van hun wandeling, vraagt Gregory naar de broche, Paula zoekt tevergeefs in haar handtas, de broche is weg.

Zo gaat het maar door; Gregory deelt waarschuwingen uit en geeft geheugensteuntjes, schijnbaar om Paula te helpen met haar "vergeetachtigheid" en "angsten". Paula begint te twijfelen aan haar eigen oordeel en geestelijke gezondheid als deze gebeurtenissen steeds vaker voorkomen. Ze heeft niemand anders om mee te praten dan Gregory, die de enige getuige is van deze schijnbare ongelukken. Het komt tot een punt waar volledig onzinnig gedrag door Gregory aan Paula wordt toegeschreven. Op een avond wordt er een schilderij dat aan de muur hing vermist. Gregory praat tegen Paula alsof ze een kind van 5 is en vraagt haar het terug te hangen. Paula houdt vol dat ze niet weet wie het eraf gehaald heeft. Na haar hardnekkig volhouden dat zij het niet was, loopt ze de trap op, bijna alsof ze in een droomtoestand verkeert en haalt het schilderij van achter een standbeeld vandaan. Gregory vraagt waarom ze loog, maar Paula houdt vol dat ze er alleen maar aan dacht om daar te kijken omdat het schilderij op die plek werd gevonden de laatste twee keer dat dit gebeurde.

Al wekenlang denkt Paula dat ze dingen ziet, de gaslichten van het huis dimmen zonder reden, ze hoort ook voetstappen boven haar slaapkamer. Niemand anders lijkt het op te merken. Paula krijgt ook van Gregory te horen dat hij ontdekt heeft dat haar moeder, die overleed toen ze nog heel jong was, eigenlijk krankzinnig was geworden en in een gesticht was gestorven.

Ondanks het feit dat Paula in een toestand van voortdurende verbijstering verkeert, besluit zij op een nacht de stoute schoenen aan te trekken en de controle over haar leven terug te krijgen. Paula wordt uitgenodigd door één van de goede vriendinnen van haar tante Alice, Lady Dalroy, om een high society avond met muzikale optredens bij te wonen. Voor ze Gregory ontmoette, draaide Paula's leven om muziek. Muziek was haar leven. Paula kleedt zich prachtig aan voor de avond en op weg naar buiten vertelt ze Gregory dat ze naar dit evenement gaat. Gregory probeert haar ervan te overtuigen dat ze niet gezond genoeg is om zo'n sociale bijeenkomst bij te wonen, maar wanneer Paula kalm volhoudt dat ze wel gaat en dat deze vrouw een goede vriendin van haar tante was antwoordt Gregory dat hij weigert haar te vergezellen (in die dagen was dat heel wat). Paula accepteert dit en loopt met een gedegen waardigheid onverschrokken naar de paardenkoets. In een veelzeggende scène is Gregory even alleen en in paniek, zijn ogen uitpuilend, slaat hij zijn sigarenkoker dicht en rent Paula achterna. Lachend roept hij haar toe: "Paula, je dacht toch niet dat ik serieus was? Ik had geen idee dat dit feest zoveel voor je betekende. Wacht, ik ga me klaarmaken." Terwijl hij zich voor de spiegel klaarmaakt, verschijnt er een duivelse grijns.

Paula en Gregory komen laat aan bij Lady Dalroy's huis, de pianist zit middenin het 1e deel van Beethovens Piano Sonate #8 in C minor. Ze worden snel naar twee lege stoelen begeleid. Paula gaat onmiddellijk op in het stuk, en Gregory ziet dat hij de controle verliest. Al na een paar minuten kijkt hij op zijn zakhorloge, maar het zit niet in zijn zak. Hij fluistert in Paula's oor: "Mijn horloge is weg". Onmiddellijk kijkt Paula alsof ze misselijk wordt. Gregory pakt haar handtas en Paula kijkt vol afschuw als hij zijn zakhorloge tevoorschijn haalt, met de insinuatie dat Paula het daar had ingestopt. Ze verliest onmiddellijk haar zelfbeheersing en heeft een zeer publiekelijke emotionele inzinking. Gregory neemt haar mee, terwijl hij tegen Lady Dalroy zegt dat dit voornamelijk de reden was waarom hij niet wilde dat Paula kwam.

Als ze thuiskomen, is Paula inmiddels volledig bezweken onder de gedachte dat ze inderdaad volledig krankzinnig is. Gregory zegt dat het het beste zou zijn als ze ergens voor onbepaalde tijd heen zouden gaan. Later ontdekken we dat Gregory van plan is haar in een gesticht op te laten nemen. Paula stemt toe om Londen met Gregory te verlaten en legt haar lot volledig in zijn handen.

In Paula's geval is het duidelijk. Zij heeft het vermoeden dat Gregory iets met haar "toestand" te maken heeft, maar hij heeft heel kunstig een omgeving geschapen waarin Paula zelf twijfelt of dit een zaak is van onbegrijpelijke schurkenstreken of dat zij inderdaad gek aan het worden is.

Het is eerder omdat ze niet gek is dat ze aan zichzelf twijfelt, want er is schijnbaar geen reden waarom Gregory zoveel tijd en energie zou steken in het doen voorkomen alsof ze gek is, althans zo lijkt het op het eerste gezicht. Maar wat als het doel van haar geloof in haar waanzin gewoon een kwestie was van wie de touwtjes in handen heeft?

Op de avond dat ze besluit er alleen op uit te trekken, ongeacht wat Gregory beweert dat in haar eigen belang is, slaagt Paula er bijna in de overhand te krijgen in deze machtsstrijd. Als ze in het huis van Lady Dalroy voet bij stuk had gehouden en gewoon had geantwoord: "Ik heb geen idee waarom jouw stomme horloge in mijn handtas terecht is gekomen en het kan me ook niet schelen. Stop nu met het onderbreken van deze voorstelling, je maakt een scène!" Gregory's betovering zou zo simpelweg verbroken zijn. Als hij tegen anderen over de situatie zou klagen, zouden zij ook antwoorden: "Hou toch op man, waarom ben je zo geobsedeerd door je verdomde horloge?"

Vandaag de dag bevinden we ons in een situatie die erg lijkt op die van Paula. En de stem van Gregory wordt vertegenwoordigd door de verhaallijn van het valse nieuws en de apocalyptische sociale gedragsprogrammering in onze vormen van amusement. De dingen waar de meeste mensen zich dagelijks, zo niet ieder uur, vrijwillig aan onderwerpen. Hen sociaal conditionerend, als een roedel kwijlende Pavloviaanse honden, om te denken dat het slechts een kwestie van tijd is voordat de wereld vergaat en met een klingel van de bel van hun baas... elkaar naar de keel vliegen.

Paula wordt uiteindelijk gered door een meneer Joseph Cotten (een detective), die het opmerkte en snel doorhad dat er iets mis was. Uiteindelijk wordt Gregory gearresteerd. Er wordt onthuld dat Gregory in feite Sergis Bauer is. Dat hij Alice Alquist heeft vermoord en dat hij na al die jaren is teruggekeerd naar de plaats van de misdaad, op zoek naar de beroemde juwelen van de operazangeres. De juwelen waren in feite vrij waardeloos, omdat ze te beroemd waren om te worden verkocht, maar Gregory was nooit van plan deze juwelen te verkopen, hij was geobsedeerd geraakt door het verlangen ze enkel te bezitten.

Dat wil zeggen, Gregory was degene die al die tijd dus volslagen gek was.

Een Gregory is absoluut gevaarlijk. Hij zou het einde van Paula hebben betekend als er niets was tussengekomen. Maar de macht die Gregory bezat was voorwaardelijk, in de mate dat Paula hem toestond haar te beheersen. Paula's extreme afbraak was dus volledig afhankelijk van haar keuze om de stem van Gregory binnen te laten. Dat wil zeggen, een Gregory is alleen gevaarlijk als we onszelf toestaan om slaapwandelend de nachtmerrie in te lopen die hij voor ons heeft geconstrueerd.
"Als ik een woord gebruik," zei Hompie Dompie misprijzend,
'betekent dat woord precies wat ik verkies- niet meer en niet minder.''
"De vraag is nu maar," zei Alice, "of je aan één woord zoveel verschillende betekenissen kunt geven."
"De vraag is,' zei Hompie Dompie, "wie de baas is - uit."

- "De avonturen van Alice in het Spiegelland" van Lewis Caroll
U kunt de auteur bereiken op https://cynthiachung.substack.com/
  1. De Index Librorum Prohibitorum was een lijst van verboden boeken, die gevaarlijk werden geacht voor het geloof en de moraal van de rooms-katholieken en die een verdachte neiging hadden de werken van platonische humanisten te bevatten. Tot de verboden werken behoorden die van Dante, Erasmus en alle boeken van Machiavelli. Voor meer verwijs ik naar mijn verhandeling over dit onderwerp
Zie: http://thesaker.is/gaslighting-the-psychology-of-shaping-anothers-reality/