© Laura Knight Jadczyk
De mysterieuze apostel Paulus
De brieven van Paulus, die beschouwd worden als de vroegste christelijke documenten, stellen historici voor een unieke opgave. Zo maakt Paulus nooit melding van sleutelfiguren of gebeurtenissen uit het evangelie zoals Johannes de Doper, het verraad van Judas of de ontkenning van Jezus door Petrus. Deze lancune, gecombineerd met de expliciete beweringen van Paulus dat hij rechtstreeks openbaringen van Christus heeft ontvangen, suggereert een andere verhaallijn dan de verhaallijn die in de latere evangeliën wordt beschreven.
Uit de brieven van Paulus, die vaak in tegenspraak zijn met de verslagen in de Handelingen van de apostelen, blijkt dat hij een tumultueuze verstandhouding had met de kerk van Jeruzalem, die door Kefas (Petrus), Jakobus en Johannes werd geleid. Zijn brieven wijzen op een aanzienlijke theologische kloof, vooral wat betreft het vasthouden aan de joodse wet en de aard van de boodschap van Christus. De Christus van Paulus is een mystieke figuur, anders dan de historische Jezus die in de evangeliën wordt voorgesteld.
Marcion en het Paulinistische erfgoed
Marcion van Sinope, een vroege christelijke figuur, speelde een essentiële rol bij het behoud van de brieven van Paulus. Marcions verzameling leidde echter tot controverse vanwege zijn radicale theologie, die de God van het Oude Testament loskoppelde van de welwillende Vader van Jezus Christus. Deze tweedeling leidde ertoe dat Marcion de joodse geschriften afwees en in plaats daarvan pleitte voor een canon die op de brieven van Paulus en een versie van het evangelie van Lukas, bekend als de "Evangelion," was gericht.
Door de inspanningen van Marcion werd de vroege kerk gedwongen om aan de geschriften van Paulus tegemoet te komen en deze te verzoenen met de opkomende christelijke orthodoxie. Dit proces omvatte onvermijdelijk het bewerken en interpoleren van de brieven van Paulus om deze in overeenstemming met het bredere christelijke narratief te brengen, hetgeen te zien is bij de ontwikkeling van de evangeliën en de Handelingen van de apostelen.
Het Evangelie volgens Marcus: een Paulinistische interpretatie
Het Evangelie volgens Marcus, dat algemeen beschouwd wordt als het eerste geschreven evangelie, lijkt sterk beïnvloed te zijn door de brieven van Paulus. Het onderzoek van David Oliver Smith toont aan dat de brieven van Paulus bij het construeren van het narratief van Marcus gebruikt werden, wat suggereert dat het Marcusevangelie geen onafhankelijk verslag van het leven van Jezus is, maar eerder een theologische verhandeling die in het Paulinistische gedachtegoed is verankerd.
In het Marcusevangelie wordt Jezus vanuit een Paulinistische invalshoek beschreven, waarbij thema's als lijden, opoffering en de mystieke aard van de missie van Christus worden benadrukt. Deze herinterpretatie van het leven en de leerstellingen van Jezus weerspiegelt de theologische en ideologische strijd binnen het vroege christendom, toen verschillende facties streden om doctrinaire overheersing.
Historische context en de rol van Josephus
Het begrijpen van de historische achtergrond van Paulus' missie vereist een zorgvuldige beschouwing van eigentijdse bronnen, in het bijzonder de werken van Josephus. Zijn geschriften geven inzichten van onschatbare waarde in het sociaal-politieke klimaat van Judea en het Romeinse Rijk tijdens de eerste eeuw. Maar, zoals met alle teksten uit de oudheid, moeten de verslagen van Josephus kritisch worden beoordeeld op vooringenomenheid en nauwkeurigheid.
De beschrijvingen van Josephus van figuren als Pontius Pilatus en Koning Aretas IV bieden potentiële chronologische ankers voor de activiteiten van Paulus. Maar deze vermeldingen benadrukken ook de complexiteit en de onzekerheden die inherent zijn aan het reconstrueren van de vroegchristelijke geschiedenis. De datering van de ontsnapping van Paulus uit Damascus onder de gouverneur van Aretas blijft bijvoorbeeld controversieel, hetgeen aangeeft dat het lastig is om de brieven van Paulus af te stemmen op externe historische gebeurtenissen.
Heroverweging van de vroegchristelijke chronologie
Het werk van Laura Knight-Jadczyk vereist een heroverweging van de traditionele chronologie van het vroege christendom. Door vraagtekens te zetten bij de vastgestelde data voor belangrijke gebeurtenissen, zoals de bekering van Paulus en het gouverneurschap van Pilatus, opent ze de deur naar nieuwe interpretaties van het vroegchristelijke narratief. Deze heroverweging werpt niet alleen licht op de historische Paulus, maar stelt ook het conventionele begrip van de ontwikkeling en verspreiding van de vroegchristelijke leer ter discussie.
"From Paul to Mark" is een wetenschappelijke krachttoer, waarin de fundamenten van de christelijke geschiedenis opnieuw onderzocht worden. Door middel van een nauwgezette analyse van de brieven van Paulus, de invloed van Marcion en de constructie van het evangelie van Marcus, biedt Laura Knight-Jadczyk een nieuw perspectief op het vroegchristelijke narratief. Haar werk onderstreept het belang van kritisch historisch onderzoek en de noodzaak om open te blijven staan voor nieuwe interpretaties in de zoektocht om de oorsprong van het christendom te begrijpen.
Reacties van Lezers
voor onze Nieuwsbrief