Wetenschap & TechnologieS


Telescope

Nieuwe beelden van Ceres zijn raadselachtig

Afbeelding
Naarmate ruimtesonde Dawn dichter bij Ceres in de buurt komt, krijgen we een steeds beter beeld van hoe de dwergplaneet eruit ziet. Je zou verwachten dat we zo geleidelijk aan wijzer worden. Maar tot op heden levert een close-up van Ceres meer vragen dan antwoorden op. "We hadden wel verrassingen verwacht," vertelt onderzoeker Chris Russell. "Maar we hadden geen raadsels verwacht."

Raadsels

En raadsels: die zijn er volop. En naarmate Dawn dichter bij Ceres in de buurt komt, nemen ze alleen maar in aantal toe. Zo heeft Dawn vorige week opnieuw prachtige foto's van de dwergplaneet gemaakt. Het zijn de meest gedetailleerde foto's die we van Ceres hebben. En onderzoekers begrijpen er weinig van. Op de beelden is duidelijk te zien dat het oppervlak van Ceres tal van kraters telt. En ook de heldere vlekken die op eerdere beelden van Ceres werden gespot, duiken weer op.

Telescope

Mysterieuze pluim op Mars plaatst wetenschap voor een raadsel

Afbeelding
Wetenschappers staan voor een raadsel dankzij twee mysterieuze pluimen die hoog boven het oppervlak van Mars zijn gespot. De pluimen blijken de afgelopen jaren met enige regelmaat te zijn ontstaan. Maar niemand weet hoe.

In maart en april 2012 maakten amateur-astronomen melding van twee pluimen die hoog boven het oppervlak van Mars verrezen. De pluimen stegen zo'n 250 kilometer boven het oppervlak uit. Ze ontwikkelden zich binnen tien uur en bedekten een gebied ter grootte van 1000 bij 500 kilometer. Ze bleven zo'n tien dagen zichtbaar en de structuur van de pluimen veranderde van dag tot dag. "Op 250 kilometer hoogte is de scheidslijn tussen de atmosfeer en de ruimte daarbuiten heel dun, dus de gemelde pluimen waren heel onverwacht," vertelt onderzoeker Agustin Sanchez-Lavega.

Telescope

Nieuw Kuipergordelobject is mogelijk een dwergplaneet

Afbeelding
Wetenschappers Scott Sheppard en Chad Trujillo hebben opnieuw een Kuipergordelobject ontdekt. Dit meldt onderzoeker Ron Baalke op Twitter. Het object is zo groot, dat het mogelijk een dwergplaneet is.

Sheppard en Trujillo ontdekten enkele jaren geleden Kuipergordelobject 2012 VP113. Het paper verscheen vorig jaar. 2012 VP113 heeft een diameter van 450 kilometer en is mogelijk rond, waardoor dit object voldoet aan de voorwaarden om een dwergplaneet te zijn. Het nieuwe object 2014 FC69 is ongeveer 500 kilometer breed en is waarschijnlijk ook een dwergplaneet.

Telescope

Astronomen zien de geboorte van een viervoudig sterrensysteem

Afbeelding
De komende 40.000 jaar kunnen astronomen de geboorte van een viervoudige ster live volgen. Dit is goed nieuws voor de wetenschap. Huidige computermodellen over de geboorte van meervoudige sterrensysteem kunnen nu daadwerkelijk getoetst worden.

Het internationale team van astrofysici hebben de viervoudige ster in het sterrenbeeld Perseus gevonden. Het systeem bestaat uit een jonge ster, die momenteel nog aan het ontwikkelen is. Daarnaast bevinden zich drie gaswolken in de nabij omgeving van de ster. Volgens berekeningen van de astrofysici trekken deze gaswolken de komende jaren verder samen, waardoor er drie sterren ontstaan. Iedere gaswolk doet er ongeveer 40.000 jaar over om te transformeren in een ster.

De drie sterren worden waarschijnlijk vrij klein. Ze zijn straks tien keer zo licht als de zon. De afstand tussen de verschillende gaswolken bedraagt ongeveer duizend keer de afstand van de aarde naar de zon. Dit komt neer op ruwweg 150 miljard kilometer.

Telescope

Nu ook donkere materie ontdekt nabij de aarde

Afbeelding
© ESO
Voor het eerst hebben onderzoekers overtuigend bewijs gevonden dat in het binnenste deel van ons sterrenstelsel - waar ook onze planeet zich bevindt - donkere materie te vinden is.

Eerder kwamen onderzoekers al met overtuigend bewijs dat zich in de buitenste delen van onze Melkweg donkere materie bevindt. Vaststellen dat ook het hart van ons sterrenstelsel donkere materie bevat, is echter lastig gebleken. Daartoe moeten onderzoekers namelijk de draaisnelheid van gas en sterren in de Melkweg met grote precisie kunnen vaststellen. En dat valt nog niet mee.

Gelukt

Maar het is onderzoekers nu gelukt. Ze bestudeerden de bewegingen van gas en sterren in ons sterrenstelsel en vergeleken de resultaten vervolgens met de geschatte snelheid van gas en sterren wanneer in het hart van de Melkweg geen donkere materie, maar alleen zichtbare materie, zou voorkomen. Op basis van het onderzoek moeten ze concluderen dat de werkelijke draaisnelheid alleen kan worden verklaard door de aanwezigheid van grote gedeeltes donkere materie om ons heen en tussen ons en het centrum van de Melkweg.

Telescope

Superzware dubbelster ontdekt die wel moet gaan exploderen

Afbeelding
Wetenschappers hebben in de planetaire nevel Henize 2-428 twee heel zware sterren ontdekt die gedoemd zijn om samen te smelten en zo een spectaculaire supernova-explosie te veroorzaken.

De onderzoekers deden hun ontdekking toen ze het hart van de planetaire nevel met behulp van ESO's Very Large Telescope bestudeerden. Ze ontdekten een bijzonder zware dubbelster. De dubbelster bestaat uit twee witte dwergsterren die samen ongeveer 1,8 keer zoveel massa hebben als de zon. Daarmee gaat de dubbelster de boeken in als de zwaarste dubbelster van dit type die tot nu toe is ontdekt.

Telescope

Melkweg telt honderden miljarden aardachtige planeten

Afbeelding
Hoeveel aardachtige planeten zijn er in ons eigen melkwegstelsel? Waarschijnlijk honderden miljarden! Wetenschappers van de Australische Nationale Universiteit gebruikten data van de Kepler-ruimtesonde om tot een antwoord te komen.

Het resultaat komt mogelijk als een schok. We zien de aarde als een unieke planeet, zeker in vergelijking met de andere droge of oververhitte planeten in ons zonnestelsel. Maar volgens student Tim Boivaird en professor Charley Lineweaver is de aarde helemaal niet zo uniek. Zij beweren dat iedere normale ster twee planeten heeft in de zogenoemde Goldilocks zone. Dit is de bewoonbare zone op een perfecte afstand van een ster, waardoor er leven mogelijk is. In ons zonnestelsel vallen de aarde en Mars in de bewoonbare zone.

Hoewel er op dit moment nog maar sporadisch aardachtige exoplaneten worden ontdekt, zijn ze er volgens de onderzoekers wel. Telescopen zullen de komende tientallen jaren steeds beter worden, waardoor astronomen in staat zijn om kleinere exoplaneten te ontdekken.

Telescope

NASA deelt unieke foto van Pluto

Afbeelding
© NASA
Ruimtevaartorganisatie NASA heeft een unieke foto vrijgegeven van Pluto. Daarop is ook het maantje Charon te zien. De afbeelding is afkomstig van de ruimtesonde New Horizons.

Het is de scherpste foto van Pluto tot nog toe. De afbeelding werd gemaakt op 25 januari, New Horizons bevond zich toen op zo'n 203 miljoen kilometer van de dwergplaneet. De ruimtesonde werd negen jaar geleden de ruimte in gestuurd. De vrijgegeven opname is niet bedoeld voor de wetenschap, maar om de New Horizons op koers te houden.

Cloud Grey

Vijf mensen verdronken bij overstromingen in Bulgarije

Afbeelding
© AP
Bij overstromingen in Bulgarije zijn zeker vijf mensen omgekomen en zijn honderden anderen geëvacueerd. In de meest getroffen plaatsen is de noodtoestand uitgeroepen.

Twee van de dodelijke slachtoffers, onder wie een jongen van negen, werden door het water meegesleurd toen ze in het zuidoostelijke Ilindentsi een brug probeerden over te steken, aldus het nieuwsportaal novinite.com.

In dat gebied zijn ongeveer driehonderd mensen in veiligheid gebracht nadat ten gevolge van drie dagen stortregens rivieren buiten hun oevers waren getreden.

Telescope

Zoektocht naar Philae nog volop gaande

Afbeelding
Nog altijd weten we niet precies waar kometenlander Philae op 12 november terecht is gekomen, zo meldt ESA. De mogelijke landingsplaats is inmiddels teruggebracht naar een strook van 350 bij 30 meter.

In december meldden onderzoekers dat ze de landingsplaats van Philae grofweg in beeld hadden, dankzij nieuwe foto's die de lander zelf maakte. ESA laat nu weten dat de zoektocht naar de lander ondanks dat hoopvolle nieuws nog in volle gang is. Wel is het gebied waarin naar de lander gezocht wordt, de laatste tijd aanzienlijk verkleind. Momenteel zoekt ESA de lander in een 350 bij 30 meter grote strook op de 'kop' (zie kader) van de komeet.

Vlekjes

"We zoeken naar drie vlekjes," stelt onderzoeker Holger Sierks. Die zoektocht vindt overigens heel traditioneel plaats: door met het menselijk oog foto's die Rosetta gemaakt heeft, af te speuren. "Het probleem is dat er op de kern van de komeet veel groepjes van drie vlekken te vinden zijn," voegt Sierks toe. De komeet ligt bezaaid met keien, juist ook in het gebied waar de lander vermoedelijk is neergekomen.