Introductie

Hallo, ik ben Dr. George Simon en ik heet u van harte welkom bij een nieuwe editie van Character Matters. In deze uitzending praten we over alles wat te maken heeft met karakter en karakterstoornissen. En in de vorige paar afleveringen hebben we het gehad over, wat ik in het nieuwe boek over dit onderwerp noem, het tweede gebod van het karakter, dat te maken heeft met het overwinnen van elk gevoel van menen ergens aanspraak op te kunnen maken, alsmede het ontwikkelen van een diep gevoel van dankbaarheid en de daaruit voortvloeiende verplichtingen die voortkomen uit het zich inherent schuldig voelen voor de vele geschenken die we hebben maar die eigenlijk onverdiend zijn.

Vandaag wil ik me iets meer richten op enkele obstakels die er - vooral in onze tijd - bestaan als het gaat om het gevoel van dankbaarheid. En de reden dat ik er wat tijd aan wil besteden is dat het onderzoek naar dankbaarheid, dat werd uitgevoerd door verschillende onderzoekers van de Universiteit van Californië in Berkeley - en anderen in samenwerking met de hoofdonderzoeker Robert Emmons, die verschillende boeken over dit onderwerp heeft geschreven, zeer duidelijk is. Dankbaarheid, zo blijkt, is heel goed en wel op veel verschillende manieren.

Obstakels die dankbaarheid in de weg staan

Tegenwoordig, in onze cultuur van het menen ergens aanspraak op te kunnen maken, is het heel moeilijk om gevoelens van dankbaarheid te ontwikkelen. Maar het onderzoek wijst duidelijk uit dat dankbaarheid goed voor ons is. En zoals de rijmende zin [in het Engels] suggereert, is dankbaarheid puur een kwestie van houding. Je hoeft geen waslijst in je hoofd te maken van alle dingen waar je van geniet en waar je dankbaar voor kunt zijn; dankbaarheid is meer een diepgewortelde houding van hoe we het leven en het volkomen onverdiende geschenk dat het is, kunnen benaderen.

Petra (41) kreeg vlak na de geboorte van haar dochter Lotte een hartstilstand. Ze overleefde, maar had een wonderlijke ervaring tussen leven en dood. "Het was alsof ik in een andere werkelijkheid zat."

"Er zijn niet veel mensen die weten dat ik een bijna-doodervaring heb gehad. Omdat het zo persoonlijk is en waarschijnlijk ieders voorstellingsvermogen te boven gaat, vertel ik er eigenlijk alleen maar over als mensen er echt naar vragen. Als ik mijn verhaal doe, houd ik het vaak zo luchtig mogelijk. Ik zeg zoiets als: 'Ik heb het hierboven even bekeken, maar ik was er nog niet klaar voor.' Alleen als mensen doorvragen en ik merk dat ze echt geïnteresseerd zijn, ga ik verder. Het is fijn om af en toe mijn bijna doodervaring te kunnen delen. Er rust nog altijd een taboe op, merk ik."

Alarmbellen

"Negen jaar geleden beviel ik van ons tweede kind, dochter Lotte. Mijn zoon Timon was toen 3,5 jaar oud. Ik had een fijne zwangerschap en er was eigenlijk medisch gezien niks om me zorgen over te maken. Ik had alleen een ontzettend dikke buik vanwege een zware baby en een enorme hoeveelheid vruchtwater. Maar ook dat was geen reden voor paniek. Ik zat nog net binnen de toegestane hoeveelheid.
Zelf kan ik me niets herinneren van de bevalling, maar ik weet van wat me later is verteld, dat alles heel voorspoedig ging. Ik kreeg een ruggenprik en ving in een warm bad de weeën op. Toen Lotte er was, is ze bij me op mijn borst gelegd. Uitgerekend op dat liefdevolle, intieme moment ging het mis. Ik voelde me misselijk worden. De verloskundige zag mijn ogen wegdraaien en mijn nek zwol op. Een hartstilstand. Ineens gingen alle alarmbellen af. Lotte werd bij me weggehaald en ik werd een uur lang gereanimeerd. Voor mijn man Arnold was dat traumatisch. Binnen een paar seconden stond zijn wereld op z'n kop. Het ene moment vier je dat je een gezonde dochter hebt, het volgende zie je je vrouw vechten voor haar leven. Bizar."

Als u dit artikel zou kunnen lezen, zou dat geweldig zijn. Oh, en het zou heel fijn zijn als u zich zou willen abonneren.

Zijn psychopaten slim? In tegenstelling tot de indruk die sommigen hebben van de psychopaat als kwaadaardig genie, is de werkelijkheid niet zo romantisch. Volgens Lobaczewski zijn ze gemiddeld minder intelligent en bevinden zich onder hen geen of weinig supergenieën.

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er geen slimme psychopaten zijn. Hun bell curve is alleen een beetje naar links verschoven (als Lobaczewski gelijk heeft). Dat betekent dat de kans op het ontmoeten van een relatief slimme psychopaat even groot is als die van een iets meer dan relatief slimme normale persoon. Hij formuleert het als volgt:

De gemiddelde intelligentie van onmiskenbare psychopaten, vooral als die wordt gemeten met behulp van veelgebruikte testen, valt iets lager uit dan die van normale mensen, zij het met een vergelijkbare variatie. Deze groep bevat echter geen gevallen van de hoogste intelligentie, noch vinden we onder hen technische of ambachtelijke talenten. De meest begaafde leden van dit soort kunnen dus successen boeken in die wetenschappen die geen passend humanistisch wereldbeeld of technische vaardigheden vereisen. (Academisch fatsoen is echter een andere zaak.) (Politieke Ponerologie, p. 111)

Zoals ik in de voetnoot bij deze paragraaf schreef, worden de interpersoonlijke/affectieve trekken van psychopathie in de huidige literatuur in verband gebracht met een hogere verbale intelligentie, terwijl de antisociale trekken in verband worden gebracht met een lagere algemene intelligentie.

Een van mijn favoriete onderwerpen, wanneer het gaat over hoe we onder het mom van gezondheid vergiftigd worden, is tabak.

Dit wordt een lang artikel. Het gaat over de toenemende vergiftiging van tabaksproducten door overheden en de grote tabaksfabrikanten, de spirituele betekenis van de plant, enkele van zijn helende eigenschappen en de ondermijning van het karakter ervan.

U weet waarschijnlijk dat de gewone sigaret of tabak die in de winkel wordt verkocht tal van toegevoegde additieven bevat en dat het roken van deze producten in geen enkel opzicht hetzelfde is als het roken van pure tabak. Er werden zo'n 600 verschillende soorten additieven geïdentificeerd.

Van wat ik ervan begrijp, bevatten de meeste tabaksproducten van de bekende merken zoals Marlboro, Pall Mall, Lucky Strike, Winston, enz. tussen 10 en 50 verschillende additieven.

Wanneer dwang wordt toegepast op informatie of geloof, kunnen mensen de neiging hebben te reageren op een reeks voorspelbare manieren, sommige met verschillen, oorzaken en gevolgen die niet onmiddellijk duidelijk zijn. Ik vond het nuttig om ze te typeren. Misschien vindt u deze typeringen eveneens nuttig ter omschrijving van de mensen om u heen.

Type 0 - Het Onverschillige Type

Iemand die iets gelooft en daar weinig tot geen twijfels over heeft, omdat hij over het algemeen onwetend en onvoldoende geïnformeerd is en zich niet bezighoudt informatie, logica of ervaring waardoor hij zou kunnen weten dat hij bedrogen wordt. Aangezien veel misleidingen waarmee men geconfronteerd kan worden, kunnen worden geïdentificeerd als een waarschijnlijke misleiding door alleen gebruik te maken van het eigen leven en eerdere ervaringen, zal het type 0 waarschijnlijk niet erg introspectief zijn. Daarom is dwang niet nodig.

Mensen met duistere persoonlijkheidskenmerken hebben meer kans om hun hersenkracht te willen verbeteren met futuristische technologieën, volgens nieuw onderzoek gepubliceerd in het Journal of Cognitive Enhancement.

"Verbetering van menselijke vermogens was gedurende de hele menselijke geschiedenis altijd al een prominent onderwerp, maar genoot weinig aandacht van psychologisch onderzoek," aldus studieauteur Elena Schönthaler van de Universiteit van Graz.

"Dankzij geavanceerde technologie zijn er tegenwoordig aanzienlijk meer mogelijkheden en middelen om iemands capaciteiten te optimaliseren. Het is dan ook een dringende vraag om uit te zoeken wie gebruik maakt van verbeteringsmethoden. Ons onderzoek was erop gericht meer licht te werpen op individuele verschillen, persoonlijkheidskenmerken en innerlijke waarden van degenen die zichzelf zouden verbeteren met behulp van technologische methoden of apparaten."

J.P. Sears heeft een nieuwe aanwinst in zijn boekenkast. Wees als J.P. Sears. Ik ben geen helderziende, maar misschien diende het ter inspiratie van deze recente video van hem, waarnaar u zeker moet kijken - en niet alleen voor de golvende rossige lokken.

J.P.'s proloog deed me denken aan het volgende, dat ik net gelezen had in Henning Melbers boek Dag Hammarskjöld, the United Nations and the Decolonisation of Africa.1

... medio juni 1961 vroeg zijn vriend Bo Beskow hem - zoals hij gewoonlijk deed wanneer zij elkaar ontmoetten - of hij nog geloof had in het individu. Terwijl het antwoord tot dan toe altijd positief was geweest, antwoordde hij nu: "Nee, ik had het nooit voor mogelijk gehouden, maar de laatste tijd ben ik tot het inzicht gekomen dat er werkelijk slechte personen bestaan - door en door slecht - alleen maar slecht." (p. 46)

Dit is iets wat we allemaal kunnen doen.

Doe iedere dag je best om het succes van anderen toe te juichen: vooral als het gaat om succes omtrent dingen die je voor jezelf wilt.

Denk aan iemand en stel je voor dat hij of zij een doorbraak maakt en ontdek dat plekje in jezelf waar je blij bent voor die persoon.

Prik door die steek van jaloezie heen. Laat je liefde voor de mensheid schijnen en verdrijf de duisternis van gemeenheid: de bekrompenheid, het Gollum-gezicht, de verharde lelijkheid van kleinzielig en ondankbaar zijn.

Een van de grootste struikelblokken om de aard van het menselijk kwaad te begrijpen, is de neiging om te denken dat iedereen hetzelfde is: precies hetzelfde als jij. Als je de werken van enkele socialistische filosofen van de afgelopen eeuwen erop naslaat, kan je niet anders dan lachen om hun vreemde simplistische benadering van de menselijke natuur en hun naïef utopisme.¹ Als we nou maar alle privé-eigendom konden afschaffen, de band tussen ouders en kinderen konden verbreken en (in veel socialistische utopieën) gewoon elkaars vrouwen konden delen (of beter nog, het "onderdrukkende" huwelijk afschaffen en vrouwen gewoon tot gemeenschappelijke seksuele eigendom maken)² , nou, dan zou er geen vuiltje aan de lucht zijn. Al het kwaad in de wereld zou verdwijnen (of in ieder geval gemakkelijk te bestrijden). Iedereen zou in harmonie leven, de juiste gedachten denken (omdat ouders en priesters geen invloed zouden hebben op kinderen) en alles delen in een broederschap van mensen (nou ja, er zouden een paar hardnekkige lui kunnen overblijven die weigeren om de oude gewoonten op te geven, maar die kunnen altijd nog tot slaaf gemaakt worden of zelfs een kopje kleiner). Als iedereen hetzelfde wordt behandeld, zal iedereen hetzelfde worden - op de wijze die wij wensen.

Het is vrij lastig te begrijpen hoe mannen die zo intelligent leken, zo ongelooflijk dom konden zijn. Zoals het verhaal van Aristoteles (waarschijnlijk apocrief, maar wie weet), die er tot aan zijn dood van overtuigd was dat mannen meer tanden in hun mond hadden dan vrouwen. Bertrand Russell zei ooit dat hij dit misverstand heel gemakkelijk uit de wereld had kunnen helpen, door gewoon aan zijn vrouw te vragen haar mond open te doen. Je hoeft geen kinderen te hebben gehad om het te zien, maar voor degenen die wel kinderen hebben gehad, is het duidelijk dat zelfs vanaf jonge leeftijd dezelfde trucjes niet bij iedereen werken. Daar is een simpele reden voor: mensen zijn verschillend. Sommigen zijn zo opstandig dat zelfs een harde hand hen er niet van weerhoudt problemen te veroorzaken; anderen zijn dermate meegaand dat zelfs een zweempje kritiek volstaat om hun gedrag te veranderen en een levenslange neurose uit te lokken.

Op de grens tussen heldhaftige strijd en Stoïcijnse aanvaarding

Allereerst wil ik gezegd hebben dat ik de idee van vrije wil tegenover determinisme hier niet zal verdedigen. Die discussie ken ik. Waar het op neerkomt is dat het huidige determinisme een duidelijk verkeerd idee is, dat is opgebouwd aan de hand van een hele reeks onwaarheden (materialisme, neo-Darwinisme en de rest), gebruikmakend van een ontoereikend kader (analytische filosofie, materialistische wetenschap).

Trouwens, compatibilisme - de idee dat determinisme op de een of andere manier te rijmen valt met het hebben van vrije wil - is slechts dwaze huisnijverheid, uitgevonden door academici die het niet aandurven om het materialistische/deterministische kamp op hun onzin te wijzen.

Het is dus duidelijk dat we tot op zekere hoogte over Vrije Wil beschikken.

En binnen dit "tot op zekere hoogte" kunnen we de werkelijk interessante vragen vinden.