Afbeelding
Waarom komen er medicijnen op de markt, die gevaarlijk zijn of onvoldoende zijn getest? Eén van de grootste medicijnschandalen vond in 2000 plaats rond ontstekingsremmer Vioxx van fabrikant Merck/MSD. Het middel werd in meer dan 80 landen verkocht, waaronder ook in Nederland.

Volgens epidemioloog D. Graham van de Amerikaanse geneesmiddelenautoriteit FDA stierven tienduizenden Amerikanen door het medicijn. "Dit is één van de grootste medische rampen in de Amerikaanse geschiedenis," zei hij.

In Zembla spreekt een onderzoeksjournalist met de Franse arts en klokkenluider Bernard Dalbergue. Hij werkte 20 jaar voor pillenfabrikanten, waaronder Merck/MSD. Dalbergue klapte uit de school over de manier waarop de industrie het publiek en de wetenschap bewerkt. "Het probleem is dat sommige bedrijven bewust gebruikmaken van te grote mazen in het systeem om geneesmiddelen te laten goedkeuren," zei hij.

Een aantal geneesmiddelen wordt hierdoor te snel ingevoerd volgens hem. In 2011 ontstond er een arbeidsconflict tussen Dalbergue en zijn werkgever Merck/MSD, nadat hij had gewaarschuwd voor belangenverstrengelingen bij de invoering van een nieuw medicijn tegen Hepatitis C.

Het omstreden kankervaccin

Ook de invoering van Gardasil, het vaccin tegen baarmoederhalskanker van Merck/MSD, wordt in de reportage tegen het licht gehouden door critici. In 2008 maakte Zembla een uitzending over de omstreden methodes van fabrikanten om de baarmoedervaccins op de markt te brengen: 'Het omstreden kankervaccin'.

Prominente Nederlandse wetenschappers waarschuwden dat er te weinig bekend is over de langetermijneffecten van dit soort inentingen tegen baarmoederhalskanker en noemden het 'een experiment'. Toch werd het vaccin Cervarix van producent GlaxoSmithKline in Nederland, net als in veel andere landen, opgenomen in het rijksvaccinatieprogramma.

Ook in Spanje werd besloten alle meisjes te vaccineren, terwijl het één van de landen is waar baarmoederhalskanker het minst voorkomt. Daarom vinden honderden Spaanse wetenschappers het een onbegrijpelijke beslissing en protesteren ze hiertegen.

Hoogleraar Hernandez-Aguado was jarenlang directeur-generaal van het Spaanse ministerie van Volksgezondheid. "Wie bepaalt de wetenschappelijke agenda? De farmaceutische industrie. Dat constateerde ik bij het ministerie," zei hij.

Kijk de uitzending 'De farma-methode' hier terug.