bijeenkomst
© Virginia Mayo/APEU-buitenlandchef Josep Borrell, derde van links, tijdens een vergadering van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken in het gebouw van de Europese Raad in Brussel, maandag 13 november 2023.
De vertegenwoordigers van het West-Europese blok proberen niet langer degenen die het met hen oneens zijn te begrijpen en in plaats daarvan leveren ze preken waar de arrogantie vanaf druipt...

Een recent incident waarbij een groep ambassadeurs uit EU-landen weigerde om een ontmoeting met de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergey Lavrov bij te wonen, schetst een uitstekend beeld van de huidige Europese diplomatieke cultuur. De reden is simpel - in de afgelopen 30 jaar was het vrijwel niet langer noodzakelijk om diplomatiek te zijn in de traditionele zin van het woord.

Ondanks het feit dat de EU-gezanten in Moskou relatief goed opgeleid en niet dom zijn, tellen deze individuele eigenschappen niet langer mee. Alles wordt bepaald door hun dogmatische wereldbeeld, dat inmiddels het tegenovergestelde belichaamt van wat nodig is voor beschaafde betrekkingen tussen staten.

Waarnemers die zich afvragen waarom in de hedendaagse wereld elke EU-lidstaat zijn eigen ambassadeur in Moskou moet hebben, hebben een punt. De gezanten beslissen immers nergens over en kunnen hun taken niet op de traditioneel geaccepteerde manier uitvoeren. Het zou voor iedereen veel gemakkelijker zijn als deze mensen - zowel uit de grote landen als de minder grote - tijdelijk naar hun land zouden terugkeren.

Er zijn verschillende redenen aan te voeren waarom West-Europeanen zich zo ver hebben gewaagd op weg naar hun eigen, andere wereld. Ten eerste maakten ze zo'n 30 jaar geleden een enorme omwenteling mee. Sinds de 16e eeuw waren deze staten een buurland van Rusland, dat ze niet konden verslaan.

Dominic Lieven, een uitstekend Britse wetenschapper op het gebied van de oorsprong van het Russische Rijk, schreef dat de Russen het enige volk waren waar West-Europeanen mee te maken hadden dat in staat was om met grenzeloze moed, doorzettingsvermogen en zelfopoffering te vechten voor hun speciale, onafhankelijke plek in de moderne wereld.

Lees deze woorden maar eens -
Wij zijn de enige beschaving waartegen het westen agressief probeerde op te treden en er niet in slaagde zijn doelen te bereiken. Alle andere beschavingen - het Grote Rijk van China, de oude beschaving van India en vele andere - waren niet bestand tegen de beslissende dreun van het westen, dat al 500 jaar de grenzen van zijn macht te vuur en te zwaard uitbreidde. Ze werden verslagen, ook al konden ze na verloop van tijd hun staat herstellen.

Ons land werd nooit verslagen. Maar laten we proberen in de schoenen van de West-Europeanen te gaan staan en hun emotionele toestand te begrijpen. Eeuwenlang hebben ze geleefd met een trauma dat 'een onafhankelijk Rusland' heette. Wijzelf hebben echter nooit de kans gehad om te begrijpen hoe het is om een permanente vijand te hebben die nooit overwonnen kan worden
Dus toen de USSR in 1991 plotseling ineenstortte en de eenheidsstaat uit elkaar viel, bevond West-Europa zich in een situatie die het nog nooit eerder had meegemaakt. Plotseling ging de meest onvervulde wens van generaties Europese politici en militaire leiders in vervulling. Helemaal vanzelf, zonder een beslissend militair treffen, en met de volle wens van de Russen om lid te worden van de 'Europese familie,' zelfs als leerlingen. Zo'n schok kon niet zomaar passeren zonder ernstige gevolgen voor de mentale toestand van de staatslieden en gewone burgers van deze West-Europese landen.

Hun hele cultuur van buitenlands beleid was gebaseerd op het feit dat Rusland nooit met zich zou laten sollen of zich de wet zou laten voorschrijven. Plotseling had het westen het gevoel dat het de Koude Oorlog had gewonnen zonder ook maar één schot te hebben gelost. In een staat van fantastische emotionele ontreddering begonnen de West-Europeanen relaties met Rusland op te bouwen alsof het eindelijk verslagen was. Gedurende enkele jaren accepteerde Moskou de spelregels die door het westen werden opgelegd. Het hield rekening met de wensen van de West-Europeanen op economisch gebied en ontwikkelde zijn buitenlandse betrekkingen met het oog op de invloed hiervan op het hoofddoel: geleidelijke 'integratie' in de EU.

In de nieuwe omstandigheden bevond het blok zich in de positie van een veeleisende leerkracht, die talrijke "partnerschapsprogramma's" aanbood met twee eenvoudige doelstellingen. Ten eerste om de belangen van West-Europese bedrijven veilig te stellen en de Russische markt nog meer toegankelijk te maken. Ten tweede om ervoor te zorgen dat Moskou zijn instructies zou opvolgen.

Europese diplomaten groeiden uit tot even veeleisende leerkrachten. Voor verschillende generaties EU-ambassadeurs in Moskou bestond de belangrijkste taak uit het controleren hoe goed Rusland zijn vele verplichtingen nakwam. Als onderdeel van deze 'eervolle' missie ontstond er een traditie van communicatie met de Russen op verschillende niveaus. En hoewel er gesprekken plaatsvonden op het niveau van staatshoofden of ministers van Buitenlandse Zaken, was er beneden dat niveau geen enkele sprake van normale diplomatie.

EU-ambassadeurs werden niet simpelweg de uitvoerders van de wil van hun meesters in het thuisland (wat heel normaal is) - ze werden geleidelijk aan technische medewerkers aan wie de taak was toevertrouwd om Rusland te observeren en te wijzen op fouten in diens gedrag.

En het niveau van hun intellectuele bekwaamheid werd niet langer afgemeten aan hun bekwaamheid om een subtiel diplomatiek spel te spelen. De belangrijkste maatstaf werd gevormd door de mate van hysterie waarmee ze een zeer eenvoudige agenda doordrukten. Temeer daar hun individuele wil en intelligentie steeds meer geïntegreerd werden in het systeem van regels en vereisten die alle NAVO- en EU-vertegenwoordigers in het buitenland gemeen hebben.

In de vorige eeuw schreef een filosoof: "in elk collectief wordt individuele autoriteit de dienaar van het collectieve belang." En geleidelijk, moeten we toevoegen, verdwijnt het in de zin die in de eerste plaats een teken van autoriteit vormt - het vermogen om een situatie onafhankelijk te analyseren en beslissingen te nemen. Dit probleem heeft zich zo sterk verspreid in de West-Europese diplomatie en politiek dat het zo langzamerhand niet meer wordt opgemerkt.

Temeer omdat de Europese politiek ook snel veranderde. Omdat de West-Europeanen zich, buiten hun schuld, in de positie van 'winnaars van de Koude Oorlog' bevonden, waanden ze zich moreel superieur aan de hele wereld om hen heen. Behalve natuurlijk ten opzichte van de Amerikanen, voor wie ze gewoon bang zijn.

We hebben herhaaldelijk voorbeelden gezien van inmenging van de Europese Unie in de zuiver interne aangelegenheden van belangrijke partners zoals China, of het nog steeds zeer vriendelijke India. En dan hebben we het nog niet eens over staten die minder groot en belangrijk zijn. Vorig jaar zorgde de Franse president Emmanuel Macron bijvoorbeeld voor opschudding met de Brazilianen over hun aanpak van hun bossen.

Aan de andere kant is een deel van het probleem gelegen in het feit dat andere landen lange tijd niet bereid waren om deze West-Europeanen te wijzen op de tekortkomingen in hun gedrag. Als deelnemer aan de mondiale diplomatie is de EU wel erg ver afgezakt naar een plek van waaruit geen terugkeer naar de realiteit mogelijk is.

Er rijst echter een redelijke vraag - waarom maakt Rusland zich überhaupt druk over het verlies van het vermogen van onze westerse buren om zich aan te passen aan de wereld om hen heen? Het lijkt erop dat als de huidige politiek-militaire crisis tijdelijk gepaard gaat met een verslechtering van onze diplomatieke betrekkingen met EU-landen, we er nog steeds baat bij kunnen hebben om de redenen te begrijpen.

Als we ten eerste voor iedereen tragische scenario's uitsluiten, blijft het blok de buur van Rusland en moeten we de diplomatieke dialoog hervatten. Zelfs als we rekening houden met het feit dat de belangrijkste reden voor de West-Europese ontoereikendheid van fundamentele aard is - het einde van de Koude Oorlog en de ineenstorting van de USSR - hadden we in een eerder stadium veeleisender jegens hen kunnen optreden. Voor hun eigen - en ons gemeenschappelijk - welzijn. Het is daarom noodzakelijk om te begrijpen op welke vlakken zij grote zwakheden vertonen die hen het vermogen ontnemen om een normale diplomatieke interactie aan te gaan.

Ten tweede moeten we de tragische fouten van het vervangen van diplomatie door politiek gepreek onderkennen. Nu Rusland betrekkingen ontwikkelt met het Mondiale Zuiden en onze buren in de voormalige Sovjetruimte, is het nuttig om extra waakzaam te zijn en ervoor te zorgen dat we zelf niet ook tekenen van Europese arrogantie gaan vertonen.

Zie: https://www.rt.com/news/594286-main-problem-eu-diplomacy/