teneergeslagen zelensky
© Paula Bronstein/Getty ImagesOekraïense president Vladimir Zelensky
In tegenstelling tot wat buitenlandse leiders en analisten zeggen - en werkelijk lijken te geloven - is het Rusland dat het tempo van het conflict bepaalt

We beleven een opmerkelijke westerse anticlimax. De VS hebben eindelijk, na een half jaar van binnenlands getouwtrek, weer een groot financieringspakket van 61 miljard dollar voor Oekraïne aangenomen. Dit geld werd als doorslaggevend voorgesteld: het zou er ofwel komen, of Kiev zou niet in staat zijn om zijn afbrokkelende frontlinies tegen Rusland te handhaven en de oorlog op korte termijn verliezen, waarvoor de Oekraïense president Zelensky zelf al waarschuwde.

Dat was het minimale verkooppraatje. Het agressievere, meer indringende verkooppraatje ging verder en stelde dat zodra het geld zou worden toegevoegd aan een nieuwe mobilisatiecampagne in Oekraïne, de herbewapende en versterkte strijdkrachten niet alleen de Russische druk zouden weerstaan, maar de rollen zouden omdraaien en uiteindelijk, misschien in 2025, de oorlog zouden winnen.

Beide verkooppraatjes waren bijzonder onrealistisch, zoals marketing vaak is. Nu de financiering onderweg is, dringt de realiteit weer door. Het is geen verrassing dat de Russische opmars zich voortzet terwijl de Oekraïense positie blijft verslechteren, hetgeen de opperbevelhebber van het Oekraïense leger, generaal Syrsky, toegeeft.

Kolonel-generaal Aleksandr Syrsky Oekraïne
© twitter @finkenbein1Oekraïense kolonel-generaal Aleksandr Syrsky
Uiteraard kunnen degenen die ervoor kiezen om te geloven dat het extra geld een wezenlijk verschil zal maken, aanvoeren dat op dit moment de hulp die uiteindelijk de grondtroepen van Kiev zal bereiken, nog moet aankomen. Toch zijn er signalen dat civiele en militaire functionarissen met kennis van de situatie in Oekraïne weten dat er grotere problemen spelen en dat geld die niet zal oplossen. Dat is de meest plausibele verklaring voor het feit dat deze functionarissen hun verwachtingen zo snel naar beneden hebben bijgesteld.

De meest opvallende voorbeelden komen van enkele Oekraïense officieren aan het front, die op basis van anonimiteit met het Zwitserse tijdschrift Blick hebben gesproken. Hun uitspraken zijn zo vreselijk somber dat een belangrijke Oekraïense nieuwssite ze heeft overgenomen - Strana.ua, een site waarop de officiële berichten van het Zelensky-regime vaak ter discussie worden gesteld.

Deze Oekraïense officieren voorspellen dat Oekraïne de oorlog dit jaar zal verliezen. Een van hen, een officier die aan het front dient in de strategisch belangrijke stad Chasov Yar, voorziet dat de Donbass-regio - dat wil zeggen het grootste deel van het oosten van het land - in oktober volledig onder Russische controle zal staan. Vanaf dat moment, vermoedt hij, zal Kiev met Moskou moeten onderhandelen. Hoewel hij nog steeds het populaire eufemisme van een "bevriezing" gebruikt en termen als "overgave" vermijdt, zouden zulke onderhandelingen onder deze omstandigheden duidelijk neerkomen op een vorm van overgave. Het Britse tijdschrift The Economist citeerde ook een commandant in Chasov Yar, die verklaarde dat hij en andere officieren verwachten dat de stad in Russische handen zal vallen, ondanks de beloofde injectie van westerse hulp.

In het algemeen noemen de door Blick geïnterviewde officieren drie redenen waarom een Oekraïense nederlaag onvermijdelijk is geworden: Ten eerste, een onherstelbaar gebrek aan mankracht, omdat, in hun woorden, de nieuwe mobilisatie "ons niet zal redden." Dat is aannemelijk, want Oekraïense eenheden zijn zwaar uitgedund, wat Oekraïense commandanten hebben toegegeven. Elke mobilisatie is bedoeld om gapende gaten te dichten, niet om de troepenmacht uit te breiden.

Bovendien zijn de Oekraïners die willen vechten al gerekruteerd, naast een flink aantal onwilligen: Kiev is al lange tijd afhankelijk van klopjachten om genoeg "kanonnenvoer" bij elkaar te schrapen. Dit probleem wordt alleen maar groter. En tot slot moeten degenen die nu gemobiliseerd worden, ook getraind worden. Hun gebrek aan instemming en motivatie zal dat moeilijk maken, terwijl er überhaupt niet genoeg tijd voor training is.

Ten tweede denken de Oekraïense officieren dat de meeste nieuwe hulp te laat zal arriveren. Die angst is overigens terecht, gezien de onderliggende zwakte van de westerse wapenindustrie. Dit blijkt uit het feit dat minder dan 14 van de 61 miljard dollar daadwerkelijk bestemd is voor leveringen die dit jaar moeten plaatsvinden. Een groot deel van de rest van het geld zal worden gebruikt om de Amerikaanse arsenalen aan te vullen.

Het westen is in staat om bepaalde systemen en munitie snel vrij te geven, wat in de reguliere media, bijvoorbeeld The Economist, wordt gehypet als "net op tijd." Maar bij een grootschalige uitputtingsoorlog draait het om de schaal. Het is duidelijk dat het westen niet in voldoende hoeveelheden kan leveren, zowel nu als in de nabije toekomst. Daarom heeft zelfs president Vladimir Zelensky, na een ontmoeting met secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg, publiekelijk verklaard dat hij geen "positieve" ontwikkelingen ziet met betrekking tot tijdige steun voor het Oekraïense leger. Hij waarschuwde dat er weliswaar geld werd toegekend, maar dat het "hebben van geld" één ding is en dat het "net zo belangrijk is om te zien wat we daarmee kunnen krijgen."

De derde reden waarom de Oekraïense officieren die met Blick spraken geloven dat Kiev zal verliezen, heeft te maken met hun eigen opperbevelhebber, Syrsky. Ze noemen hem nog steeds de "slager," een bijnaam die hij oorspronkelijk dankte aan zijn meedogenloze - en nutteloze - verspilling van troepen tijdens de slag om Artjomovsk (Bakhmut). Onder hem dienen, zeggen de frontlijnstrijders, heeft een "verlammend" effect - op henzelf, niet op de Russen. Eén officier ging zelfs zover om te spreken van een "genocide op onze beste soldaten." Hoewel Syrsky een slechte opperbevelhebber is, is dat overdreven. Maar het doen van dergelijke uitlatingen over hun eigen leiderschap zegt iets over het lage moreel van sommige Oekraïense troepen aan het front.

Ook in het westen ontwaren we signalen van voorzichtigheid: Delen van het commentariaat zijn de 61 miljard dollar gaan herkaderen. Het vormt niet langer de redder in nood van de westerse oorlogsinspanningen, maar is gewoonweg onvoldoende. Hugo Dixon, een columnist van Reuters, stelt bijvoorbeeld dat het hulppakket slechts het begin kan zijn van een langere en, wederom, veel duurdere inspanning.

Ambtenaren van de regering Biden - evenals de sceptische Oekraïense officieren op basis van anonimiteit - uitten eveneens publiekelijk hun twijfels of het nieuwe hulppakket genoeg zal zijn om Oekraïne de overwinning te laten bezorgen.

Wat is de betekenis van al deze signalen? Zijn ze werkelijk bedoeld om de verwachtingen te verlagen en in wezen een vertrek voor te bereiden - in ieder geval voor de VS, maar niet noodzakelijkerwijs voor de EU - uit het fiasco van de proxyoorlog in Oekraïne? Of zijn we getuige van een campagne om de westerse bevolking voor te bereiden op een nog langer durende en verdergaande betrokkenheid? Bereidt Washington zich voor om van tafel weg te lopen of zet het dubbel in op een zeer slecht en uiterst riskant spel?

Er zijn aanwijzingen voor een verdubbeling van de inzet: Als onderdeel van hetzelfde pakket wetten hebben de VS hun inspanningen opgevoerd om Russische staatsfondsen in beslag te nemen. In de VS zelf ligt er maar een paar miljard dollar voor het grijpen, maar in Europa gaat het om honderden miljarden. Een extreme daad die Amerika uiteindelijk veel schade zal berokkenen door de verdere ondermijning van de dollar, waarvoor zowel Rusland als China waarschuwen. Toch is het doel duidelijk: het plunderen van deze Russische bezittingen om de financiering van een nog jaren durende oorlog in Oekraïne veilig te stellen.

Bovendien geloven sommige westerse politici en deskundigen - althans dat zeggen ze - dat Oekraïne voldoende tijd kan winnen om stand te houden totdat meer westerse industriële middelen beschikbaar kunnen worden gesteld voor de oorlogsinspanning. In zo'n langetermijnscenario, zo hopen ze, zouden het westen en Oekraïne uiteindelijk de logica van de uitputtingsoorlog tegen Rusland kunnen keren en kunnen zegevieren. Nogmaals, ook dat is een strategie - of beter gezegd, wensdenken - die rekening houdt met een nog jaren voortdurende oorlog. Sterker nog, als we president Vladimir Zelensky mogen vertrouwen, zijn Kiev en de regering Biden in gesprek over een veiligheidsovereenkomst om de Amerikaanse steun en meer geld voor tien jaar vast te leggen.

Maar de waarheid is dat we de echte plannen van Washington niet kunnen kennen. We kunnen zelfs niet weten of Washington wel concrete plannen heeft. Misschien probeert de regering Biden alleen tijd te winnen tot na de verkiezingen in november zonder een directe Russische overwinning. Misschien is er sprake van serieuze bedoelingen om de proxyoorlog te verlengen. In het ergste geval kunnen we niet uitsluiten dat de VS bereid zijn om tot een directe oorlog te escaleren, dan wel de EU en Groot-Brittannië dat te laten doen. We weten wel dat we er niet vanuit kunnen gaan dat Amerikaanse strategieën rationeel of verantwoordelijk zullen zijn.


Commentaar: Gezien Blinkens achtergrond als campagnemanager is het redelijk om te stellen dat al het gemanoeuvreer in Oekraïne bedoeld is om de boel lang genoeg aan de gang te houden zodat Biden het redt tot na de verkiezingen. De financieringswet vormt de laatste kers op de Oekraïense zwendeltaart voordat de oligarchen en het MIC naar andere (Taiwanese) gebieden vertrekken. En zelfs als Trump zegeviert, kan de diepe staat het fiasco in de schoot van Trump werpen. Een perverse win-win voor hen.


Maar wat we ook weten, al schijnen maar al te veel westerse waarnemers - en planners - dat gewoonlijk te vergeten: Rusland heeft ook plannen, en zijn acties en capaciteiten vertonen een duidelijk patroon van het tarten van westerse en Oekraïense verwachtingen.

Juist door Russische acties, aanpassingen, strategieën en tactieken mislukten westerse wapens in Oekraïne, zoals raketten (de befaamde maar uiteindelijk strategisch ineffectieve HIMARS, ATACMS, Storm Shadows/SCALPS) en tanks en andere pantservoertuigen (bijvoorbeeld de al even als te mooi aangeprezen Leopard II's, Abrams, Challengers en Bradleys die tactisch ineffectief bleken).

Zowel eersteklas als minder geavanceerde luchtverdedigingssystemen (Patriot, NASAM, IRIS-T, Hawk) presteerden niet beter. Zelfs deze topproducten van de westerse militair-industriële complexen zijn niet de zilveren kogels geweest die ze geacht werden te zijn, zoals de Washington Post al lang heeft toeggegeven. Ze waren altijd al overbelast en niet in staat om zowel grote steden als militaire troepen te beschermen. Daarnaast zijn ze duur in het gebruik en gevoelig voor overweldiging door een mix van eenvoudige en technologisch geavanceerde drones en raketten - hetgeen precies is wat Rusland heeft gedaan.

Hetzelfde geldt voor mobilisatie: Oekraïne mobiliseert wanhopig. Rusland, zoals The Economist erkent, vindt het gemakkelijker - zeer tegen de westerse verwachtingen in vanaf de herfst van 2022 - om zijn troepen aan te vullen en uit te breiden. "Oekraïne zal daarom waarschijnlijk," concludeert het Britse tijdschrift, "in het defensief worden gedrongen, niet in staat om nieuwe aanvalsacties op te zetten." Hetzelfde geldt natuurlijk voor Moskou's oorlogseconomie, zijn vermogen om internationale allianties en steun te behouden ondanks westerse pogingen om Rusland te isoleren en niet in de laatste plaats vanwege zijn militaire strategie en tactiek.

Terwijl westerse commentatoren en leiders vaak spreken - en, zo lijkt het, ook werkelijk denken - alsof hun beslissingen de sleutelfactor vormen die bepaalt hoe lang deze oorlog nog zal duren en hoe hij zal eindigen, houdt de realiteit precies het tegenovergestelde in: Het initiatief ligt bij Rusland. Degenen die plannen maken voor een nog langere oorlog - en zelfs de westerse critici van het westerse beleid die waarschuwen voor nog een "eeuwigdurende oorlog" - zien het overduidelijke over het hoofd: Moskou speelt een grotere rol in deze zaken.

Zie: https://www.rt.com/russia/596888-west-illusion-russia-ukraine-war/