Afbeelding
© Peter HartreeZicht op de Bardarbunga in september 2014
Tijdens de zes maanden durende uitbarsting van de IJslandse vulkaan Bardarbunga kwam 12 miljoen ton zwaveldioxide vrij. De gevolgen voor de luchtkwaliteit waren in heel Europa meetbaar.
De uitbarsting van de vulkaan, van augustus 2014 tot eind februari 2015, was de grootste in IJsland in eeuwen. De vulkaan stootte 1,6 kubieke meter lava uit en bedekte zo een areaal ter grootte van Manhattan Island.

Wetenschappers waren vooral bezorgd om de uitstoot van zwaveldioxide. De gezondheidsdrempel in IJsland werd tijdens de uitbarsting soms dagen of weken aan een stuk overschreden, en ook in de rest van Europa waren de gevolgen goed meetbaar.

'Eind september hielden we ons hart vast', zegt hoogleraar Sigurdur Gislason van de University of Iceland. 'Achtduizend jaar geleden - wat niks is in geologische termen - kende de Bardarbunga nog een eruptie die veel groter was dan die van de vulkaan Laki in 1783-'84. Bij de uitbarsting van de Laki kwamen zo'n tienduizend mensen om, een vijfde van de IJslandse bevolking. We waren bang dat we een gelijkaardige gebeurtenis zouden zien.'

Luchtkwaliteit

Gislason bracht samen met een team van collega's de milieu-impact van de uitbarsting in kaart en publiceerde er een studie over in Geochemical Perspectives Letters. Ze konden aantonen hoe de concentratie van zwaveldioxide significant stegen door de uitbarsting. Meetstations in Ierland toonden hoge pieken, boven de Europese gezondheidsdrempel. Zelfs hoog in de Oostenrijkse Alpen piekten de SO2-concentraties tot vijftig maal de normale waarden.

Toch benadrukken de onderzoekers dat de gevolgen in de grootste delen van Europa minimaal waren, omdat de pieken telkens van korte duur waren en het weer de effecten grotendeels teniet deed.