plaag
Reconstructies met hoge resolutie van het paleoklimaat uit Zuid-Italië, daterend van rond 200 v.Chr. tot 600 n.Chr., geven een duidelijker beeld van de wisselwerking tussen klimaat en epidemieën in het oude Rome.

Uit reconstructies blijkt dat de temperatuur en neerslag na ~130 n.Chr. steeds instabieler werden, waarbij verschillende koude perioden samenhingen met historische pandemische uitbraken zoals de pest van Justinianus.

Paleoklimaatproxies kunnen inzicht geven in hoeverre klimaatveranderingen in het verleden van invloed zijn geweest op menselijke samenlevingen, bijvoorbeeld wanneer warme of koude periodes samenvielen met periodes van sociale ontwikkeling of pandemieën.

Het Romeins klimaatoptimum - dat op basis van paleoklimatologische proxies geïdentificeerd werd als een tijdperk van ongewone warmte tussen ruwweg 200 v.Chr. en 150 n.Chr. - wordt in verband gebracht met een periode van welvaart binnen het Romeinse Rijk.

Het begin van de laat-antieke kleine ijstijd rond 540 n.Chr., die samenviel met de pest van Justinianus, zou echter een belangrijke rol hebben gespeeld bij de ondergang van het rijk.


Commentaar: Er gebeurde veel meer gedurende die periode: 536 AD: Plague, famine, drought, cold, and a mysterious fog that lasted 18 months


Vanwege de schaarse proxygegevens is het moeilijk om deze dynamiek in detail te karakteriseren. Zonneveld et al.* bestudeerden temperatuur- en neerslaggegevens tussen 200 v.Chr. en 600 n.Chr. met een resolutie van ~3 jaar met behulp van proxygegevens van mariene sedimenten uit de Golf van Taranto.

Ze namen sterkere variabiliteit in het klimaat waar vanaf ~130 n. Chr., wat het kennelijke einde van het Romeins klimaatoiptimum markeert. Door deze reconstructies te vergelijken met bestaande gegevens over uitbraken van infectieziekten in het hart van Rome, vonden ze perioden van steeds koelere en drogere omstandigheden die samenvielen met drie grote pandemieën: de pest van Antoninus (~165 tot 180 n.Chr.), de pest van Cyprianus (~251 tot 266 n.Chr.) en de pest van Justinianus, de eerste golf van de Eerste Pest Pandemie, die rond 540 n.Chr. begon.

Zonneveld et al. ontdekten dat er tussen ongeveer 537-590 n.Chr. een extreme temperatuursdaling optrad - ongeveer 3°C koeler dan de warmste periodes gedurende het Romeins klimaatoptimum - die mogelijk de verwoesting van de pest van Justinianus versterkte toen deze in de regio uitbrak.


AMERIKAANSE VERENIGING VOOR DE BEVORDERING VAN DE WETENSCHAP (AAAS)
Zie: https://popular-archaeology.com/article/paleoclimate-reconstructions-illuminate-intersections-between-climate-and-disease-in-ancient-rome/