
© Unknown
Ja Virginia, Er Is een Massavorming
In deel 1 van
Psychologie van Totalitarisme (
PT) beschrijft Mattias Desmet hoe de samenleving gefragmenteerd raakt en individuen van elkaar geïsoleerd raken als gevolg van het mechanistische wereldbeeld. Deel 2, dat rechtstreeks betrekking heeft op totalitarisme en de psychologische basis ervan, beschrijft het proces waardoor het wordt herenigd. Massavorming creëert een pathologische karikatuur van sociale eenheid, die niet is gebouwd op een pluraliteit van individuen maar op een Borg-achtige collectieve mentaliteit. Dit is het onderwerp van
Hoofdstuk 5, "De Opkomst van de Massa's."
Volgens Desmet verklaart massavorming:
... de bereidheid van individuen om blindelings hun persoonlijke belangen op te offeren ten gunste van het collectief, radicale intolerantie voor dissidente stemmen, een paranoïde informantenmentaliteit die de overheid in staat stelt door te dringen tot in het hart van het privéleven, de merkwaardige ontvankelijkheid voor absurde pseudo-wetenschappelijke indoctrinatie en propaganda, het blind volgen van een beperkte logica die alle ethische grenzen overschrijdt (waardoor totalitarisme onverenigbaar is met religie), het verlies van alle diversiteit en creativiteit (waardoor totalitarisme de vijand is van kunst en cultuur) en intrinsieke zelfvernietiging (waardoor totalitaire systemen zichzelf uiteindelijk steevast te gronde richten). (PT, p. 91)
En onder de tekenen van een
"nieuw soort (technocratisch) totalitarisme," dat vandaag de dag in opkomst is, verwijst hij naar de surveillancebevoegdheden van de veiligheidsdiensten in de wereld en de ontwikkeling in de richting van een controlemaatschappij, het verlies van privacy, de toename van "verklikken," de censuur van andersluidende stemmen, de waanzin van de QR-code, enz. In tegenstelling tot het oude totalitarisme met zijn "kopstukken" als Lenin en Hitler, worden wij geregeerd door "saaie bureaucraten en technocraten" (
PT, p. 91). Hij merkt op dat het proces in de loop der tijd is geëvolueerd - van het tijdperk van de autocratieën, toen de massa's effectief door de heersers onder de duim werden gehouden, naar de grootschaliger en meer bestendige massa's van de Franse Revolutie, nog meer met de Bolsjewieken en ten slotte,
met corona, "hebben we voor het eerst in de geschiedenis een punt bereikt waarop de hele wereldbevolking zich gedurende een langere periode in de greep bevindt van een massavorming" (
PT, p. 93).
Commentaar: Zie ook: