© Justin Tallis/AFP/Getty Images
WikiLeaks-oprichter Julian Assange heeft dinsdag een overwinning behaald in zijn jarenlange juridische strijd in Groot-Brittannië om uitlevering aan de VS te voorkomen. Er is niet veel veranderd aan zijn huidige toestand, maar zijn verdediging heeft een extra juridische mogelijkheid gekregen.
Assange, 52 jaar, zit sinds 2019 vast in een streng beveiligde Britse gevangenis. Hij onderging eenzame opsluiting in de Belmarsh-gevangenis, die gewoonlijk bedoeld is voor gevaarlijke criminelen, in afwachting van zijn proces wegens schending van de borgtocht. De VS klaagde hem een maand na zijn arrestatie aan op grond van de spionagewet van het land, en de advocaten van Washington zijn bezig met het indienen van een uitleveringsverzoek. Aanhangers zeggen dat hij om politieke redenen door de VS en Groot-Brittannië wordt vervolgd.
In 2021 wees een Britse rechtbank het uitleveringsverzoek af, omdat zij erkende dat Assange zelfmoord zou kunnen plegen als hij zich in Amerikaanse hechtenis zou bevinden, maar andere argumenten van de verdediging werden verworpen. De Amerikanen gingen in beroep en boden garanties dat de verdachte niet onjuist zou worden behandeld.
De VS wonnen de zaak en in juni 2022 gaf toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Priti Patel toestemming om Assange naar de VS te sturen. Na verschillende tegenslagen vroegen zijn advocaten het Hooggerechtshof in februari om een kans om de oorspronkelijke verwerping van het grootste deel van hun zaak aan te vechten.
Rechters Victoria Sharp en Jeremy Johnson hebben dinsdag bevolen dat de uitlevering moet worden stopgezet, waarbij de VS drie weken de tijd wordt gegund om aanvullende garanties af te geven dat de rechten van de verdachte zullen worden gerespecteerd.
Groot-Brittannië wil met name de toezegging dat Assange niet in een isoleercel wordt opgesloten of incommunicado wordt gehouden. Er wordt gevreesd dat de Australische staatsburger in een zogenaamde communicatiebeheerseenheid (CMU) van een Amerikaanse federale gevangenis zal worden geplaatst, wat volgens critici een manier is om andersdenkenden het zwijgen op te leggen. WikiLeaks heeft erop gewezen dat Amerikaanse garanties "inherent onbetrouwbaar" zijn, volgens toonaangevende burgerrechtengroepen.
Als de rechters Assange deze week in het ongelijk zouden hebben gesteld, zouden zijn mogelijkheden binnen het Britse rechtssysteem zijn uitgeput. Hij had binnen 24 uur tot 28 dagen in Amerikaanse hechtenis kunnen zitten, tenzij een buitenlandse partij tussenbeide was gekomen. Zijn juridische team was voornemens om bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens te pleiten voor een noodbevel.
Aanhangers van Assange menen dat hij wordt geconfronteerd met represailles van de VS omdat hij beschamende staatsgeheimen heeft gepubliceerd, waaronder bewijs van vermeende misdaden tijdens de militaire campagnes in Irak en Afghanistan.
De zaak heeft ernstige gevolgen voor de westerse persvrijheid. President Barack Obama heeft naar verluidt geweigerd om aangifte te doen tegen Assange vanwege het zogenaamde 'New York Times-dilemma' - met de redenering dat de activist voor transparantie voor wat zijn journalistieke werk betreft niet afweek van reguliere mediakanalen.
Het ministerie van Justitie onder president Donald Trump beschuldigde Assange van hulp en medeplichtigheid aan klokkenluider Chelsea Manning, toen zij in 2010 geheime documenten lekte naar WikiLeaks.
President Joe Biden heeft oproepen om de aanklacht in te trekken, afgewezen. Volgens de Wall Street Journal overweegt de Amerikaanse regering een deal te sluiten met Assange, waarbij hij schuld zou bekennen aan een overtreding in ruil voor intrekking van het uitleveringsverzoek.
Zie: htpps://www.rt.com/news/594938-assange-court-win-explained/
Commentaar: Dus nog steeds niet uit de gevarenzone.