Saadia Ait-Taleb
Chef Radicalisering en Polarisatie Saadia Ait-Taleb en 'rechterhand' van burgemeester Van der Laan van Amsterdam (r)
Saadia A.-T. kreeg als hoofd Radicalisering en Polarisatie van de gemeente Amsterdam concrete signalen over waar geronseld werd voor de jihad. Maar zij sloeg waarschuwingen in de wind, zeggen betrokkenen.
Een van de dossiers die Saadia volgens bronnen niet adequaat oppakte, is dat van een jongen die eind 2013 naar Syrië reisde. Zijn vader had Saadia de weken daarvoor uitgebreid gewaarschuwd, maar de topambtenaar en een collega deden niets meer dan hem geruststellen: het komt wel goed.

"Terwijl ze dat met Kerstmis bij hem thuis op de bank tegen de vader zeiden, reisde de jongen via Turkije naar het kalifaat", zeggen twee mensen in nabijheid van het gezin. Hierna zette Saadia volgens hen een begeleider op het gezin, die ze al lang kent. Het gaat om een oud-collega bij een jongerencentrum.

Niet de capaciteit

Een vertrouwenspersoon van de familie vertelt dat die begeleider niet de capaciteit had om de vader goed te kunnen adviseren, omdat hij geen psychologische opleiding heeft en niet wilde praten over de zo snel veranderde invloed van het geloof bij zijn zoon. Dat laatste was juist waar de vader het meeste behoefte aan had. Na een paar maanden in Syrië kwam de jongen om bij een bombardement.

De vader en zijn advocaat willen niet op de zaak ingaan. Zij verwijzen naar het rapport van de Nationale Ombudsman, waarin stevige kritiek werd geuit op de begeleiding van de vader. Ook de jongerenwerker wil niet reageren.

In de wijk waar de jongen woonde, Geuzenveld, was volgens een bron van De Telegraaf Sharia4Holland aan het werven voor de jihad. Een vergelijkbare melding kwam over een buurthuis in Amsterdam-Oost. Saadia, die daarover wordt gewaarschuwd door de twee betrokkenen, kreeg ook een foto uit het kalifaat onder ogen waarmee meiden van een middelbare school in Amsterdam-Oost worden verleid daar met een strijder te trouwen. Een van de vrouwen op de foto draagt een mitrailleur.

Niet bereikbaar

In Oost woonde ook de veroordeelde Omar H. Hij wist in afwachting van zijn hoger beroep ongezien naar het kalifaat te ontkomen, nadat de rechter zijn voorlopige hechtenis had geschorst. Bij Omar was de gezinscoach, volgens meerdere bronnen dezelfde, eerder genoemde jongerenwerker, op cruciale momenten niet bereikbaar.

Omars persoonlijke begeleiding was een taak van de gemeente, zegt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid in een reactie.

Marion Huisinga begeleidde als expert in lastige sociale vraagstukken met haar particuliere bureau in opdracht van stadsdeel Oost risicojongeren naar werk, school of stage. Ze zag in het najaar van 2014 vier jongeren in hoog tempo radicaliseren, en waarschuwde Saadia A.-T. daarover.

,,Een van mijn cliënten vroeg mij zelfs wanhopig om een psychiater. De gemeente en de GGD vonden dat niet nodig. Hij verdween een jaar van de radar, toen belde het Pieter Baan Centrum, waar hij was opgenomen, nadat hij was opgepakt voor een misdrijf."

Opmerkelijke beleidswijzigingen

Sinds Saadia de baas is van het programma radicalisering en polarisatie, maakte de gemeente een aantal opmerkelijke beleidswijzigingen op dit terrein. In weerwil van alle verhalen over ronselaars in bijvoorbeeld Oost en Geuzenveld, stelt de gemeente sinds mei 2015 dat 'de oorzaak van extremisme in toenemende mate buiten de religie ligt'. Dit is burgemeester Van der Laan ingefluisterd door Saadia, zeggen twee bronnen.

Saadia is sinds haar schorsing onbereikbaar voor commentaar. In openbare stukken aan de gemeenteraad over het beleid is nooit gemeld hoeveel jihadjongeren zijn bijgestaan door de gemeente.