Afbeelding
Machtsvertoon en "een duidelijke daad van racisme". "Een 16-jarige Marokkaanse jongen en zijn broertje [hadden] tijdens één van de paneldiscussies hun ervaringen met institutioneel racisme met het publiek ... gedeeld”, maar werden de reden voor ontruiming
Wel erg abrupt was het besluit van het College van Bestuur om het Maagdenhuis twee dagen eerder dan gepland te ontruimen. En het wantrouwen jegens dit bestuur groeit slechts nadat een screenshot van de dagvaarding is verschenen waar te lezen valt hoe een staflid de aanwezigheid van twee jonge "vermoedelijk Marokkaans" uitziende jongens als een reden voor ontruiming aandroeg.
Vandaag liepen ruim duizend studenten en docenten in een protestmars tegen het College van Bestuur (CvB). Na alle heftige belevenissen hebben ze voor het CvB nog maar één boodschap: het is tijd om op te stappen. In een open brief die op dezelfde dag in het NRC Handelsblad is verschenen, eisen 300 hoogleraren en docenten van de Universiteit van Amsterdam (UvA) een nieuw universiteitsbestuur nadat het Maagdenhuis op bevel van het CvB is ontruimd door de politie en de ME. De brief is geschreven door UvA-hoogleraar Ewald Engelen en universitair hoofddocent Olav Velthuis.

Goodwill

Voor de studenten en docenten die de afgelopen zes weken in het Maagdenhuis De Nieuwe Universiteit hebben opgezet, was de ontruiming een onaangename verrassing. In de ochtend van zaterdag 10 april zetten politietroepen en de ME met veel machtsvertoon studenten en docenten uit het pand, en deden negen aanhoudingen. Zes mensen zitten nog vast. De studenten en docenten waren al van plan om na de viering van het slotfestival Festival der Wetenschappen dat afgelopen weekend zou plaatsvinden, op maandag 13 april het pand vrijwillig verlaten, en hun strijd voor democratisering van het onderwijs daarbuiten voort te zetten.

"Wat heeft het College van Bestuur bezield om opnieuw zo'n flater te begaan?" vragen de UvA-hoogleraren en -docenten zich af. Volgens hen is hiermee de goodwill verloren gegaan. Het besluit van het College van Bestuur om tot ontruiming over te gaan kan een misrekening zijn, denkt UvA-docent Wiskunde en Statistiek Brian Droop. In het weekend van het slotfestival zou het Maagdenhuis wederom met lezingen en debatten "een open huis" worden - een vrije ruimte voor ontmoeting tussen studenten en docenten en mensen die het Maagdenhuis willen bezoeken.


Commentaar: We zouden het geen 'flater' noemen, maar een teken des tijds.


Commissies

"Ik denk dat het CvB niet wilde dat in dit weekend nog meer mensen met de studenten en docenten kennismaken," legt Droop vandaag uit in een telefoongesprek met DeWereldMorgen. "Men vreesde voor extra groepsvorming en nieuwe mobilisaties tegen het bestuur, waarna men dacht: 'We trekken hier de stekker gewoon uit'."

Ondertussen lopen er gesprekken tussen het CvB en de verschillende actiegroepen uit het Maagdenhuis over de opzet van verschillende commissies die erop zullen toezien dat het onderwijs en bestuur van de UvA transparanter en democratischer georganiseerd wordt. "Het bestuur dacht zeker dat als ze toch bezig zijn [met de gesprekken over commissies] kunnen ze de laatste restjes actievoerders (die geïsoleerd achtergebleven leken te zijn) gemakkelijk wegruimen", vervolgt Droop.

Daarnaast is het volgens de UvA-docent natuurlijk een stukje machtsvertoon met de boodschap "wij hebben het hier voor het zeggen". Daar hebben de politie en de burgemeester van Amsterdam Eberhard van der Laan uiteindelijk gehoor aangegeven.

Screenshot

De verstandhouding met het universiteitsbestuur is niet beter geworden nadat een screenshot van enkele regels uit de dagvaarding boven water is gekomen. Op vrijdag 10 april retweette hoogleraar Engelen de screenshot en meldde erbij dat deze woorden afkomstig zijn van Peter Wurtz, UvA-staflid Finance and Controle. In de universiteit staat het staflid bekend om zijn negatieve reisadvies aan studenten die graag in Afrika stage willen doen. Ebola en politieke instabiliteit zijn de officiële redenen om studenten voor twee jaar hun reisverzoek principieel niet toe te staan.

In de dagvaarding staat vermeld dat twee jonge en vermoedelijk Marokkaans uitziende jongens zich tussen de bezetters bevonden die volgens Wurtz geen UvA-studenten kunnen zijn. Brian Droop vertelt hierover: "University of Colour [een initiatief dat uit De Nieuwe Universiteit is geboren] heeft voor een racismedebat scholieren uitgenodigd om hun ervaringsverhalen met een breder publiek te delen. Het waren heel eloquente jongelui die zich scherp tegen racisme uitspraken."


Racisme

Voor de initiatiefnemers van de University of Colour zijn de woorden van Wurtz racistisch en ze eisen een onmiddellijk ontslag. Volgens hen heeft het bestuur in de afgelopen twee maanden twee keer de oproerpolitie op het Maagdenhuis afgestuurd om de studenten en docenten hard aan te pakken. Ook heeft het een zwarte lijst van dissidente werknemers opgesteld. De initiatiefnemers melden verder:

"Het Maagdenhuis wordt voortdurend bezocht door ouders, docenten en andere sympathisanten. Dat deze jongens om hun afkomst eruit zijn geplukt om een zaak van ontruiming mogelijk te maken is een duidelijke daad van racisme. Dit is bijzonder pijnlijk, zeker nadat een 16-jarige Marokkaanse jongen en zijn broertje tijdens één van onze paneldiscussies hun ervaringen met institutioneel racisme met het publiek hadden gedeeld."

De afgelopen weken heeft het Maagdenhuis iedereen welkom geheten en met iedereen constructief samengewerkt. "De aanwezigheid van jonge Marokkaanse jongens kan en mag nooit reden voor verdachtmaking zijn", vindt Droop.