Afbeelding
© © NASA/JPL-Caltech
De kleine Saturnusmaan Enceladus heeft een ondergrondse oceaan die het gehele hemellichaam omspant. Dat blijkt uit een analyse van foto's die de afgelopen elf jaar gemaakt zijn door de Amerikaanse planeetverkenner Cassini.

Eerder ontdekte Cassini al geisers van waterdamp en ijskristalletjes, die de ruimte in spoten vanuit langgerekte scheuren in het oppervlakteijs van de 500 kilometer grote Saturnusmaan. Aanvankelijk nam men aan dat zich in het zuidpoolgebied van Enceladus relatief kleine ondergrondse waterreservoirs zouden bevinden. Enkele jaren geleden werden aanwijzingen gevonden voor uitgestrektere ondergrondse 'zeeën'. Nu blijkt dat er sprake is van een 'wereldwijde' oceaan.

Door de Cassini-foto's zeer zorgvuldig op te meten, kregen planeetonderzoekers een goed beeld van de kleine schommelingen die Enceladus vertoont. Hij keert Saturnus altijd hetzelfde halfrond toe, maar er treden toch kleine 'libraties' op als gevolg van getijdenkrachten. Uit modelberekeningen volgt dat die schommelingen nog veel kleiner zouden moeten zijn wanneer de bevroren ijskorst van Enceladus onbeweeglijk op het rotsachtige inwendige rust. De waargenomen schommelingen zijn alleen te verklaren wanneer de ijskorst als een losse schil 'drijft' op een ondergrondse oceaan.

De nieuwe analyse is gepubliceerd in het vakblad Icarus. Op 28 oktober vliegt Cassini op zeer kleine afstand langs Enceladus, op slechts 50 kilometer boven het oppervlak, dwars door de zuidpoolgeisers.