Op zoek naar een baan
Eind 2014 was het werkloosheidspercentage gestegen naar 8,9%. Terwijl ons werd voorgespiegeld dat het de goede kant opging met de economie bleek het aantal werklozen weer toe te nemen. Dit kon natuurlijk niet. Een afgang voor het kabinet. Daar moest iets op gevonden worden. Geen probleem: we stappen over op een andere werkloosheidsdefinitie.
Tot eind december 2014 hanteerde het CBS de nationale definitie van werkloosheid: je was werkloos als je minder dan 12 uur per week werkte en meer wilde werken. Dit is een redelijk. Vanaf anderhalve dag per week geeft de meerderheid van de mensen namelijk aan dat betaald werk de belangrijkste bezigheid voor hen is. En wat ook belangrijk is: pas bij dit aantal uren wordt een enigszins substantieel inkomen verdiend.

ILO definitie van werkloosheid

Vanaf 1 januari 2015 wordt een nieuwe definitie gebruikt: de zogenaamde ILO [International Labour Organisation] definitie. Je bent pas werkloos als je helemaal niet werkt en beschikbaar bent voor werk. Als je werk hebt voor een paar uur per week ben je niet langer werkloos. Gevolg: de biertapper, de krantenjongen en de vakkenvuller tellen nu ook mee als werkzame beroepsbevolking.


Commentaar:
Biertapper en vakkenvuller tellen nu ook mee

Hoe komt het dat de werkloosheid zo sterk daalt?

Dat komt doordat bijna 1 miljoen mensen met een kleine baan voortaan meetellen bij de groep werkenden. Tot 1 januari telde het CBS alleen werkenden en werklozen mee die twaalf uur per week werkten of een baan zochten voor twaalf uur of meer. Internationaal is één uur genoeg. Ook de leeftijdsgrens van de beroepsbevolking wordt opgerekt: van 65 tot 75 jaar. Al die 'nieuwkomers' zijn vooral scholieren en studenten met bijbaantjes als vakkenvuller of biertapper, 545 duizend. In mindere mate werken ook gepensioneerden door: 81duizend 65-plussers. [...]

[D]eze cijfers laten niet zien of iemand van zijn baan kan rondkomen, zegt Piet Vessies namens werkgeversvereniging AWVN. 'Of hoeveel mensen banen stapelen.' 'Het is gegoochel met cijfers', vindt Reinier Castelein van vakbond De Unie. 'Het is schandalig. Vorige maand steeg de werkloosheid nog en nu zou vlak voor de Provinciale Statenverkiezingen blijken dat de werkloosheid daalt. Alsof je van een klein baantje kunt rondkomen.'

De ILO definitie is de internationale standaard en daarom wil het kabinet dat wij daar ook mee gaan rekenen. Klinkt redelijk, toch?

In één klap lijken de werkloosheidscijfers nu een stuk gunstiger. We hebben geen 700.000 werklozen in ons land, maar 645.000. Het werkloosheids-percentage is geen 8,9%, maar 7,2%. Dat klinkt een stuk beter, niet?

Het CBS besloot om per 1 januari al hun werkloosheidsgrafieken met terugwerkende kracht om te zetten in ILO definities. Maar dit wordt niet bij de grafieken die het bureau publiceert vermeldt. We zouden maar achterdochtig worden.

Bij zo'n majeure stelselwijziging is het gebruikelijk om zeker een jaar of drie de resultaten van beide definities in de grafieken en persberichten te laten zien. Om pas als we gewend zijn, geheel over te stappen. Maar dat vond men in dit geval niet nodig. Een overstap in één keer en de rest gewoon vergeten, da's wel zo makkelijk.

Afbeelding
WvI heeft wel die moeite genomen en beide cijferreeksen verwerkt in bovenstaande grafiek.

Vanaf 1 januari 2015 krijgen we niet langer de grijze lijn te zien, maar de rode. U ziet het verschil: hoera, opeens hebben we veel minder werklozen. Met de ILO definitie lijkt niet alleen het heden maar ook het verleden veel gunstiger. We hebben nooit veel meer dan 700.000 werklozen gehad, welnee, het maximum ligt veel lager.

Verschillende publicisten wijzen erop dat het het kabinet wel heel goed uitkwam om op dat moment met nieuwe cijfers te gaan werken. Zo zouden we geen moeilijke vragen gaan stellen over de aanhoudend hoge en zelfs weer stijgende werkloosheid. Het aantal werklozen daalt toch? U ziet het zelf. Het komt goed. Wees blij.

Samenzwering

Marc Drees, recruitmentadviseur en blogger bij Recruitmentmatters, vermoedt zelfs een samenzwering: "De overheid liet onvermeld dat met de overstap naar de internationale definitie het werkloosheidspercentage ferm zou gaan dalen, al zou dat uitsluitend optisch zijn. En mogelijk liet de overheid nog meer onvermeld. En daarmee komen we aan bij het samenzweringsniveau..."

"De wel zeer gunstige ontwikkeling van de werkloosheidscijfers volgens de ILO definitie sinds de overstap is te fraai om van toeval te spreken."

De media liet het afweten en publiceerde nauwelijks over deze radicale wijziging. Daardoor kwam het kabinet makkelijk met de ingreep weg.

Je zal maar één van die werklozen zijn...
Omdat we gewend zijn geraakt aan een werkloosheid van 8% en meer, is de huidige werkloosheid van 6,9% een bewijs van een sterk en succesvol economisch beleid. Dat de werkelijkheid totaal anders is zal de gemiddelde Nederlander een biet zijn. Tenzij het toevallig één van die meer dan 700.000 werklozen is. Want voor hem of haar voelt het totaal anders, nog even los van de knagende onzekerheid hoe hij/zij nog altijd geen baan heeft kunnen vinden ondanks het 'feit' dat onze economie zo lekker aantrekt.
Je zult maar één van die zich suf solliciterende werklozen zijn en overal lezen dat de werkloosheid fantastisch afneemt. De rest van Nederland krijgt gewoon een andere, mooiere werkelijkheid voorgespiegeld waardoor de werkloze nog meer geïsoleerd raakt dan hij al is. Want hij merkt helemaal niks van de zogenaamde verbetering op de arbeidsmarkt. Een extra slag in zijn gezicht.
Bron: Recruitmentmatters, Marc Drees

Waarom is de overheid overgestapt naar de ILO weergave voor werkloosheid?
Volgens het CPB is de ene werkloosheid de andere niet