Bijna-doodervaringen
Mensen die al eens op de rand van de dood balanceerden, beweren vaak dat ze een glimp opvingen van het hiernamaals.

De Amerikaanse gediplomeerde neurochirurg Eben Alexander stond naar eigen zeggen in contact met een goddelijke figuur toen hij in coma lag. Hij werd begeleid door een vlinderachtig meisje, dat hij later herkende als zijn overleden halfzus. Zijn boek Na dit leven werd een bestseller.

Er zijn nog maar weinig wetenschappers die onderzoek hebben gedaan naar bijna-doodervaringen. Om die reden is er niet veel over bekend.

Eeuwig en onvergankelijk

Neuroloog Steven Laureys van de Universiteit van Luik ondervroeg in 2014 ruim 400 mensen die een bijna-doodervaring hadden ondergaan. Acht op de 10 getuigen hadden het gevoel buiten het eigen lichaam te zijn getreden. Negen van de 10 mensen spraken van een gelukzalig gevoel.

Cardioloog Pim van Lommel heeft een niet-materialistische verklaring voor het fenomeen. In 2001 publiceerde hij in het medische tijdschrift The Lancet een onderzoek naar 344 gereanimeerde hartpatiënten, waarvan 18 procent een bijna-doodervaring had meegemaakt.

In zijn veel verkochte boek Eindeloos bewustzijn legt Van Lommel uit dat het menselijk bewustzijn iets niet-materieels is, dat eeuwig en onvergankelijk los van het lichaam bestaat.

Ongeloof

"Je kunt het vergelijken met het internet: computers hebben er toegang toe, maar het wordt niet door die computers geproduceerd," zegt hij. "Op dezelfde manier faciliteren de hersenen onze ervaring van het waakbewustzijn, maar produceren ze het niet."

In het vooraanstaande Journal of Consciousness Studies schreef Van Lommel in 2013: "Het lokale, individuele bewustzijn is als een waterdruppel. Al die druppels samen vormen de oceaan van het non-lokale bewustzijn."

Van Lommel en Laureys pleiten voor meer wetenschappelijk onderzoek naar bijna-doodervaringen. Er heerst volgens Van Lommel nog altijd ongeloof onder wetenschappers. Ze staan niet open voor iets wat in hun ogen niet kan.

Laureys merkt op dat er nog scepsis heerst omdat het verschijnsel lange tijd niet serieus is genomen. Onbevooroordeeld onderzoek kan veel nieuwe inzichten opleveren.