biefstuk slager uitstalling
© J. Scott Applewhite/APEen sappige biefstuk mag straks ook niet meer, want ruimtegebrek
Stel je eens voor dat je gerechten bestelt in je favoriete restaurant. Je twijfelt geen moment, want je weet wat je wilt: een perfecte doorregen medium biefstuk van 200 gram. Net voordat je de bestelling opgeeft zegt de persoon met wie je een afspraakje hebt dat koeien klimaatverandering veroorzaken en dat vlees wel eens ongezond kan zijn. Opeens lijkt de Caesarsalade een betere keus.

We zijn allemaal wel eens te vlees-schande gemaakt. Sinds het rapport over voedingsdoelstellingen van senator George McGovern in 1977 verklaarde dat rood vlees een gezondheidsbooswicht was, werden Amerikanen terechtgewezen om geen rood vlees meer te nuttigen. Volgens het Amerikaanse ministerie van Landbouw is de vleesconsumptie sinds 1976 met meer dan 24% gedaald. In die tijd hebben studie op studie gepoogd rood vlees te koppelen aan een waslijst van gezondheidsproblemen.

Tot nu toe.

Zoveel studies, zoveel mankementen

Drie studies die onlangs in de Annals of Internal Medicine gepubliceerd werden gingen te werk zoals maar weinig papers dat doen: Vragen of vorige studies enig vlees op hun botten hadden.

De onderzoekers die het rapport schreven analyseerden 61 eerdere studies die uit meer dan 4 miljoen participanten bestonden om na te gaan of rood vlees het risico op het ontwikkelen van hartziekte en kanker beïnvloedde.

Alle drie kwamen tot dezelfde conclusie: Het reduceren van rood vleesconsumptie had weinig tot geen effect op het verminderen van hartziekte, kanker en beroerte.

Hoe kunnen zo vele studies het aan het verkeerde eind hebben?

Voedingsonderzoek verlaat zich vaak op waarnemingsstudies die gebaseerd zijn op een overzicht. Deze onderzoeken volgen groepen mensen en het voedsel dat zij nuttigen of proberen de voormalige eetgewoontes van een individu te verbinden met zijn huidige gezondheidstoestand. Het resultaat komt zo'n beetje neer op een criminaliteitskaart van een maffiafilm met een lukrake rode draad die willekeurige verdachten met elkaar verbindt al proberende uit te vogelen 'who dunnit".

Waarnemingsstudies gaan af op participanten om voorgaande maaltijden te memoreren, soms zelfs van een maand eerder. Problemen doen zich voor zelfs als eetgewoonten in real time gevolgd worden door gebruik te maken van voedingsdagboeken. Onderzoek toont aan dat participanten niet eerlijk antwoorden en vaak voedingsdagboeken opkrikken met doorgaans "goede" voeding zoals groenten terwijl ze zaken zoals vlees, snoep en alcohol weglaten. En dan moeten ze ook accuraat de grootte van porties rapporteren en op de hoogte zijn van de ingrediënten in het voedsel dat in restaurants werd genuttigd.

Rundvlees is wellicht gezonder dan namaakvlees


Commentaar: N.B. Rundvlees is ongetwijfeld gezonder dan namaakvlees. Zie: Move over Beyond & Impossible, the "Smart" burger is 100% beef


De foutmarge is gigantisch. Het opsluiten van mensen in cellen voor een bepaalde periode zou een veel betere vorm van studie zijn, zodat je precies kunt beheersen wat ze aten en uitrichtten en dan de uitkomsten meten. Zonder twijfel kleven er aan een dergelijke opzet ethische bezwaren, daarom komen waarnemingsstudies vaker voor, al zijn onvolkomen.

Enkele bedrijven zoals Impossible Foods en Beyond Meat probeerden een slaatje te slaan uit de misvatting over de gezonde aspecten van vlees. Volgens het marktonderzoeksbureau Mintel gelooft 46% van de Amerikanen dat op planten gebaseerd vlees beter voor je is dan echt vlees. Ironischerwijs kunnen de anti-vlees berichten mensen leiden naar minder gezonde alternatieven.

Op planten gebaseerd vlees geniet wellicht de indruk dat het gezonder is, maar die waarneming is verstoken van realiteitszin. Een magere biefburger heeft gemiddeld 20% minder calorieën en 80% minder natrium dan de twee populairste namaakvleesburgers, de Impossible Burger en de Beyond Burger.

Namaakvlees is ook "ultrabewerkt" voedsel, vol met niet uit te spreken ingrediënten. De National Institutes of Health publiceerden in mei een studie met de constatering dat ultrabewerkt voedsel gewichtstoename veroorzaakt. In tegenstelling tot waarnemingsstudies was dit onderzoek een gecontroleerde en gerandomiseerde studie.

De aarde zal uw vleesconsumptie overleven

Het zijn niet alleen de incorrecte gezondheidsclaims over rood vlees die het waard zijn om nog eens bestudeerd te worden. Ons is de afgelopen jaren gezegd dat het verminderen van vleesconsumptie essentieel is voor de redding van onze planeet. Maar ongeacht wat de critici zeggen, zelfs als iedereen in Amerika van de ene op de andere dag veganistisch zou worden, zou de uitstoot van broeikasgassen in de VS slechts met 2,6% slinken.

Sinds het begin van de zestiger jaren heeft Amerika de uitstoot van broeikasgassen van de veestapel met 11,3% teruggedrongen, terwijl de productie van de veeteelt is verdubbeld. Vleesproductie levert een relatief bescheiden bijdrage aan ons totale broeikasgasniveau. In andere landen heeft het misschien meer impact. De oplossing ligt niet in het belerend toespreken van ieder ander om vleesloos te worden. Het delen van onze vooruitgang zou uitwijzen dat het een meer aannemelijke en efficiëntere manier is om uitstoot te verlagen dan het weren van vlees of het vervangen door een ultrabewerkte gelijkenis.

Diegenen die genieten van een goede steak hebben nu een goed weerwoord de volgende keer dat ze bekritiseerd worden vanwege hun keuze: Maak je niet dik en eet rood vlees.

Will Coggin is de directeur van het Center for Consumer Freedom, dat gefinancierd wordt door restaurants, voedingsbedrijven en andere belangen.

Het originele artikel vindt u hier.