© K KonkolyEen deelnemer slaapt in het lab terwijl elektrische signalen van zijn hersenen en ogen worden weergegeven op een computermonitor.
Wetenschappers hebben met succes in 'real-time' met een slapend persoon "gepraat" door in zijn dromen binnen te dringen, zo blijkt uit een nieuwe studie. Volgens de onderzoekers was het alsof je probeert te communiceren met een astronaut die zich in een andere wereld bevindt.
Dromers kunnen instructies opvolgen, eenvoudige wiskundeproblemen oplossen en ja-nee vragen beantwoorden zonder ooit wakker te worden, aldus de resultaten van vier experimenten welke donderdag (18 februari) werden beschreven in het tijdschrift Current Biology.
De onderzoekers communiceerden rechtstreeks met slapende deelnemers door hen vragen te stellen en hen te laten antwoorden door middel van oog- of gezichtsbewegingen tijdens lucide dromen - wanneer mensen zich er op zijn minst van bewust zijn dat ze dromen. (Sommige lucide dromers kunnen controleren wat er in hun dromen gebeurt.)
"Je zou verwachten dat de slapende persoon gewoon niet zou antwoorden als je zou proberen te communiceren," vertelde eerste auteur Karen Konkoly, cognitief neurowetenschapper aan de Northwestern University in Illinois, aan Live Science. Hoewel Konkoly hoopte dat de real-time communicatie zou werken, zei ze dat ze "het niet geloofde" toen iemand voor het eerst vanuit een droom antwoordde op haar vragen.
Mensen dromen elke nacht, maar wetenschappers begrijpen niet precies waarom we dromen. Het bestuderen van dromen is moeilijk omdat mensen vaak details vergeten dan wel vervormen nadat ze wakker worden. Dat komt volgens de studie deels omdat de hersenen niet veel nieuwe herinneringen vormen tijdens de slaap en een beperkte capaciteit hebben om informatie accuraat op te slaan nadat de droom is geëindigd.
Teneinde deze horde te nemen, probeerden de onderzoekers met mensen te communiceren terwijl ze nog droomden. De onderzoekers veronderstelden, dat doordat de deelnemers aan de studie lucide dromen hadden, zij een bewuste inspanning konden leveren om te reageren op signalen uit de buitenwereld.
Onderzoekers plaatsten elektroden op het hoofd van de deelnemers om hun hersengolven te meten; naast hun ogen om oogbewegingen te volgen en op hun kin om spieractiviteit te meten. Deze gegevens werden dan gebruikt om te bepalen wanneer de deelnemers de rapid eye movement (REM)-fase van de slaap ingingen, wanneer lucide dromen het meest waarschijnlijk zijn, aldus Konkoly.
Vier onafhankelijke laboratoriumteams in de V.S., Duitsland, Frankrijk en Nederland voerden vier afzonderlijke experimenten uit. De onderzoekers gebruikten verschillende technieken om met de dromers te communiceren tijdens de REM slaap, met inbegrip van het stellen van gesproken vragen en het geven van gecodeerde boodschappen in de vorm van knipperende lichten, pieptonen en fysieke tikken, welke de dromers door middel van voorafgaande training wisten te ontcijferen. Als dromers de vraag of boodschap tijdens een lucide droom ontvingen en begrepen, reageerden zij met een reeks kenmerkende oog- of gezichtsbewegingen welke door de elektroden werden geïnterpreteerd.
© Konkoly et al.Een overzicht van de experimenten met citaten van deelnemers die hun ervaring beschrijven.
Sikka plaatst hierbij echter de kanttekening, dat het zeer moeilijk was om deze communicatie tijdens de experimenten met succes tot stand te laten komen - bij slechts zes van de 36 deelnemers verdeeld over vele pogingen lukte het - hetgeen vragen oproept over de mate waarin de bevindingen kunnen worden gegeneraliseerd en gerepliceerd.
Volgens een onderzoekspaper uit 2016, gepubliceerd in het tijdschrift Consciousness and Cognition, heeft ongeveer 23% van de mensen een maal per maand of vaker een lucide droom. In haar experimenten hielp Konkoly bij het opwekken van lucide dromen door deelnemers te trainen om een geluid te associëren met een lucide gemoedstoestand en hen vervolgens dat geluid, of aanwijzing, opnieuw te laten horen tijdens de slaap. (Degenen die voor zichzelf willen proberen om lucide dromen te ervaren kunnen de app Lucid downloaden, ontwikkeld door studenten in het Northwestern University lab, aldus Konkoly).
Uit de studie blijkt dat de onderzoekers vermoeden, dat de onderzoeksmethode zou kunnen worden aangepast om mogelijk te helpen dromen van mensen aan te passen aan een specifieke behoefte, zoals leren of omgaan met een emotioneel trauma.
In een e-mail aan Live science noemde Robert Stickgold, professor in de psychiatrie aan de Harvard Medical School en directeur van het Center for Sleep and Cognition aan het Beth Israel Deaconess Medical Center, de resultaten van de studie "baanbrekend".
"De retrospectieve aard van droomverslagen vormt een uitdaging voor de studie van dromen. Twee-weegs, real-time communicatie tussen onderzoekers en lucide dromers die ondergedompeld zijn in de REM-slaap, biedt een nieuw en spannend perspectief op de studie van dromen," zei Stickgold. Toch is het niet duidelijk "hoe gemakkelijk deze eerste bevindingen kunnen worden uitgebreid tot toepassingen met betrekking tot situaties uit het echte leven of om meer complexe vragen betreffende de aard en functie van dromen en degenen die dromen te beantwoorden".
Sommige beelden van de lucide dromen experimenten werden vastgelegd voor een online NOVA, PBS documentaire genaamd "Dream Hackers: Bridge to Your Hidden Brain", vanaf 18 februari te zien op YouTube.
Zie: https://www.livescience.com/real-time-communication-while-dreaming.html
Reacties van Lezers
voor onze Nieuwsbrief