© Romy Arroyo Fernandez/NurPhoto/Getty Images
De Orde Voorbij is een aanvulling op zijn vorige boek 12 Regels voor het Leven: Een remedie tegen chaos, dat de gevaren onderzocht van het zich begeven in het grote onbekende zonder de nodige nederigheid en gronding. De Orde Voorbij verkent de gevaren van het verkeren in een staat van te veel orde, welke "kan verstarren als gevolg van onverstandige pogingen om alles wat onbekend is uit te bannen."
Het boek, dat geleidelijk aan werd geschreven tijdens een periode waarin Peterson zelf kampte met diverse gezondheidsproblemen, is verfrissend relevant in een wereld geteisterd door moeilijkheden, waaronder rassenrellen en verdeeldheid in de samenleving, een wereldwijde pandemie en partijgeweld na de verkiezingen, om er maar een paar te noemen.
Peterson had al vrij veel negatieve pers over zich heen gekregen en na meer dan een jaar uit het publieke oog hebben zijn vijanden uit de media het nog niet opgegeven. De krant The Guardian concludeerde dat De Orde Voorbij een "een ratjetoe aan zelfhulp formuleringen" behelst. Helen Lewis, een journaliste met wie Peterson al eerder in aanvaring kwam tijdens een GQ-interview schreef, dat zijn terugkeer in de openbaarheid te wijten was aan de "onweerstaanbare beproeving van de moderne culturele beroemdheid".
Toch is Peterson verre van de kwaadaardige rechtse provocateur zoals hij wordt afgeschilderd door zijn mediavijanden en hij is terug met een broodnodige boodschap aan een verwarde en onrustige wereld.
In een tijdperk waarin de mentaliteit van het slachtofferschap wordt omarmd vertelt Peterson ons waarom het beter zou zijn om ons lijden onder ogen te zien en iets nuttigs te maken van wat we op ons bord hebben gekregen, dan om ons terug te trekken in nihilistische bitterheid.
De noodzaak om ondanks het lijden van het leven verantwoordelijkheid te nemen wordt samengevat in Regel 4: "Merk op dat kansen op de loer liggen waar verantwoordelijkheid is verzaakt."
Petersons opvatting over het belang van persoonlijke verantwoordelijkheid ondanks iemands lijden zou geen ruimte laten voor activisten die, laten we zeggen, Dr. Seuss de voornaamste zorg vinden van hen die de misstanden van de geschiedenis willen rechtzetten.
In Regel 6, welke de lezer uitnodigt om "ideologie te verlaten", schrijft Peterson over de vreemde stilte die over het publiek valt steeds wanneer hij tijdens zijn openbare lezingen het onderwerp verantwoordelijkheid aansnijdt.
Peterson stelt dat dit gebeurt omdat mensen hier zo naar snakken. Vooral jonge mensen snakken naar dit soort boodschappen en het "heeft hen kwetsbaar gemaakt: kwetsbaar voor gemakkelijke antwoorden en vatbaar voor de afstompende kracht van bitterheid".
Peterson haalt in zijn boek en elders verschillende verhalen aan van mensen, die verantwoordelijkheid voor hun eigen lot hebben genomen en hun leven weer op poten hebben gezet na onvoorstelbare omstandigheden te hebben doorstaan. Deze mensen zeggen vaak dat Peterson hen hielp te verwoorden wat ze eigenlijk al wisten.
"Mensen helpen de kloof te overbruggen tussen wat zij ten diepste intuïtief aanvoelen maar niet kunnen verwoorden, lijkt een redelijke en waardevolle functie voor een publieke intellectueel", schrijft Peterson.
Vandaag de dag worden rassenproblemen "opgelost" door één groep - over het algemeen blanke mensen die zich verontschuldigen voor hun "blank zijn" en de bijbehorende vermeende rol van onderdrukking die zij spelen. Peterson diagnostiseert op uitstekende wijze het soort denken dat leidt tot dergelijke publieke uitingen van idiotie:
Omdat de ideoloog zichzelf aan de moreel juiste kant van de vergelijking kan plaatsen zonder de oprechte inspanning welke nodig is om zulks op een waardevolle manier te doen, is het veel gemakkelijker en bevredigender om het probleem terug te brengen tot iets eenvoudigs en het te laten vergezellen van een boosdoener die dan moreel kan worden bestreden.In plaats daarvan spoort Peterson zijn lezer aan om de verantwoordelijkheid op zich te nemen voor die zaken in zijn leven die hij kan veranderen. Daarna kan hij zijn handen uit de mouwen steken om te proberen de problemen van de wereld recht te zetten.
Teruggrijpend op Regel 6 van zijn vorige boek, 12 Regels voor het Leven, - "Breng uw huis perfect op orde voordat u de wereld bekritiseert" - roept Peterson zijn lezer op om "enige nederigheid te betrachten. Ruim uw slaapkamer op. Zorg voor uw gezin. Volg uw geweten. Breng orde aan in uw leven. Vind iets productiefs en interessants om te doen en zet u daarvoor in."
Na een jaar van dusdanige somberheid dat tot een onderwerp van menig meme is verworden, geeft Peterson wat misschien een onwaarschijnlijk antwoord lijkt - dankbaarheid ondanks iemands lijden. Er is altijd een reden te vinden om een slachtoffer te zijn, en misschien wel een hele legitieme. Maar er is ook altijd een reden om dankbaar te zijn.
Er is iets verbazingwekkend eenvoudigs aan zo'n verklaring, maar het succes van Peterson's video's, podcasts en boeken wijst erop dat onze wereld niet minder snakt naar zo'n tijdloze waarheid vanwege haar eenvoud. Een remedie tegen het lijden van deze wereld, schrijft Peterson, is om "de beperkingen van het leven moedig het hoofd te bieden."
Hij gaat verder: "Moed en edelmoedigheid in het aangezicht van tragedie is het tegenovergestelde van het destructieve, nihilistische cynisme dat juist onder zulke omstandigheden gerechtvaardigd lijkt."
Inderdaad, de juiste reactie op de onuitsprekelijke verschrikkingen die men in het leven kan tegenkomen is niet nihilistische bitterheid, maar "de veronderstelling dat er genoeg is van jezelf, de maatschappij en de wereld om het bestaan te rechtvaardigen."
Er is een zekere mate van dapperheid nodig om deze zienswijze te kiezen wanneer verbittering zo gerechtvaardigd lijkt, maar u zult beloond worden, zegt Peterson, met een leven dat spiritueel en psychologisch "op de lange termijn" bevredigend is.
Er is iets goddelijks aan het omarmen van verantwoordelijkheid en dankbaarheid ondanks de sinistere aard van het bestaan, betoogt Peterson. "Als God, boven alles, is zoals hij in eerste instantie wordt beschreven, impliceert zulks dat de mannen en vrouwen die naar zijn beeld zijn geschapen iets belangrijks met Hem delen - of, meer ter zake, dat zij een overeenkomstige bestemming, noodzaak, of verantwoordelijkheid delen."
In een tijdperk van ideologische partijpolitiek verklaart Peterson het politieke en sociale nut van zowel de liberale als de conservatieve impulsen: "Conservatieven zijn nodig om de dingen te handhaven zoals ze zijn wanneer alles werkt en verandering gevaarlijk zou kunnen zijn. Liberalen daarentegen zijn nodig om dingen te veranderen wanneer ze niet meer werken."
Dit kan reductionistisch overkomen als we het er zelfs niet over eens kunnen worden wat niet langer werkt. Toch is de onderliggende veronderstelling van Peterson - dat als we even stilstaan en luisteren, we er misschien achter komen dat de oplossingen waar we halsoverkop op af stormen niet zo eenvoudig of zo gemakkelijk af te bakenen zijn - overduidelijk juist. "Stel u voor wie u zou kunnen zijn en richt u daar doelbewust op," schrijft Peterson in Regel 2.
De laatste pagina's van het hoofdstuk bevatten pure wijsheid a la Peterson. Hij moedigt zijn lezer aan zich te richten op een haalbaar doel, of, zoals hij zou kunnen zeggen in een van zijn lezingen over de archetypische betekenis van "Pinocchio", om "een wens te doen". Als u eenmaal een redelijk, haalbaar en waardevol plan hebt geschetst, moet u "vrijwillig het hoofd bieden aan wat u op uw weg tegenkomt."
Dat is fundamenteel voor het bewandelen van de dunne scheidslijn tussen "orde en chaos". Op het moment dat u ondanks uw lijden kiest voor verantwoordelijkheid en dankbaarheid, heeft u gekozen voor "het rechte en smalle pad dat de grens vormt tussen orde en chaos en die omkering welke hen in evenwicht brengt."
En dat is fundamenteel wat Peterson, in zijn bredere boodschap, en in De Orde Voorbij, ons allen aanmoedigt te doen. Volg het rechte pad met moed, nederigheid en dankbaarheid ondanks uw lijden en ondanks de talloze gerechtvaardigde redenen om in bitterheid te vervallen.
Wat kan er meer relevant zijn na het jaar dat we zojuist hebben doorstaan?
Zie: https://www.dailysignal.com/2021/03/25/jordan-petersons-beyond-order-could-not-be-more-relevant-today/
Reacties van Lezers
voor onze Nieuwsbrief