Commentaar: Rond de kerstdagen verloor de Russische president Poetin zijn geduld - hetgeen zeldzaam voorkomt - toen hij Jozef Lipski, de Poolse ambassadeur in Berlijn van 1934-39, omschreef als "een rotzak en antisemitisch varken". Poetin haastte zich niet om de eer van de Europese Joden an sich te verdedigen, maar eerder de historische herinnering aan de invasie van Rusland door nazi-Duitsland tijdens WO2.

Het historisch revisionisme van die oorlog heeft de laatste decennia in het Westen een nieuwe "officiële" versie opgeleverd, zoals bijvoorbeeld verkondigd in het Europees Parlement, dat afgelopen september beweerde dat het Molotov-Ribbentrop niet-aanvalsverdrag van 1939 tussen Moskou en Berlijn "de weg had geëffend voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog", waarmee de suggestie werd gewekt dat de USSR de oorlog samen met nazi-Duitsland had veroorzaakt.

Nazi-Duitsland veroorzaakte inderdaad de oorlog met medeplichtigheid en steun - soms expliciet - van andere mogendheden, maar zoals de volgende geschiedenisles van een Canadese historicus uitlegt, waren die mogendheden westerse mogendheden - samen met hun schoothondjes in Oost-Europa - die de plannen van Duitsland tegen de USSR ondersteunden...


WWII
Op 23 augustus gaf het kabinet van de Canadese premier een verklaring af ter herdenking van de zogenaamde "zwarte lintjesdag" ("black ribbon day)", een nepfeestdag, welke in 2008-2009 door het Europees Parlement werd ingesteld om de slachtoffers van het fascistische en communistische "totalitarisme" en de ondertekening van het Molotov-Ribbentrop non-agressiepact in 1939 te herdenken.

Diverse centrumrechtse politieke groeperingen in het Europees Parlement en de Parlementaire Vergadering van de NAVO (lees de VS) initieerden of steunden dit idee. In 2009 nam de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OESO), bijeen in Litouwen, ook een resolutie aan "waarin de rollen van de USSR en nazi-Duitsland bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog gelijkgesteld werden".

De verklaring van premier Justin Trudeau gaat in dezelfde richting. Hier een fragment:
"Zwarte Lintjesdag markeert de sombere verjaardag van het Molotov-Ribbentrop Pact. Dit beruchte pact, dat in 1939 werd ondertekend door de Sovjet-Unie en nazi-Duitsland om Centraal- en Oost-Europa te verdelen, vormde de basis voor de verschrikkelijke wreedheden die deze regimes zouden begaan. In het kielzog van het pact ontnamen zij landen hun autonomie, dwongen zij gezinnen hun huizen te ontvluchten en verscheurden zij gemeenschappen, waaronder joodse en Roma-gemeenschappen en andere. De Sovjet- en nazi-regimes veroorzaakten onnoemelijk veel leed aan mensen in heel Europa, miljoenen werden zinloos vermoord en hun rechten, vrijheden en waardigheid werden ontzegd [cursivering toegevoegd]".
Als een verklaring die pretendeert het ontstaan en het verloop van de Tweede Wereldoorlog samen te vatten, is het een parodie op de werkelijke gebeurtenissen van de jaren dertig en de oorlogsjaren. Het is politiek ingegeven "nepgeschiedenis". Het is, in feite, een volle zak met leugens.

Laten we bij het begin beginnen. Eind januari 1933 benoemde president Paul von Hindenburg Adolf Hitler tot Duits kanselier. Binnen enkele maanden verklaarde Hitlers regering de Duitse communistische en socialistische partijen onwettig en ving aan met de oprichting van een éénpartij-nazistaat. De Sovjet regering had tot dan toe aanvaardbare of gepaste betrekkingen onderhouden met Weimar Duitsland, vastgelegd in het verdrag van Rapallo in 1922. De nieuwe nazi-regering liet dat beleid echter varen en lanceerde een propagandacampagne tegen de Sovjet-Unie en tegen haar diplomatieke, handels- en zakenvertegenwoordigers, die in Duitsland werkzaam waren. Sovjet-kantoren werden soms vernield en hun personeel werd door nazi-hooligans in elkaar geslagen.

Maksim M. Litvinov
Sovjet-commissaris voor Buitenlandse Zaken, Maksim M. Litvinov
In Moskou gingen de alarmbellen af. Sovjet diplomaten en met name de Commissaris voor Buitenlandse Zaken, Maksim M. Litvinov, hadden Hitlers Mein Kampf gelezen, zijn blauwdruk voor de Duitse overheersing van Europa, gepubliceerd in het midden van de jaren 1920. Het boek werd een bestseller in Duitsland en was een noodzakelijke aanvulling op de schoorsteenmantel of de huiskamertafel in ieder Duits huis. Voor degenen onder u die het misschien niet weten, Mein Kampf identificeerde Joden en Slaven als Untermenschen, sub-mensen, alleen goed voor slavernij of de dood. De Joden zouden niet de enige doelwitten van de nazi-volkerenmoord zijn. De Sovjet-gebieden ten oosten van de Oeral zouden Duits worden. Frankrijk werd ook genoemd als een gebruikelijke vijand die moest worden geëlimineerd.

"Hoe zit het met Hitlers boek?" vroeg Litvinov vaak aan Duitse diplomaten in Moskou. Och dat, zeiden ze, trek je er niets van aan. Hitler meent toch niet echt wat hij geschreven heeft. Litvinov glimlachte beleefd in reactie op dergelijke uitspraken, maar geloofde geen woord van zijn Duitse gesprekspartners.

In december 1933 voerde de Sovjetregering officieel een nieuwe politiek in van collectieve veiligheid en wederzijdse bijstand tegen nazi-Duitsland. Wat hield dit nieuwe beleid precies in? De Sovjet idee was om de anti-Duitse alliantie van de Eerste Wereldoorlog, bestaande uit Frankrijk, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en ja, zelfs fascistisch Italië, te herstellen. Hoewel dit niet publiekelijk werd verklaard, was het een beleid van indamming en voorbereiding op oorlog tegen nazi-Duitsland indien indamming zou mislukken.

In oktober 1933 reisde Litvinov af naar Washington om de voorwaarden te bespreken voor de diplomatieke erkenning van de USSR door de VS. Hij voerde overleg met de nieuwe president van de VS, Franklin D. Roosevelt, over collectieve veiligheid tegen het keizerrijk Japan en nazi-Duitsland. Iosif Stalin, Litvinovs baas in Moskou, gaf zijn goedkeuring aan deze besprekingen. De betrekkingen tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten verliepen aanvankelijk voorspoedig, maar in 1934 saboteerde het Ministerie van Buitenlandse Zaken van de VS - vrijwel allen anticommunisten - de toenadering welke door Roosevelt en Litvinov op gang was gebracht.

Tegelijkertijd bespraken Sovjet-diplomaten in Parijs de collectieve veiligheid met de Franse Minister van Buitenlandse Zaken, Joseph Paul-Boncour. In 1933 en 1934 haalden Paul-Boncour en zijn opvolger Louis Barthou de banden met de USSR aan. De reden was eenvoudig: beide regeringen voelden zich bedreigd door het Duitsland van Hitler. Ook in dit geval werden veelbelovende Frans-Sovjet betrekkingen gesaboteerd door Pierre Laval, die Barthou opvolgde nadat deze laatste in oktober 1934 in Marseille was vermoord bij de moord op de Joegoslavische koning Alexander I.


Commentaar: De moord op de Joegoslavische koning was een donkere gebeurtenis in de aanloop naar WO2. Terwijl de moord op Aartshertog Ferdinand in Belgrado in 1914 tot in de eeuwigheid werd herdacht als 'de oorzaak' van WO1, werd de moord op Alexander, ondanks het feit dat deze moord op klaarlichte dag werd gepleegd tijdens een evenement met veel media-aandacht (zeldzaam in die dagen), toen hij in Marseille arriveerde om met de Fransen te praten over het indammen van Hitlers Duitsland, tot een voetnoot in de geschiedenis is verbannen.

De Servische koning was kennelijk ook populair, als men de enorme menigte die hem in Frankrijk begroette in beschouwing neemt. Ondanks de zware beveiliging slaagde een Kroatische separatist, die banden had met de fascisten in Bulgarije en Italië, erin de koning en de Franse minister van Buitenlandse Zaken Barthou dood te schieten terwijl zij in hun autocolonne reisden...



Laval was een anticommunist die de voorkeur gaf aan toenadering tot nazi-Duitsland boven collectieve veiligheid met de USSR. Hij maakte korte metten met een Frans-Sovjet pact voor wederzijdse bijstand, dat uiteindelijk in mei 1935 werd ondertekend teneinde de ratificatie ervan in de Franse Nationale Vergadering te vertragen. Ik noem het pact de coquille vide, oftewel een lege huls. Laval verloor de macht in januari 1936, maar het kwaad was geschied. Na de val van Frankrijk in 1940 werd Laval een nazi-collaborateur en in de herfst van 1945 wegens verraad gefusilleerd.

Ook in Groot-Brittannië waren Sovjet-diplomaten actief en trachtten een Engeland-Sovjet toenadering tot stand te brengen. Het doel was om een basis te leggen voor collectieve veiligheid tegen nazi-Duitsland. Ook hier werd het beleid gesaboteerd, allereerst door het sluiten van de Anglo-Duitse marine-overeenkomst in juni 1935. Dit was een bilateraal pact over Duitse herbewapening van de marine. De Sovjet- en de Franse regeringen waren verbijsterd en beschouwden de Britse overeenkomst met Duitsland als verraad. Begin 1936 maakte een nieuwe Britse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden, een einde aan de toenadering wegens communistische "propaganda". Sovjet-diplomaten dachten dat Eden een "vriend" was. Niets bleek minder waar.

Fascisme vertegenwoordigde kracht
© OnbekendFascisme vertegenwoordigde kracht, macht en mannelijkheid voor Europese elites die vaak aan zichzelf twijfelden en bang waren voor het communisme
In elk van deze gevallen staakten de Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië veelbelovende besprekingen met de Sovjet-Unie. Waarom zouden deze regeringen zoiets doen, dat achteraf gezien zo onbegrijpelijk lijkt? Omdat anti-communisme en Sovjet-fobie sterkere motieven waren voor de Amerikaanse, Franse en Britse regeringselites dan het vermeende gevaar van nazi-Duitsland. Integendeel, deze elites sympathiseerden in hoge mate met Hitler. Het fascisme was een bolwerk ter verdediging van het kapitalisme, tegen de verspreiding van het communisme en tegen de uitbreiding van de invloed van de Sovjet-Unie naar Europa.

De grote vraag van de jaren dertig was "wie is vijand nr. 1", nazi-Duitsland of de USSR? Maar al te vaak hadden deze elites, niet allemaal, maar wel de meerderheid, het antwoord op die vraag verkeerd. Zij gaven de voorkeur aan toenadering tot nazi-Duitsland boven collectieve veiligheid en wederzijdse bijstand met de USSR. Fascisme vertegenwoordigde kracht, macht en mannelijkheid voor Europese elites, die vaak aan zichzelf twijfelden en bang waren voor het communisme. Leren uniformen, de geur van zweet van tienduizenden marcherende fascisten met hun trommels, spandoeken en fakkels vormden lustopwekkers voor elites, die onzeker waren met betrekking tot hun eigen mannelijkheid en over hun veiligheid tegen de groeiende invloed van de Sovjet-Unie. De Spaanse burgeroorlog, welke in juli 1936 uitbrak, polariseerde de Europese politiek tussen rechts en links en maakte wederzijdse bijstand tegen Duitsland onmogelijk.


Commentaar: Dat zij 'opgewonden raakten' van het nazisme is zeker één element ter overweging. Een ander is dat zij werden afgeschrikt door het Sovjet-communisme, dat in veel opzichten weerzinwekkend was. De auteur heeft echter gelijk in die zin, dat de Europese elites het uiteindelijk "bij het verkeerde eind hadden"; de nazi's, niet de Sovjets, waren "in een invasiestemming".


Italië was een eigenaardig geval. De Sovjetregering onderhield acceptabele betrekkingen met Rome, hoewel Italië fascistisch was en Rusland een communistische staat. Italië had tijdens de Eerste Wereldoorlog aan de zijde van de Entente gevochten en Litvinov wilde Italië aan zijn kant houden in de nieuwe coalitie die hij probeerde op te bouwen. Benito Mussolini had echter koloniale ambities in Oost-Afrika en lanceerde een aanvalsoorlog tegen Abessinië, het laatste stukje Afrikaans grondgebied dat niet was gekoloniseerd door de Europese mogendheden. Om een lang verhaal kort te maken: de Abessijnse crisis betekende het begin van het einde van Litvinovs hoop om Italië aan zijn kant te houden.

Ook in Roemenië boekten de Sovjet diplomaten enkele vroege successen. De Roemeense minister van Buitenlandse Zaken, Nicolae Titulescu, was voorstander van collectieve veiligheid en werkte nauw samen met Litvinov om de Sovjet-Roemeense betrekkingen te verbeteren. Het was Titulescu die Litvinov steunde in zijn pogingen om in 1935 met Frankrijk tot een overeenkomst te komen betereffende een pact van wederzijdse bijstand, ondanks Laval's bedrog en kwade trouw. Titulescu en Litvinov voerden besprekingen over wederzijdse bijstand. Ook die liepen op niets uit. Roemenië werd gedomineerd door een extreem-rechtse elite, die afwijzend stond tegenover betere Sovjet-betrekkingen. In augustus 1936 kwam Titulescu in een politiek isolement terecht en zag zich gedwongen af te treden. Hij bracht een groot deel van zijn tijd in het buitenland door omdat hij vreesde voor zijn leven in Boekarest.

Neville Chamberlain
© OnbekendBritse Premier Neville Chamberlain
In Tsjechoslowakije was Eduard Beneš, net als Titulescu, voorstander van collectieve veiligheid tegen de nazi-dreiging. In mei 1935 ondertekende Beneš, de Tsjechoslowaakse president, een pact voor wederzijdse bijstand met de USSR, maar zwakte het af om niet verder te gaan dan het Sovjet-pact met Frankrijk, dat door Laval was gesaboteerd. De Tsjechoslowaken vreesden nazi-Duitsland, en terecht, maar zij wilden geen nauw bondgenootschap met de USSR aangaan zonder de volledige steun van Groot-Brittannië en Frankrijk, en die zouden zij nooit krijgen.

Tsjechoslowakije en Roemenië keken naar een sterk Frankrijk en wilden niet verder gaan dan de Franse verplichtingen met de USSR. Frankrijk keek naar Groot-Brittannië. De Britten vormden de sleutel, als zij klaar waren om op te rukken, klaar om zich aan de USSR te binden, zouden alle anderen in het gareel lopen. Zonder de Britten - die niet wilden oprukken - viel alles uit elkaar.


Commentaar: Of ging volgens plan. We vergeten dit vandaag, maar Groot-Brittannië was toen The Empire. Zelfs de nazi's dansten naar hun pijpen...


De Sovjet-Unie probeerde ook de betrekkingen met Polen te verbeteren. Ook hier faalden de Sovjet diplomaten toen de Poolse regering in januari 1934 een niet-aanvalsverdrag met nazi-Duitsland tekende. De Poolse elite heeft nooit onder stoelen of banken gestoken dat zij de voorkeur gaf aan toenadering tot Duitsland boven betere betrekkingen met de USSR. De Polen werden de spelbrekers van de collectieve veiligheid en saboteerden de pogingen van de Sovjet-Unie om een anti-Duitse entente te organiseren. Op hun slechtst waren zij in 1938 als medeplichtigen van de nazi's bij het uiteenrijten van Tsjechoslowakije, voordat zij in 1939 het slachtoffer werden van nazi-agressie. Sovjet-diplomaten waarschuwden hun Poolse ambtgenoten herhaaldelijk dat Polen haar ondergang tegemoet ging als zij haar beleid niet zou wijzigen. Duitsland zou zich tegen hen keren en hen verpletteren als de tijd daarvoor rijp was. De Polen lachten om deze waarschuwingen en wimpelden ze ogenblikkelijk af. Russen zijn "barbaren", zeiden ze, de Duitsers, een "beschaafd" volk. Het was gemakkelijk om een keuze tussen de twee te maken.

Laat mij duidelijk zijn. Het archiefmateriaal laat er geen twijfel over bestaan, dat de Sovjet-regering Frankrijk, Groot-Brittannië, Polen, Roemenië, Tsjechoslowakije en zelfs het fascistische Italië, collectieve veiligheid en wederzijdse bijstand aanbood en in alle gevallen werden hun aanbiedingen afgewezen, en in het geval van Polen, de grote spelbreker van de collectieve veiligheid in de aanloop naar de oorlog van 1939, zelfs minachtend van de hand gewezen. In de Verenigde Staten saboteerde het Ministerie van Buitenlandse Zaken de verbetering van de betrekkingen met Moskou. In de herfst van 1936 waren alle pogingen van de Sovjet-Unie om wederzijdse bijstand te verkrijgen mislukt en de USSR bevond zich in een geïsoleerde positie. Niemand wilde een bondgenootschap met Moskou tegen nazi-Duitsland; alle hierboven genoemde Europese mogendheden voerden onderhandelingen met Berlijn om de wolf voor hun deuren weg te lokken. Ja, zelfs de Tsjechoslowaken. De idee, zowel verklaard als onverklaard, was om Hitlers ambities oostwaarts te keren tegen de USSR.


Commentaar: Dat is wat WO2 in wezen was: de 'oostfront'-oorlog tussen Duitsland en haar (vele) fascistische Europese bondgenoten tegen de USSR. De vraag die zich vandaag opdringt, in het licht van het ideologische masker dat afvalt dankzij het huidige gecoördineerde anti-Russische front van het westen, is: spanden ze allemaal samen tegen de USSR omdat deze communistisch was, of omdat zij in wezen Russisch was?


The End
München: je vrienden verraden om je vijanden af te kopen
Toen kwam het verraad van München in september 1938. Groot-Brittannië en Frankrijk verraadden de Tsjechoslowaken aan Duitsland. "Vrede in onze tijd", verklaarde Neville Chamberlain, de Britse premier. Tsjechoslowakije werd in stukken gehakt om "vrede" te kopen voor Frankrijk en Groot-Brittannië. Polen kreeg een bescheiden deel van de buit als onderdeel van de smerige deal. "Jakhalzen", noemde Winston Churchill de Polen. In februari 1939 noemde de Manchester Guardian München "je vrienden verraden om je vijanden af te kopen". Die beschrijving is treffend.

In 1939 was er nog een laatste kans om een Engels-Frans-Sovjet pact van wederzijdse bijstand tegen nazi-Duitsland te sluiten. Ik noem het de "alliantie die nooit was". In april 1939 bood de Sovjet-regering Frankrijk en Groot-Brittannië een politiek en militair bondgenootschap tegen nazi-Duitsland aan. De voorwaarden van het alliantievoorstel werden op papier aan Parijs en Londen voorgelegd. In het voorjaar van 1939 leek oorlog onvermijdelijk. Tweederangs Tsjechoslowakije was in maart verdwenen, zonder een schot te lossen, door de Wehrmacht opgeslokt. Later die maand eiste Hitler de door Duitsland bevolkte Litouwse stad Memel op. In april toonde een Gallup opiniepeiling in Engeland massale steun onder de bevolking voor een Sovjet bondgenootschap. Ook in Frankrijk steunde de publieke opinie een alliantie met Moskou. Churchill, toen nog een conservatief fractielid, verklaarde in het Lagerhuis dat er zonder de USSR geen succesvol verzet mogelijk was tegen de agressie van de nazi's.

Logischerwijs zou men denken dat de Franse en Britse regeringen het aangebodene van de Sovjets met beide handen zouden hebben aangegrepen. Dat gebeurde niet. Het Britse Ministerie van Buitenlandse Zaken verwierp het Sovjet bondgenootschapsvoorstel, aarzelend gevolgd door de Fransen. Litvinov werd ontslagen als commissaris en vervangen door Viacheslav M. Molotov, Stalin's rechterarm. Een tijd lang bleef het Sovjetbeleid ongewijzigd. In mei stuurde Molotov een bericht naar Warschau dat de Sovjetregering Polen desgewenst zou steunen tegen de Duitse agressie. Hoe ongelooflijk het ook moge lijken, de volgende dag wezen de Polen Molotovs uitgestoken hand af.

Th Dancing Bear
Het Britse Ministerie van Buitenlandse Zaken verwierp het Sovjet alliantievoorstel met de Fransen wrevelig achter zich aan
Ondanks de aanvankelijke Britse afwijzing van de Sovjetvoorstellen werden de Brits-Franse Sovjetonderhandelingen tijdens de zomermaanden van 1939 voortgezet. Tegelijkertijd werden Britse ambtenaren echter betrapt bij onderhandelingen met de Duitsers op zoek naar een detente ter laatste ure met Hitler. Dit werd eind juli publiekelijk in de Britse kranten verkondigd toen de Britten en Fransen zich voorbereidden om militaire missies naar Moskou te sturen om een alliantie te sluiten. Het nieuws veroorzaakte een schandaal in Londen en deed begrijpelijke twijfels bij de Sovjets rijzen over de goede trouw van de Britten en de Fransen. En op dat moment kreeg Molotov interesse voor Duitse toenaderingspogingen tot een overeenkomst.


Commentaar: Dit 'lek' was ongetwijfeld opzettelijk. De Britten speelden een 'slim' dubbelspel om Hitler subtiel te laten geloven dat het Britse Rijk hem steunde, terwijl hij bondgenoten en middelen verzamelde voor zijn dwaze zoektocht naar lebensraum in het oosten...


Er stonden meer schandalen op stapel. De Engels-Franse militaire missies reisden naar Moskou af op een traag gecharterd koopvaardijschip met een topsnelheid van dertien knopen. Een ambtenaar van het Britse Ministerie van Buitenlandse Zaken had voorgesteld de missies in een vloot van snelle Britse kruisers te sturen om duidelijk te maken dat men serieus was. De Minister van Buitenlandse Zaken, Edward Lord Halifax, vond dat idee te provocerend. Dus gingen de Franse en Britse delegaties aan boord van een gecharterd koopvaardijschip en deden er vijf dagen over om de USSR te bereiken. Vijf dagen waren van belang toen de oorlog op ieder moment kon uitbreken.

Kon de situatie nog tragischer worden, nog meer een schijnvertoning? Dat kon het zeker. De Britse hoofdonderhandelaar, Admiraal Sir Reginald Drax, had geen schriftelijke volmacht om een overeenkomst met de Sovjet-Unie te ondertekenen. Zijn Franse evenknie, generaal Joseph Doumenc, had een vage volmacht van de Franse président du Conseil. Hij kon onderhandelen, maar geen overeenkomst ondertekenen. Doumenc en Drax waren boventalligen. Aan de andere kant was de Sovjet-partij vertegenwoordigd door haar Commissaris voor Oorlogszaken, met volledige gevolmachtigde bevoegdheden. "Alles wijst er tot nu toe op," adviseerde de Britse ambassadeur in Moskou, "dat de militaire onderhandelaars van de Sovjet-Unie er echt op uit zijn om zaken te doen." Daarentegen waren de formele Britse instructies om "heel langzaam te werk te gaan".

Toen Drax Minister van Buitenlandse Zaken Halifax ontmoette voorafgaand aan zijn vertrek naar Moskou, vroeg hij naar de "mogelijkheid van een mislukking" in de onderhandelingen. "Er viel een korte maar indrukwekkende stilte," aldus Drax, "en de Minister van Buitenlandse Zaken merkte toen op, dat het over het geheel genomen de voorkeur zou verdienen de onderhandelingen zo lang mogelijk te rekken." Doumenc merkte op dat hij met "lege handen" naar Moskou was gestuurd. Ze hadden hun Sovjet gesprekspartners niets te bieden. De Britten konden aan het begin van een Europese oorlog twee divisies naar Frankrijk sturen. Het Rode Leger kon onmiddellijk honderd divisies mobiliseren en de Sovjettroepen hadden zojuist de Japanners in zware gevechten aan de Mantsjoerijse grens verpletterd. Wat krijgen we nou? "Ze menen het niet," concludeerde Stalin. En hij had gelijk. De Franse en Britse regeringen dachten dat ze Stalin voor de gek konden houden. Dat was een vergissing.

Na die kwade trouw, na al het bedrog, wat zou u gedaan hebben als u in Stalins laarzen had gestaan, of in de laarzen van welke Russische leider dan ook? Neem bijvoorbeeld de Polen, zij werkten de Sovjet-diplomatie tegen in Londen, Parijs, Boekarest, Berlijn, zelfs Tokio... overal waar ze maar een spaak in het wiel van de Sovjets konden steken. Ze deelden met Hitler in de buit van de Tsjechoslowaakse desintegratie. In 1939 probeerden ze tot het laatste moment een anti-nazi bondgenootschap op een zijspoor te zetten, waarvan de USSR een ondertekenaar was. Ik weet het, het is allemaal te ongelooflijk om te geloven, als een ongeloofwaardige verhaallijn in een slechte roman, maar het was waar. En toen hadden de Polen de euvele moed om de Sovjets ervan te beschuldigen hen in de rug te hebben gestoken. Als Satan die de zonde berispte. De Poolse regerende elite richtte zichzelf en haar volk ten gronde. Zelfs vandaag is het hetzelfde oude Polen. De Poolse regering viert het begin van de Tweede Wereldoorlog door de voormalige Asmogendheden in Warschau uit te nodigen, maar niet de Russische Federatie, ook al was het het Rode Leger dat Polen bevrijdde tegen een hoge prijs in doden en gewonden. Dit is een historisch feit, dat de Poolse nationalisten gewoon niet kunnen verdragen en dat zij uit ons geheugen trachten te wissen.

Na bijna zes jaar te hebben geprobeerd om een brede anti-Duitse entente in Europa tot stand te brengen, met name met Groot-Brittannië en Frankrijk, stond de Sovjet-regering met lege handen. Leeg. Tegen het einde van 1936 was de USSR effectief geïsoleerd en nog steeds probeerden Sovjet diplomaten overeenstemming te bereiken met Frankrijk en Groot-Brittannië. De Britten en Fransen, de Roemenen en zelfs de Tsjechslowaken en vooral de Polen, saboteerden, weigerden of ontweken datgeen wat de Sovjets hadden aangeboden, verzwakten overeenkomsten met Moskou en probeerden zelf voorwaarden met Berlijn te bedingen om hun eigen hachje te redden.

Het was alsof zij Moskou een gunst verleenden door met een beleefde, wetende glimlach de Sovjetdiplomaten te vleien, die over Mein Kampf spraken en waarschuwden voor het gevaar van de nazi's. De Sovjet-regering vreesde in de steek gelaten te worden om de Wehrmacht alleen te bestrijden, terwijl de Fransen en de Britten in het westen niets deden. Dit is immers precies wat de Fransen en Britten deden toen Polen begin september in een paar dagen instortte door toedoen van de binnenvallende Wehrmacht. Als Frankrijk en Groot-Brittannië Polen niet zouden helpen, zouden zij dan meer hebben gedaan voor de USSR? Dit zullen Stalin en zijn collega's zich ongetwijfeld hebben afgevraagd.

Het Molotov-Ribbentrop pact vormde het resultaat van de mislukking van bijna zes jaar van het doen van pogingen door de Sovjets teneinde een anti-Nazi alliantie met de westerse mogendheden te bereiken. Het pact was lelijk. Voor de Sovjets was sauve qui peut (een complete nederlaag) en het bevatte een geheim codicil, dat voorzag in het creëren van "invloedssferen" in Oost-Europa "in geval van... territoriale en politieke herschikking[en]". Maar het was niet erger dan wat de Fransen en Britten in München hadden gedaan. "C'est la réponse du berger à la bergère," merkte de Franse ambassadeur in Moskou op - dat wil zeggen, gelijke monikken, gelijke kappen.

De opsplitsing van Tsjechoslowakije diende als precedent voor wat toen volgde. Zoals wijlen de Britse historicus A.J.P. Taylor het lang geleden zo treffend verwoordde: felle westerse verwijten aan het adres van de USSR "kwamen als huichelachtig over uit de monden van de staatslieden die naar München gingen.... De Russen deden in feite alleen wat de westerse staatslieden hadden gehoopt te doen; en de westerse bitterheid was de bitterheid van teleurstelling, vermengd met woede dat de belijdenissen van het communisme niet oprechter waren dan hun eigen belijdenissen van democratie [in de omgang met Hitler]."

Vervolgens brak een periode aan waarin de Sovjets de gemoederen met betrekking tot Hitler's Duitsland wat susten, welke niet meer aantrekkelijk was dan de Engels-Franse verzoeningspolitiek die eraan voorafging. En Stalin maakte een enorme misrekening. Hij negeerde zijn eigen militaire inlichtingendienst die waarschuwde voor een nazi-invasie van de USSR. Hij dacht dat Hitler niet zo gek zou zijn om de Sovjet Unie binnen te vallen terwijl Engeland nog een oorlogszuchtige mogendheid was. Hij had het totaal bij het verkeerde eind. Op 22 juni 1941 vielen de Asmogendheden de Sovjet-Unie binnen met een enorme militaire macht, langs een front van de Oostzee tot aan de Zwarte Zee.


Commentaar: Ook hij werd waarschijnlijk misleid door de uitgekiende oorlogszuchtigheid van Groot-Brittannië. Groot-Brittannië voerde pas echt oorlog met Duitsland toen de nazi's al wezenlijk in oorlog met de USSR verwikkeld waren.


Het was het begin van de Grote Vaderlandse Oorlog, 1.418 dagen van het meest afschuwelijke, intense geweld. De USSR sloot uiteindelijk een bondgenootschap met Groot-Brittannië en de Verenigde Staten tegen Hitler-Duitsland; de zogenaamde grote alliantie.


Commentaar: En opnieuw een uitgekiende alliantie nadat de gebeurtenissen hadden plaatsgevonden.


Frankrijk was natuurlijk verdwenen, in mei 1940 verpletterd door het Duitse leger in een militair debacle. Gedurende de eerste drie jaren van strijd, van juni 1941 tot juni 1944, vocht het Rode Leger vrijwel alleen tegen de nazi-Wehrmacht. Hoe ironisch. Stalin had er alles aan gedaan om niet alleen tegenover Hitler-Duitsland te staan en toch stond hij daar, het Rode Leger nagenoeg alleen strijdend tegen de Wehrmacht en de Asmogendheden.


Commentaar: Wat een ironisch getint toeval!

Of was dit alles zo beraamd?


Het tij van de strijd keerde in Stalingrad, zestien maanden voordat de westerse geallieerden in Normandië landden. Dit schreef president Roosevelt aan Stalin op 4 februari 1943, de dag nadat de laatste Duitse troepen zich in Stalingrad hadden overgegeven:
"Als opperbevelhebber van de strijdkrachten van de Verenigde Staten van Amerika, feliciteer ik u met de briljante overwinning bij Stalingrad van de legers onder uw opperbevel. De 162 dagen durende heroïsche strijd om de stad die voor altijd uw naam eert en het beslissende resultaat dat alle Amerikanen vandaag vieren, zullen behoren tot een van de meest trotse hoofdstukken in deze oorlog van de verenigde volkeren tegen het Nazisme en zijn navolgers. De bevelhebbers en strijders van uw legers aan het front en de mannen en vrouwen, die hen ondersteunden in de fabrieken en op de velden, hebben niet alleen samen de wapens van hun land met glorie bekleed, maar door hun voorbeeld nieuwe vastberadenheid onder alle Verenigde Naties geïnspireerd om alle energie om te vormen teneinde de definitieve nederlaag en onvoorwaardelijke overgave van de gemeenschappelijke vijand tot stand te brengen."



Commentaar: 'Hoera, Kameraad Stalin! Je vernietigt het Duitse leger en hierdoor ook je eigen bevolking en maakt de weg vrij voor ons om in te grijpen en de touwtjes in handen te nemen! Geweldig!


Zoals Churchill tegen Roosevelt zei op ongeveer hetzelfde moment: "Luister, wie vecht er vandaag nou echt? Alleen Stalin! En kijk hoe hij vecht..." Ja, inderdaad, we zouden, zelfs nu, niet mogen vergeten hoe het Rode Leger vocht.

Van juni 1941 tot september 1943 vocht er geen enkele Amerikaanse, Britse of Canadese divisie op het vasteland van Europa, niet één. De gevechten in Noord-Afrika vormden een bijzaak, waarbij Engels-Amerikaanse troepen tegenover twee Duitse divisies stonden, terwijl meer dan tweehonderd Duitse divisies aan het Sovjetfront stonden opgesteld. De Italiaanse campagne, welke een aanvang nam in september 1943 liep uit op een fiasco, waarbij meer Geallieerde divisies dan Duitse werden ingezet. Toen de Westerse geallieerden eindelijk in Frankrijk arriveerden, was de Wehrmacht een afgetakelde schaduw van wat het was geweest toen Duitse soldaten in juni 1941 over de Sovjetgrenzen stapten. Normandië was een anti-climax, gefaciliteerd door het Rode Leger en bij lange na niet de "beslissende" veldslag van de Tweede Wereldoorlog, zoals de westerse reguliere media het hebben doen voorkomen.

In de Sovjet-Unie plunderden, brandden en moordden de Duitsers er meedogenloos op los in een poging tot het uitmoorden van het Sovjetvolk - zowel Slaven als Joden. Naar schatting 17 miljoen burgers stierven door toedoen van de nazi-legers en hun Oekraïense en Baltische collaborateurs. Tien miljoen soldaten van het Rode Leger stierven in de oorlog om de Sovjet-Unie en Oost-Europa te bevrijden en het nazi-beest in zijn Berlijnse hol neer te sabelen. Grote delen van de Sovjet-Unie, van Stalingrad in het oosten tot de Kaukasus en Sevastopol in het zuiden, tot de Roemeense, Poolse en Baltische grenzen in het westen en het noorden, werden verwoest. Terwijl de nazi's burgerslachtingen aanrichtten in Ouradour-sur-Glâne in Frankrijk en in Lidice in Tsjecho-Slowakije, vonden honderden van dergelijke slachtpartijen plaats in de Sovjet-Unie, in Wit-Rusland en Oekraïne, op plaatsen waarvan wij de namen niet kennen of die alleen bekend zijn in nog niet onderzochte of niet gepubliceerde Sovjet-archieven. Welke zonden, welke verloederingen, welke fouten de Sovjetregering ook beging tussen september 1939 en juni 1941, zij werden volledig ingelost door de kolossale offers en de overwinning van de Sovjet-wapens tegen Hitler-Duitsland.

In het licht van deze feiten is de verklaring van Trudeau van 23 augustus politiek gemotiveerde anti-Russische propaganda, welke geen enkel Canadees nationaal belang dient. Trudeau beledigt op schaamteloze wijze niet alleen de regering van de Russische Federatie, maar ook alle Russen wier ouders en grootouders in de Grote Vaderlandse Oorlog hebben gevochten. Hij probeert het emancipatoire karakter van de oorlog van de USSR tegen de invallers uit Hitler's Duitsland te ontkrachten en daarmee de bijdrage van de Sovjets aan de oorlogs in diskrediet te brengen.

Trudeau's verklaring komt tegemoet aan de belangen van zijn Oekraïense Minister van Buitenlandse Zaken in Ottawa, Chrystia Freeland, een bekende Russofoob, die het leven viert van haar overleden grootvader, een Oekraïense collaborateur van de nazi's in bezet Polen. Zij steunt een regime in Kiev dat is voortgekomen uit de gewelddadige, zogeheten Maidan-coup tegen de gekozen Oekraïense president, gesteund door fascistische milities en vanuit het buitenland door de Europese Unie en de Verenigde Staten. Hoe absurd het ook mag klinken, dit regime viert de daden van nazi-collaborateurs uit de Tweede Wereldoorlog, die nu als nationale helden worden gezien. De Canadese premier heeft dringend een les in geschiedenis nodig voordat hij het Russische volk opnieuw beledigt en de offers die de Canadese soldaten en zeelieden brachten, die samen met de USSR tegen de gemeenschappelijke vijand vochten, kleineert.

Zie: https://www.strategic-culture.org/news/2019/09/01/the-canadian-prime-minister-needs-a-history-lesson/
Over de auteur

Michael Jabara Carley is hoogleraar geschiedenis aan de Université de Montréal. Hij heeft veel gepubliceerd over de betrekkingen van de Sovjet-Unie met het Westen.