© Tokyo ReviewDe Japanse premier Kishida Fumio
De Japanse premier Fumio Kishida begon 2023 met een rondreis langs de G7-landen, met een bezoek aan Frankrijk, Italië, het VK, de VS en Canada. Kishida is dit jaar voorzitter van de op Amerika gerichte groep en zal in mei de top in Hiroshima organiseren.
Hoewel veel van zijn reizen in het teken stonden van de voorbereiding van de top, ondertekende Kishida onderweg tal van defensieovereenkomsten, waaruit blijkt hoe het bezoek aansluit bij de ultieme ambitie van Japan op dit moment: Herbewapening.
Vanaf het einde van de Tweede Wereldoorlog werd de militaire macht van Japan door de grondwet beperkt tot een strikt defensief karakter. Het land zag af van het recht om geschillen via een gewapend conflict te beslechten en sloot het hebben van een leger of het voeren van een oorlog in het buitenland uit. Dit stelde beperkingen aan de defensie-uitgaven, maar maakte Japan voor zijn veiligheid ook afhankelijk van de Verenigde Staten. Nu zijn deze beperkingen echter vrijwel verdwenen, ook al bestaan ze op papier nog steeds. Tokio beschikt over de goed uitgeruste Japan Self-Defense Forces, in feite een permanent verdedigingsleger, en heeft onlangs toegezegd zijn defensie-uitgaven tegen 2027 te verdubbelen en de mogelijkheid van een 'tweede aanval' te creëren ten opzichte van China en Noord-Korea, waardoor een regionale wapenwedloop in gang wordt gezet.
In 2022 werd voormalig premier Shinzo Abe vermoord. Ondanks zijn overlijden, bleven zijn ideeën van Japans militair revisionisme bestaan. Het klimaat van geopolitieke concurrentie met betrekking tot de opkomst van China en het nucleaire raketprogramma van Noord-Korea vormde voor Japan een platform om zijn pacifistische tijdperk daadwerkelijk te beëindigen. Door deze veranderingen kon de nationalistische Liberale Democratische Partij (LDP), ondanks decennialange ongunstige economische resultaten, in haar belangrijkste coalities voortdurend aan de macht blijven en zo dit revisionisme doordrukken, ondanks het verzet van sommige leden van het Japanse publiek.
Terwijl de Verenigde Staten Japan altijd hebben beschouwd als het bastion van hun machtsprojectie in Azië, een positie die zij tijdens de Koreaanse Oorlog hebben geconsolideerd, staan zij nu toe dat Japan "ontsnapt aan de leiband" van zijn naoorlogse militaire beperkingen, in de hoop dat het zal helpen bij het in bedwang houden van China. De regering-Biden heeft een strategie ontwikkeld waarbij coalities worden gevormd om Beijing aan te pakken, zoals bijvoorbeeld de Quad en AUKUS. De VS willen de opkomst van China tegengaan door hun bondgenoten meer militaire mogelijkheden en capaciteit te geven dan voorheen. Bijvoorbeeld door Australië middels AUKUS aan kernonderzeeërs te helpen of, in dit geval, door Japan de ruimte te geven zijn militaire bereik uit te breiden, bijvoorbeeld door nieuwe luchtmachtbases in Okinawa te bouwen.
Daarbij ziet Washington Japan in toenemende mate als een kritische troef in een met Taiwan verband houdende calamiteit met China, waarbij het Japanse grondgebied in feite zo'n 100 kilometer ten oosten van het eiland zelf ligt. Japan erkent het eiland nu dus als een kritieke variabele binnen zijn eigen defensiebeleid, want als Taiwan in handen van het vasteland valt, zal Japan militair worden "verslagen" door China, wat vervolgens het machtsevenwicht in Azië ten nadele van de VS zal veranderen. Er wordt nu een raketeenheid gebouwd op een Japans eiland in de buurt van Taiwan. Hoewel Tokio de onafhankelijkheid van Taiwan niet officieel erkent en zich strategisch dubbelzinnig opstelt, vergroten zijn zeer nauwe betrekkingen met de VS en het feit dat zijn grondwet in 2014 werd gewijzigd om militair optreden ter verdediging van bondgenoten mogelijk te maken, beide de mogelijkheid dat Japan rechtstreeks ingrijpt in een conflict met betrekking tot Taiwan.
Opvallend is dat Japan zich voor zijn eigen militaire expansie niet alleen tot de Verenigde Staten wendt, maar ook tot andere landen. Dit omvat nauwere betrekkingen met onder meer het VK, Canada en Australië. Japan gaat bijvoorbeeld samen met het VK en Italië een "volgende generatie gevechtsvliegtuigen" bouwen, waarbij gebruik zal worden gemaakt van AI. Hoewel het duidelijk is dat de Verenigde Staten hun bondgenoten aansporen om samen te werken om te proberen China in bedwang te houden, laten dergelijke stappen ook zien hoe Japan probeert zijn eigen strategische onafhankelijkheid te herbevestigen om zich opnieuw als een volwaardige militaire macht te vestigen, iets wat het sinds de jaren veertig niet meer heeft geprobeerd.
Dit alles brengt echter een nieuwe dynamiek van gevaar mee voor Azië. Ten eerste zien zowel Rusland als China in de geografische regio Noordoost-Azië Japan als een potentiële militaire tegenstander en zullen waarschijnlijk meer op één lijn gaan zitten met betrekking tot deze dynamiek. Ten tweede escaleert het militarisme van Japan de reeds gespannen situatie met Noord-Korea, dat, geconfronteerd met een sterker Tokio, gedreven is om zijn nucleaire en ballistische raketcapaciteiten uit te breiden en daarvoor een grotere rechtvaardiging vindt. Ten derde zal het anti-Japanse nationalisme in China toenemen, waardoor de spanningen tussen beide landen zullen toenemen. En tenslotte, wat zal Zuid-Korea, ondanks het feit dat het in de Verenigde Staten een gemeenschappelijke bondgenoot heeft, doen ten opzichte van een steeds sterker wordend Japan? Het zou zich militair gedomineerd of geïsoleerd kunnen voelen, wat het land ook zal dwingen zich verder te bewapenen temidden van een groot aantal bedreigingen. Als zodanig zal de herbewapening van Japan een enorm destabiliserend effect hebben op Azië en dat ziet Washington graag gebeuren om zijn macht over de regio te behouden.
Zie: https://www.rt.com/news/569960-japan-rearmament-china-us/
Commentaar: De puzzelstukjes vallen in elkaar. Wereldwijde vernietiging in het verschiet.