Afbeelding
Rutte of De Wever, van hetzelfde laken een pak
Vlaanderen investeert ferm in wetenschappelijke studies rond discriminatie. We hebben studies die zwart op wit aantonen dat mensen met een migratieachtergrond in België op een hardnekkige manier gediscrimineerd worden, zowel op de arbeidsmarkt als de huurmarkt. Maar alle wetenschap ten spijt, kunnen we enkel vaststellen dat sommige politici discriminatie en racisme 'relatief' blijven vinden.
Telkens wanneer de N-VA harde taal spreekt over migratie, integratie en discriminatie laat ze op een listige manier haar parlementairen met een migratieachtergrond het woord voeren. Zo was het N-VA-kamerlid Zuhal Demir die, nadat Bart De Wever op bedrieglijke wijze de Berberse gemeenschap had beledigd, mocht opdraven om te tonen hoe goed de Vlaams-nationalisten het wel menen met nieuwe Vlamingen.

Je vraagt je af waarom iemand als Zuhal Demir blijft ontkennen dat Vlamingen met een mirgratieachtergrond - net zoals zij - het moeilijker hebben. Wellicht heeft het te maken met wat in de Verenigde Staten al decennialang verkocht wordt als the American dream. Wie wil, kan iets bereiken. De anekdotische verhalen van schoenpoetsers die het tot miljonair schopten moeten aantonen dat hard werken loont. Maar de werkelijkheid is anders. Het loont voor de uitzonderingen, terwijl de meerderheid elke dollar of euro in twee moet bijten om rond te komen.


Commentaar: Wellicht heeft Zuhal Demir niet door dat ze voor het karretje wordt gespannen en op die manier wordt gemanipuleerd. Van respect voor haar kwaliteiten is echter geen sprake. Ze is nuttig, zolang ze voor haar superieuren de kastanjes uit het vuur weet te halen.


Zuhal Demir strooit weliswaar wat kruimels, zoals het een goede neoliberaal betaamt. Ze doet een oproep aan ondernemers om iedereen kansen te geven én ze vindt dat schooluitval bij jongeren moet aangepakt worden.

Dat klinkt nobel, maar daarmee zijn de problemen niet opgelost. Je mag elke dag honderden oproepen doen aan ondernemers, niets verplicht hen ertoe maatregelen te nemen. Zolang er geen bindende reglementering komt hebben deze oproepen geen kans op slagen. En wat de strijd tegen schooluitval betreft; het lijkt nogal evident dat een samenleving alles op alles zet om iedereen een volwaardige opleiding te laten afronden. Maar zelfs mét een diploma op zak is het voor mensen met een migratieachtergrond lastiger om aan de bak te komen.

Veerle Van den Eede, wetenschappelijk onderzoekster, legt de vinger op de wonde als ze zegt: "Diegenen die er meer dan vijf jaar over doen om terecht te komen bij de eerste belangrijke baan zou bij hoogopgeleide autochtonen 1,20% bedragen, terwijl dat bij hoogopgeleide Turken en Marokkanen om maar liefst één zesde (16,7%) zou gaan. Wat deze onderzoeken ons leren is dat gebrek aan taalkennis en aan diploma's hoegenaamd geen prominente rol spelen om beter gewapend te zijn in de zoektocht naar werk. Het kan niet anders dan dat discriminatie hierbij een belangrijke rol speelt."

Volgens onderzoeken van de OESO is discriminatie het hoogst in België in vergelijking met andere Europese landen. Nergens anders in Europa heeft een kandidaat met een migratieachtergrond minder kansen op de arbeidsmarkt dan in België. Het grotere probleem is dat dit wordt ontkend door de N-VA. "Ze hebben hier alle kansen gekregen!" zei minister Homans ooit. Weerklinkt hetzelfde verhaal dat Demir vertelt: als ik het kan, moet een ander het ook maar kunnen. Anekdotische voorbeelden die veralgemeend worden tot beleid, terwijl de cijfers een ander verhaal tonen.

Breed draagvlak voor aanpak discriminatie

Enkele weken geleden vertelde de Kortrijkse burgemeester Vincent Van Quickenborne (Open-VLD) in de Zevende Dag dat één van zijn gemeenteraadsleden al maanden geen woning kan huren omdat... zijn naam Mohamed is. Open-VLD erkent het probleem dus wel. Ook die andere coalitiepartner, CD&V, heeft duidelijk afstand genomen van de uitspraken van De Wever.

Dat discriminatie en racisme pertinent aanwezig zijn in onze samenleving kan gestaafd worden met talrijke voorbeelden. Een Tunesische vriend die bouwvakker is, vertelde me onlangs dat hij voor een vacature niet werd geselecteerd omdat hij te weinig ervaring had. Later bleek dat de andere kandidaat, een autochtoon die uiteindelijk geselecteerd werd, minder ervaring had. Allicht kunnen de dames Demir en Homans me vertellen hoe dat mogelijk is.

Mevrouw Demir en Homans, beseffen jullie wat voor invloed dergelijke gebeurtenissen hebben op de verdere levensloop van die mensen? Beseffen jullie dat elke Mohamed, elke Fatima en elke Fouad keer op keer een mes in hun hart krijgen als jullie beweren dat racisme wordt gebruikt als excuus voor persoonlijk falen?

N-VA is tegen quota en praktijktesten

Er bestaat geen twijfel over dat wettelijk bindende regels onontbeerlijk zijn om discriminatie een halt toe te roepen. Praktijktesten en quota zijn essentieel om de hele samenleving een positief signaal te sturen. Het verrast niet dat de N-VA zich ook tegen deze maatregelen verzet. Is het moedwillig? Een gebrek aan empathie? Dwaasheid? Wie zal het zeggen? Duidelijk is wel dat, als het er op aankomt het beeld te veranderen van een land dat het slechts scoort als het over discriminatie gaat, de motor van vooruitgang sputterend tot stilstand komt. De kracht van verandering zien we niet als het gaat over een samenleving waarin iedereen dezelfde kansen krijgt, ongeacht zijn achtergrond.