Afbeelding
© ESO
Wetenschappers denken opnieuw een middelgroot zwart gat te hebben ontdekt. Zouden deze zwarte gaten dan werkelijk bestaan?

Lang dachten onderzoekers dat zwarte gaten er in twee maten waren. De XL-variant die een miljoen tot miljarden keer zo zwaar is als onze zon. En de kleine variant die 'slechts' enkele tientallen keren zo zwaar is als onze zon. Maar onlangs ontdekten onderzoekers een zwart gat dat daar qua gewicht precies tussenin lijkt te zitten: een middelzwaar zwart gat dus.

Middelzwaar

Inmiddels zijn er ongeveer zes zwarte gaten ontdekt die waarschijnlijk middelzwaar zijn. En daar kunnen we nu een nieuw exemplaar aan toevoegen. Het zwarte gat is ongeveer 5000 keer zo zwaar als onze zon. "De vondst onderschrijft het idee dat zwarte gaten er in allerlei maten zijn," legt onderzoeker Dheeraj Pasham uit. "Wanneer je iets voor het eerst beschrijft, is er altijd twijfel." Wanneer er meer ontdekkingen volgen, wordt die twijfel minder.

Flitsen

De nieuwe kandidaat draagt de naam NGC1313X-1. Het is één van de helderste bronnen van röntgenstraling in het nabije universum. Naast de röntgenstraling die het zwarte gat produceert, zijn ook regelmatig flitsen te zien. De ene flits geeft 27,6 keer per minuut acte de présence. De andere doet dat 17,4 keer per minuut. De flitsen worden waarschijnlijk veroorzaakt door activiteit nabij het zwarte gat, waar de enorme zwaartekracht alle omringende materie in zijn macht heeft.

Wanneer je de frequentie van de flitsen met elkaar vergelijkt, zul je zien dat deze een verhouding van 3:2 hebben. Dat zou zomaar één van de kenmerken van een middelzwaar zwart gat kunnen zijn. De verhouding kan bovendien gebruikt worden om de massa van een zwart gat vast te stellen. Kleinere zwarte gaten 'flitsen' met een hogere frequentie, terwijl grotere zwarte gaten minder vaak flitsen.