comets
© NASA/JPL-CaltechKomeet 252P/LINEAR scheerde op 21 maart j.l. langs de aarde. Op 22 maart 2016 scheerde komeet P/2016 BA14 op een afstand van 3,5 miljoen kilometers langs de aarde.
Komeet P/2016 BA14, slechts twee maanden geleden ontdekt op 22 januari 2016 door de telescoop van de Universiteit van Hawaii, schreef geschiedenis op 22 maart zijnde de aardscheerder met de dichtste nadering in 246 jaar. Radarbeelden van de passage duiden aan dat de komeet ongeveer 1 kilometer in diameter is:


Op het moment van zijn dichtste nadering, vloog de komeet op een afstand van ongeveer 3,5 miljoen kilometers langs de aarde, waardoor het de derde dichtste nadering van een aardscheerder is in de geschiedenis. De eerste plaats gaat naar komeet D/1770 L1 (Lexell), die in juli 1770 slechts op 5,9 maanafstand langs de aarde scheerde.

Voor de tweede dichtste passage van een komeet, moeten we 650 jaar terug in de tijd. Komeet 55P/1366 U1 (Tempel-Tuttle) passeerde de aarde op basis van berekeningen op 8,9 maanafstand, ongeveer 2,3 miljoen km, in oktober 1366.

comets
© Slooh Community ObservatoryFoto's genomen door de Observatory Telescope van Slooh Community Observatory in Chili. Hier ziet u kometen 252P/LINEAR (rechts) en 2016 BA14 toen ze langs de aarde scheerden op 21 en 22 maart 2016, respectievelijk.

De passage van de komeet P/2016 BA14 was extra zo opmerkelijk omdat een TWEEDE komeet op hetzelfde moment langs de aarde scheerde. Slechts één dag eerder, scheerde de 230m brede komeet 252P/LINEAR op een afstand van ongeveer 5,2 miljoen km langs de aarde, waardoor het de vijfde dichtste nadering van een aardscheerder is sinds er metingen worden verricht.

De banen van de twee kometen lijken zo op elkaar dat astronomen hebben gesuggereerd dat BA14 een fragment is dat van 252P afbrak.

Hoewel deze recente dubbele passage voor de recordboeken zijn, was er een andere komeet die langs Mars scheerde op een nog kortere afstand. In oktober 2014, scheerde komeet Siding Spring op een afstand van 140.000 km vanaf de oppervlakte van Mars langs, dit zette het magnetisch veld van de planeet op stelten en blies een deel van zijn atmosfeer weg. En die gebeurtenis was niet een eenmalige ontmoeting met ruimtepuin: astronomen hebben ten minste 400 recente inslagkraters op Mars geïdentificeerd.

Bij al het bovenstaande wordt uitgegaan van een fundamenteel verschil tussen asteroïden en kometen. Tussen die twee is er in feite geen verschil. Kometen zijn in principe gloeiende asteroïden als gevolg van aanzienlijke elektrische potentiaalverschillen tussen de rots en de omliggende ruimte.

fireball bangkok
Een meteoor vuurbal ontploft boven Bangkok op 2 november 2015, de tweede soortgelijke gebeurtenis die daar plaatsvond in slechts twee maanden
In de afgelopen jaren, passeerden objecten groter dan 'komeet' 252P/LINEAR binnen de baan van de maan. Om slechts één voorbeeld te noemen, op 8 november 2011, passeerde 'asteröide' (308635) 2005 YU55 - die ongeveer een diameter van 400 meter heeft - de aarde op slechts 0,85 maanafstand (324.900 kilometers).

Is het aantal asteroïden/kometen in het binnenste deel van het zonnestelsel opeens toegenomen? Dat is moeilijk te zeggen, maar wat zeker is is dat astronomen er meer dan ooit tevoren in onze nabijheid observeren.

Hoe het ook zit met bijna-ongevallen van grotere objecten, directe treffers van kleinere objecten nemen vrijwel zeker toe. NASA is hier erg stil over, maar dat meteoor vuurballen in de afgelopen 10 jaar dramatisch toenemen wordt ondersteund door NASA's eigen gegevens.

Samengevat, vonden vorige week de derde en vijfde dichtste naderingen van aardscheerders binnen 24 uur van elkaar plaats. Eén van die kometen werd pas twee maanden geleden ontdekt. Dit dubbele voorval gebeurde in het kader van een duidelijke toename van asteroïde-activiteit niet ver van ons vandaan in de afgelopen jaren, en in het kader van een duidelijke toename van waarnemingen van meteoor vuurballen.

Het begint vreselijk druk te worden in ons luchtruim...