Shiften
© Thinkstock
Dat werken in shiften niet optimaal is voor je gezondheid werd al eerder aangetoond. Een recente studie suggereert nu dat onregelmatige uren ook een negatief effect hebben op je brein. Wie werkt in ploegen scoort opvallend slechter op een test die normaal gebruikt wordt om cognitieve stoornissen op te sporen.

In voorgaande studies werd al aangetoond dat werken in shiften het risico op diabetes, obesitas, kanker, hartaandoeningen en werkongevallen doet stijgen. Een nieuwe Zweedse studie voegt ook nog aftakeling van de cognitieve functies aan het rijtje toe. Uppsala University liet 7.143 werknemers een zogenaamde trail-making test uitvoeren, een proef die neurologen vaak gebruiken om de verwerkingssnelheid van het brein te testen en eventuele cognitieve stoornissen te detecteren. De tijd die de proefpersonen nodig hebben om een reeks getallen in oplopende volgorde te sorteren bepaalt de score van de test.

Tragere reactie

De proefpersonen die op dit moment in ploegen werken of dat de afgelopen 5 jaar gedaan hadden, deden er gemiddeld 4 seconden langer over om het moeilijkste deel van de test op te lossen - 60 seconden tegenover een gemiddelde 56. Dit in vergelijking met zij die nooit in shiften hadden gewerkt of bij wie het al langer dan vijf jaar geleden was. Het verschil bleef behouden, ongeacht de leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, stress, fysieke activiteit en eventuele slaapproblemen van de deelnemers. De resultaten suggereren dat de activiteit in de frontale kwab afneemt bij shiftwerkers, iets wat normaal gezien ook met ouder worden gebeurt.

Het goede nieuws

Dat werken in shiften niet de beste optie voor je gezondheid is, is op zich niet erg vernieuwend. Wel is het opvallend in deze studie dat shiftwerkers die al meer dan 5 jaar gestopt zijn met in ploegen werken, gelijkaardig scoorden als zij die nog nooit in shiften hadden gewerkt. Dit suggereert dat je de schade van jarenlang op onregelmatige uren werken kan herstellen. Bovendien menen de onderzoekers dat shiften die bijvoorbeeld eindigen om 23u of 1u 's ochtends het minst schadelijk zijn voor de gezondheid, omdat je slaap daarbij zo min mogelijk in de war wordt gestuurd. Mensen met een nachtshift - die eindigt tegen de ochtend - zijn dan weer het slechtste af.