pedophiles
Slachtoffer noemt het genootschap met zijn eigen rechtssysteem een 'paradijs voor pedofielen'.

De manier waarop Jehovah's Getuigen seksueel misbruik binnenskamers afhandelen, heeft traumatische gevolgen voor slachtoffers. Daders komen makkelijk weg met het misbruik, zeggen slachtoffers, leden en ex-leden met wie Trouw sprak. Zo ontstaat een onveilige situatie voor kinderen.

Jehovah's Getuigen vinden dat hun interne rechtssysteem boven de 'wereldse autoriteiten' staat. Mannelijke ouderlingen treden op als rechter. Zij volgen de richtlijnen van het internationale hoofdkantoor in de Verenigde Staten, blijkt uit interne documenten die Trouw in handen heeft.

Misbruikslachtoffer Marianne de Voogd: "Jehovah's Getuigen houden daders de hand boven het hoofd. Misbruik wordt opgelost door de eerste beste boer die ouderling is, die er nul verstand van heeft." Een ander slachtoffer noemt de Jehovah's Getuigen een 'paradijs voor pedofielen'.

Als misbruik ontdekt wordt, is het moeilijk om intern tot veroordeling te komen. Daarvoor zijn volgens de Jehovah's Getuigen twee getuigen nodig. Die zijn er bijna nooit bij misbruik. Als het tot veroordeling komt, mag de dader bijvoorbeeld niet meer hardop voorgaan in gebed.

Alleen als de dader geen spijt betoont, kan hij uit de gemeenschap gezet worden. Andere leden worden niet geïnformeerd over eventueel gevaar, want praten over een zaak zonder veroordeling, wordt opgevat als laster of smaad. Op die grond kan iemand worden uitgesloten.

Onvoldoende bescherming

De bevindingen van Trouw zijn in lijn met een rapport dat een Australische onderzoekscommissie in november publiceerde. De conclusie: kinderen worden onvoldoende beschermd tegen misbruik en de organisatie gaat niet adequaat om met beschuldigingen.

De Jehovah's Getuigen zijn een christelijk genootschap met in Nederland zo'n 30.000 aanhangers. Ongeveer vijftien jaar geleden zei de organisatie in Trouw dat ze alleen gevallen van misbruik door ambtsdragers registreerde. Van zulk misbruik had de woordvoerder 'nog nooit gehoord'.

Toch verklaren drie van de vier slachtoffers die Trouw sprak misbruikt te zijn door een ouderling. Het Nederlandse hoofdkantoor van de Jehovah's Getuigen in Emmen laat weten dat ze de eerdere uitspraak nu 'wat meer zouden nuanceren'. De organisatie wil niet ingaan op individuele misbruikzaken.

Ze zegt te werken aan het 'weerbaar' maken van kinderen en gezinnen en het bespreken van seksualiteit zonder 'sluier van geheimzinnigheid'. En: 'De bescherming van onze kinderen wordt uitermate serieus genomen'.

Die reactie is tekenend voor de wijze waarop de organisatie probeert buiten schot te blijven, zegt Frances Peters, ex-Getuige en coach voor mensen uit dwingende religieuze groepsculturen. "Ze zeggen: de kinderen moeten weerbaarder worden, terwijl zij ze juist zouden moeten beschermen."

Wellicht meer slachtoffers

Het misbruik waarover Trouw met slachtoffers sprak, vond plaats in de jaren tachtig en negentig. Slachtoffers en deskundigen zeggen dat het misbruik ook nu nog plaatsvindt. Er zijn zo goed als geen aanwijzingen dat het beleid van de Jehovah's Getuigen is aangepast.

Wel zegt de organisatie tegen deze krant haar procedures 'voortdurend onder de loep te nemen teneinde de manier waarop we dergelijk kwesties behandelen te verbeteren'. En: 'Als het gaat om kindermisbruik hebben Jehovah's Getuigen [...] een duidelijk op Bijbelse beginselen gebaseerd beleid'.

Volgens Peters benadrukte de organisatie in 2002 en 2003 tijdens een training voor ouderlingen dat misbruik een misdrijf is dat door de overheid moet worden afgehandeld. "Daarmee is het op papier toegestaan om aangifte te doen bij de politie. Maar die wijziging is nergens naar de leden gecommuniceerd."

Bij commissies en meldpunten voor seksueel misbruik zijn geen recente meldingen van (ex-)Getuigen bekend. Het meldpunt Sektesignaal wil geen namen van organisaties noemen maar laat weten dat "dit soort meldingen over allerlei groeperingen binnenkomt".

Dat er geen meldingen van Getuigen zijn, zegt volgens Peters niets: "Slachtoffers geven zichzelf vaak de schuld van het misbruik. Als er zaken intern behandeld zijn, betekent dat iemand het heeft aangedurfd zijn mond open te trekken. Maar de kans is groot dat er nog veel meer slachtoffers zijn die dat nooit hebben gedurfd."