Afbeelding
© NASA
Twee mysterieuze lichtjes, of lichtgevende vlekken, op de dwergplaneet Ceres zijn bron van enige opwinding bij wetenschappers van de NASA. Nu de ruimtesonde Dawn stilaan Ceres nadert, krijgen wetenschappers beelden doorgestuurd waarvoor ze nog geen eenduidige verklaring hebben.

Een dwergplaneet die eerst één grote lichtvlek, als een grote spot die de ruimte in schijnt, lijkt te hebben. Fascinerend toch? Nog spannender wordt het als die planeet vervolgens nog een tweede, iets zwakker lichtje herbergt, in de buurt van de grotere lichtvlek. Dat is vandaag de situatie met Ceres, een dwergplaneet die op gemiddeld zo'n 428 miljoen kilometer van de aarde rond de zon draait.

Nu de NASA-ruimtesonde Dawn Ceres langzaam maar zeker begint te naderen - op 6 maart moet de sonde eindelijk vlakbij zijn - krijgen de wetenschappers van het Amerikaanse ruimteagentschap die opmerkelijke beelden doorgestuurd. En een verklaring hebben ze er nog altijd niet voor.

Het eerste mysterieuze lichtje werd al eerder opgemerkt. Maar vorige week nam Dawn een nieuwe foto van dezelfde zijde van Ceres, van op een afstand van ongeveer 46.000 kilometer. Plots bleek het te gaan over twee lichtjes. "Dit is echt onverwacht en nog altijd een mysterie voor ons", vertelt Andreas Nathues van het Max Planck-instituut in het Duitse Göttingen, die zich over de camera van Dawn ontfermt. "De felste vlek van beide blijkt te klein om haar met de camera te verklaren. Maar ondanks haar omvang is ze feller dan eender wat op Ceres."

Vulkanen?

Hoe verleidelijk het beeld van groene mannetjes met zaklampen ook is, wetenschappers denken eerder in de richting van bepaalde geologische structuren. Mogelijk gaat het om ijs. Niet zo ondenkbeeldig, aangezien wetenschappers al eerder waterdamp opmerkten in de buurt van het oppervlak van Ceres en ze ervan uitgaan dat het oppervlak van Ceres uit een mengsel van ijs en gesteente bestaat. Ook een grote zoutvlakte, die licht weerkaatst, is een optie. Chris Russell, hoofdonderzoeker van de Dawn-missie suggereert echter een "vulkanische oorsprong", aangezien de twee vlekken in hetzelfde dal liggen. Toch zou lava een pak meer licht moeten geven, dus wordt gedacht in de richting van ijsvulkanen.

Om het eensluidend antwoord te krijgen, zit er niks anders op dan geduld te oefenen. Volgende week belandt Dawn in de ideale positie om de komende 16 maanden gedetailleerde beelden van Ceres door te sturen. De ruimtesonde is intussen al een kleine 8 acht jaar onderweg. In 2011 en 2012 bezocht de sonde al de planetoïde Vesta. Het eigenlijke doel van het bezoek aan beide protoplaneten is om meer te weten te komen over het ontstaan van het zonnestelsel.