De New York Times noemde het een "mysterie", maar de Verenigde Staten voerden een geheime operatie op zee uit die geheim werd gehouden - tot nu
nord stream explosie
Het U.S. Navy Diving and Salvage Center is te vinden op een locatie die even obscuur is als zijn naam - langs wat ooit een landweggetje was in het landelijke Panama City, een nu bloeiende vakantiestad in de zuidwestelijke panhandle van Florida, ruim 110 kilometer ten zuiden van de grens met Alabama. Het centrum is even onopvallend als zijn locatie - een grauw betonnen gebouw van na de Tweede Wereldoorlog dat eruit ziet als een middelbare school aan de westzijde van Chicago. Met een wasserette en een dansschool aan de overkant van wat nu een vierbaansweg is.

Het centrum leidt al tientallen jaren uiterst bekwame diepzeeduikers op die, ooit ingedeeld bij Amerikaanse militaire eenheden over de hele wereld, in staat zijn technisch te duiken voor het goede - met C4-explosieven havens en stranden vrijmaken van puin en niet-geëxplodeerde munitie - maar ook voor het slechte, zoals het opblazen van buitenlandse olieplatforms, het vervuilen van inlaatkleppen voor onderzeese energiecentrales en het vernielen van sluizen in cruciale scheepvaartkanalen. Het centrum in Panama City, dat beschikt over het op één na grootste overdekte zwembad in Amerika, was de perfecte plaats om de beste en meest zwijgzame afgestudeerden van de duikschool aan te werven, die afgelopen zomer met succes volbrachten wat ze 80 meter onder het oppervlak van de Baltische Zee mochten doen.

Afgelopen juni plaatsten de marineduikers, opererend onder de dekmantel van een alom gepubliceerde NAVO-oefening tijdens de zomer, bekend als BALTOPS 22, de op afstand bediende explosieven die drie maanden later drie van de vier pijpleidingen van Nord Stream vernietigden, volgens een bron met directe kennis van de operationele planning.

Twee van de pijpleidingen, die samen Nord Stream 1 werden genoemd, voorzagen Duitsland en een groot deel van West-Europa al meer dan tien jaar van goedkoop Russisch aardgas. Een tweede stel pijpleidingen, Nord Stream 2, was gebouwd maar nog niet operationeel. Nu, met Russische troepen aan de Oekraïense grens en de bloedigste oorlog in Europa sinds 1945 in het verschiet, zag president Joseph Biden de pijpleidingen als een middel voor Vladimir Poetin om aardgas te bewapenen voor zijn politieke en territoriale ambities.

Op de vraag om commentaar antwoordde Adrienne Watson, een woordvoerder van het Witte Huis, in een e-mail: "Dit is onjuist en volstrekte fictie." Tammy Thorp, een woordvoerder van de Central Intelligence Agency, schreef eveneens: "Deze bewering is volledig en volslagen onjuist."

Bidens beslissing om de pijpleidingen te saboteren kwam na meer dan negen maanden van zeer geheime over-en-weer discussie binnen de nationale veiligheidsgemeenschap van Washington over de beste manier om dat doel te bereiken. Gedurende een groot deel van die tijd ging het er niet om of de missie uitgevoerd moest worden, maar om de vraag hoe het uitgevoerd moest worden, zonder dat er een openlijke indicatie zou zijn van de verantwoordelijken.

Er bestond een cruciale bureaucratische reden om te vertrouwen op de afgestudeerden van de hardcore duikschool van het center in Panama City. De duikers waren uitsluitend mariniers en geen leden van Amerika's Special Operations Command, wier geheime operaties moeten worden gerapporteerd aan het Congres en vooraf moeten worden gemeld aan de leiders van de Senaat en het Huis - de zogenaamde Bende van Acht. De regering Biden deed er alles aan om lekken te voorkomen, aangezien de planning eind 2021 en gedurende de eerste maanden van 2022 plaatsvond.

President Biden en zijn team voor buitenlands beleid - de nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan, minister van Buitenlandse Zaken Tony Blinken en Victoria Nuland, de staatssecretaris voor Buitenlandse Zaken - waren uitgesproken en consequent in hun vijandigheid ten aanzien van de twee pijpleidingen, die zij aan zij zo'n 1.210 kilometer onder de Oostzee liepen vanaf twee verschillende havens in het noordoosten van Rusland bij de grens met Estland, langs het Deense eiland Bornholm en vervolgens in Noord-Duitsland uitkwamen.

De directe route, die elke doorvoer door Oekraïne omzeilde, was een zegen voor de Duitse economie, die profiteerde van een overvloed aan goedkoop Russisch aardgas - genoeg om de fabrieken te laten draaien en de huizen te verwarmen, terwijl de Duitse distributeurs overtollig gas in heel West-Europa met winst konden verkopen. Handelingen die tot de regering konden worden herleid, zouden in strijd zijn met de Amerikaanse beloften om het directe conflict met Rusland tot een minimum te beperken. Geheimhouding was essentieel.

Vanaf het begin werd Nord Stream 1 door Washington en zijn anti-Russische NAVO-partners beschouwd als een bedreiging voor de westerse dominantie. De holdingmaatschappij erachter, Nord Stream AG, werd in 2005 opgericht in Zwitserland in partnerschap met Gazprom, een beursgenoteerd Russisch bedrijf dat enorme winsten maakt voor de aandeelhouders en dat wordt gedomineerd door oligarchen waarvan bekend is dat ze in het kamp van Poetin zitten. Gazprom controleerde 51 procent van het bedrijf, terwijl vier Europese energiebedrijven - één in Frankrijk, één in Nederland en twee in Duitsland - de resterende 49 procent van de aandelen deelden en het recht hadden om de downstreamverkoop van het goedkope aardgas aan lokale distributeurs in Duitsland en West-Europa te controleren. De winsten van Gazprom werden gedeeld met de Russische regering, waarbij de staatsinkomsten uit gas en olie in sommige jaren werden geschat op maar liefst 45 procent van Ruslands jaarlijkse begroting.

Amerika's politieke vrees was reëel: Poetin zou nu een extra en broodnodige belangrijke bron van inkomsten hebben, en Duitsland en de rest van West-Europa zouden verslaafd raken aan goedkoop aardgas uit Rusland - terwijl Europa minder afhankelijk zou worden van Amerika. In feite is dat precies wat er gebeurde. Veel Duitsers zagen Nord Stream 1 als onderdeel van de bevrijding van de beroemde Oostpolitiek van voormalig kanselier Willy Brandt, die het naoorlogse Duitsland in staat zou stellen zichzelf en andere Europese naties die in de Tweede Wereldoorlog waren verwoest, te rehabiliteren door, onder andere, goedkoop Russisch gas te gebruiken om een welvarende West-Europese markt en handelseconomie te voeden.

Nord Stream 1 was in de ogen van de NAVO en Washington al gevaarlijk genoeg, maar Nord Stream 2, waarvan de aanleg in september 2021 werd voltooid, zou, als het door de Duitse toezichthouders zou worden goedgekeurd, de hoeveelheid goedkoop gas waarover Duitsland en West-Europa zouden kunnen beschikken, verdubbelen. De tweede pijpleiding zou ook genoeg gas leveren voor meer dan 50 procent van het jaarlijkse verbruik van Duitsland. De spanningen tussen Rusland en de NAVO, gesteund door het agressieve buitenlandse beleid van de regering-Biden, liepen voortdurend op.

Het verzet tegen Nord Stream 2 laaide op aan de vooravond van de inauguratie van Biden in januari 2021, toen Republikeinen in de Senaat, onder leiding van Ted Cruz uit Texas, herhaaldelijk de politieke dreiging van goedkoop Russisch aardgas ter sprake brachten tijdens de hoorzitting ter bevestiging van Blinken als minister van Buitenlandse Zaken. Tegen die tijd had een verenigde Senaat met succes een wet aangenomen die, zoals Cruz tegen Blinken zei, "de pijpleiding een halt toeriep." Er zou enorme politieke en economische druk uitgeoefend worden door de Duitse regering, destijds onder leiding van Angela Merkel, om de tweede pijpleiding operationeel te krijgen.

Zou Biden standhouden tegen de Duitsers? Blinken zei van wel, maar voegde eraan toe dat hij de specifieke standpunten van de aanstaande president niet had besproken. "Ik ken zijn sterke overtuiging dat dit een slecht idee is, die Nord Stream 2," zei hij. "Ik weet dat hij wil dat we elk overtuigingsmiddel gebruiken dat we ter beschikking hebben om onze vrienden en partners, waaronder Duitsland, ervan te overtuigen er niet mee door te gaan."

Enkele maanden later, toen de aanleg van de tweede pijpleiding zijn voltooiing naderde, krabbelde Biden terug. In mei van dat jaar zag de regering, in een verbazingwekkende ommezwaai, af van sancties tegen Nord Stream AG, waarbij een ambtenaar van Buitenlandse Zaken toegaf dat het tegenhouden van de pijpleiding door middel van sancties en diplomatie "altijd een gok was geweest." Achter de schermen zouden ambtenaren van de Amerikaanse regering er bij de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die toen met een Russische invasie werd geconfronteerd, op aangedrongen hebben geen kritiek op het besluit te leveren.

Er volgden onmiddellijke consequenties. Republikeinen in de Senaat, geleid door Cruz, kondigden een onmiddellijke blokkade aan van alle benoemingen van Biden op het gebied van buitenlands beleid en vertraagden maandenlang, tot ver in de herfst, de goedkeuring van de jaarlijkse defensiewet. Politico beschreef Bidens ommezwaai over de tweede Russische pijpleiding later als "de enige beslissing, wellicht meer nog dan de chaotische militaire terugtrekking uit Afghanistan, die de agenda van Biden in gevaar heeft gebracht."

De regering was aan het worstelen, ondanks het verkrijgen van respijt van de crisis midden november, toen Duitse energietoezichthouders de goedkeuring van de tweede Nord Stream-pijpleiding opschortten. Binnen enkele dagen stegen de aardgasprijzen met 8% door de groeiende vrees in Duitsland en Europa dat de opschorting van de pijpleiding en de groeiende mogelijkheid van een oorlog tussen Rusland en Oekraïne zouden leiden tot een zeer ongewenste koude winter. Voor Washington was het niet duidelijk waar Olaf Scholz, de pas benoemde Duitse kanselier, voor stond. Maanden eerder, na de val van Afghanistan, had Scholtz in een toespraak in Praag publiekelijk de oproep van de Franse president Emmanuel Macron tot een meer autonoom Europees buitenlands beleid onderschreven - wat duidelijk duidde op minder afhankelijkheid van Washington en zijn grillige gedrag.

Tijdens dit alles breidden Russische troepen zich gestaag en onheilspellend uit aan de grenzen van Oekraïne, en eind december waren meer dan 100.000 soldaten in positie om vanuit Wit-Rusland en de Krim toe te slaan. In Washington groeide de bezorgdheid, met inbegrip van een inschatting van Blinken dat deze troepenmacht in korte tijd kon worden "verdubbeld."


Commentaar: De reden voor de opbouw van troepen was nauwelijks 'onheilspellend' te noemen. Poetin uitte al jaren zijn bezorgdheid over de opmars van de NAVO naar de Russische grens, het falen van het westen om Oekraïne te dwingen de akkoorden van Minsk uit te voeren, en klaagde luidkeels over de voortdurende beschietingen van de burgerbevolking in de door Rusland gedomineerde oblasten Donetsk en Lugansk door de Oekraïense regering. Hoe kan Hersh dat deel van het verhaal over het hoofd zien?


De aandacht van de regering was opnieuw gericht op Nord Stream. Zolang Europa afhankelijk bleef van de pijpleidingen voor goedkoop aardgas, was Washington bang dat landen als Duitsland terughoudend zouden zijn om Oekraïne het geld en de wapens te leveren die het nodig had om Rusland te verslaan.

Het was op dit onzekere moment dat Biden Jake Sullivan toestemming gaf om een overkoepelende groep samen te stellen om een plan te bedenken.

Alle opties moesten op tafel worden gelegd. Maar er zou er maar één uit de bus komen.

Planning

In december 2021, twee maanden voordat de eerste Russische tanks Oekraïne binnenrolden, riep Jake Sullivan een vergadering bijeen van een pas opgerichte taskforce - mannen en vrouwen van de Joint Chiefs of Staff, de CIA, en de ministeries van Buitenlandse Zaken en Financiën - en vroeg om aanbevelingen omtrent de wijze waarop moest worden gereageerd op de dreigende invasie van Poetin.

Het zou de eerste zijn van een reeks top-secret besprekingen, in een beveiligde kamer op de bovenste verdieping van het Old Executive Office Building, naast het Witte Huis, waar ook de President's Foreign Intelligence Advisory Board (PFIAB) zetelde. Het gebruikelijke heen en weer gepraat leidde uiteindelijk tot een cruciale vraag: Zou de aanbeveling van de groep aan de president omkeerbaar zijn - zoals nog een ronde sancties en valutabeperkingen - of onomkeerbaar - dat wil zeggen dynamische acties, die niet ongedaan konden worden gemaakt?

Wat de deelnemers duidelijk werd, volgens de bron met directe kennis van het proces, is dat Sullivan van plan was dat de groep met een plan zou komen voor de vernietiging van de twee Nord Stream-pijpleidingen - en dat hij daarbij tegemoet kwam aan de wensen van de president.
Tijdens de volgende bijeenkomsten bespraken de deelnemers opties voor een aanval. De marine stelde voor om een nieuwe onderzeeër te gebruiken om de pijpleiding direct aan te vallen. De luchtmacht besprak het droppen van bommen met vertraagde ontsteking, die op afstand tot ontploffing gebracht konden worden. De CIA stelde dat wat er ook gedaan zou worden, het zou in het geheim moeten gebeuren. Alle betrokkenen begrepen wat er op het spel stond. "Dit is geen kinderspel," zei de bron. Als de aanval te herleiden is naar de Verenigde Staten, "is het een oorlogsdaad."
Victoria Nuland Anthony Blinken Jake Sullivan
Victoria Nuland, Anthony Blinken en Jake Sullivan
Destijds werd de CIA geleid door William Burns, een zachtaardige voormalige ambassadeur in Rusland die tijdens de regering-Obama had gediend als onderminister van Buitenlandse Zaken. Burns gaf snel toestemming voor een werkgroep van de CIA, waarin toevallig ook iemand zitting had die bekend was met de capaciteiten van de diepzeeduikers van de marine in Panama City. Gedurende de daaropvolgende weken stelden de leden van de CIA-werkgroep een plan op voor een geheime operatie, waarbij diepzeeduikers een explosie langs de pijpleiding zouden veroorzaken.

Iets dergelijks was al eerder gedaan. In 1971 vernam de Amerikaanse inlichtingendienst uit nog immer geheime bronnen dat twee belangrijke eenheden van de Russische marine communiceerden via een onderzeese kabel in de Zee van Okhotsk, aan de Russische kust in het Verre Oosten. De kabel verbond een regionaal marinecommando met het hoofdkwartier op het vasteland in Vladivostok.

Een zorgvuldig samengesteld team van medewerkers van de CIA en de National Security Agency (NSA) werd ergens in de buurt van Washington in het geheim bijeengebracht en werkte een plan uit waarbij gebruik werd gemaakt van duikers van de marine, aangepaste onderzeeërs en een onderzees reddingsvoertuig. De duikers plaatsten een geavanceerd afluisterapparaat op de kabel dat met succes het Russische verkeer onderschepte en opnam op een tapesysteem.

De NSA ontdekte dat hoge Russische marineofficieren, overtuigd van de veiligheid van hun communicatieverbinding, onversleuteld met hun collega's babbelden. Het opnameapparaat en de band moesten maandelijks worden vervangen en het project ging tien jaar lang vrolijk door, totdat het werd gecompromitteerd door een vierenveertigjarige civiele NSA-technicus, Ronald Pelton, die vloeiend Russisch sprak. Pelton werd in 1985 door een Russische overloper verraden en tot gevangenisstraf veroordeeld. Hij ontving slechts 5.000 dollar van de Russen voor zijn onthullingen over de operatie, naast 35.000 dollar voor andere Russische operationele gegevens die hij verstrekte en die nooit openbaar werden gemaakt.

Die succesvolle operatie onder water, die de codenaam Ivy Bells kreeg, was innovatief en riskant en leverde onschatbare informatie op over de bedoelingen en plannen van de Russische marine.

Toch was de overkoepelende groep aanvankelijk sceptisch over het enthousiasme van de CIA voor een geheime diepzeeaanval. Er waren te veel onbeantwoorde vragen. De wateren van de Baltische Zee werden zwaar gepatrouilleerd door de Russische marine, en er waren geen olieplatforms die gebruikt konden worden als dekmantel voor een duikoperatie. Zouden de duikers naar Estland moeten gaan, vlak over de grens van Ruslands aardgaslaadstations, om te trainen voor de missie? "Het zou een grandioos fiasco opleveren," werd de CIA verteld.

Tijdens "al dit gekonkel," zei de bron, "zeiden sommige mensen van de CIA en het ministerie van Buitenlandse Zaken: "Doe dit niet. Het is dom en zal een politieke nachtmerrie opleveren als het uitkomt.'"



Commentaar: Tot zover dan de stem van de rede. Als psychopaten eenmaal een koers hebben bepaald, is het vrijwel onmogelijk hen op andere gedachten te brengen.


Niettemin bracht de CIA-werkgroep begin 2022 verslag uit aan Sullivans overkoepelende groep: "We hebben een manier om de pijpleidingen op te blazen."

Wat volgde was verbijsterend. Op 7 februari, minder dan drie weken voor de schijnbaar onvermijdelijke Russische inval in Oekraïne, had Biden in zijn kantoor in het Witte Huis een onderhoud met de Duitse bondskanselier Olaf Scholz, die na enige strubbelingen nu stevig in het Amerikaanse team verankerd was. Tijdens de daaropvolgende persvoorlichting zei Biden onomwonden: "Als Rusland binnenvalt . . . zal er geen Nord Stream 2 meer zijn. We zullen er een einde aan maken."

Twintig dagen eerder had staatssecretaris Nuland in wezen dezelfde boodschap overgebracht tijdens een briefing van het ministerie van Buitenlandse Zaken, waaraan de pers weinig aandacht had besteed. "Ik wil vandaag glashelder tegen jullie zijn," zei ze in antwoord op een vraag. "Als Rusland Oekraïne binnenvalt, zal Nord Stream 2 hoe dan ook niet doorgaan."


Verschillende personen die betrokken waren bij de planning van de pijplijnmissie waren onthutst over wat zij zagen als indirecte verwijzingen naar de aanval.

"Het was alsof je in Tokio een atoombom op de grond legt en de Japanners vertelt dat we die tot ontploffing gaan brengen," aldus de bron. "Het plan was dat de opties na de invasie zouden worden uitgevoerd en niet publiekelijk zouden worden bekendgemaakt. Biden begreep dat gewoonweg niet of negeerde het."

De loslippigheid van Biden en Nuland, als dat is wat het was, kan sommige planners gefrustreerd hebben. Maar het creëerde ook een kans. Volgens de bron besloten enkele hoge ambtenaren van de CIA dat het opblazen van de pijpleiding "niet langer als een geheime optie kon worden beschouwd, omdat de president zojuist had aangekondigd dat we wisten hoe we dat voor elkaar konden krijgen."

Het plan om Nord Stream 1 en 2 op te blazen werd plotseling gedegradeerd van een geheime operatie waarover het Congres moest worden geïnformeerd naar een operatie die werd beschouwd als een zeer geheime inlichtingenoperatie met Amerikaanse militaire steun. Volgens de wet, legde de bron uit, "was er geen wettelijke verplichting meer om de operatie aan het Congres te melden. Alles wat ze nu hoefden te doen was het gewoon uitvoeren - maar het moest nog steeds geheim blijven. De Russen hebben superieure surveillance in de Oostzee."

De medewerkers van de CIA-werkgroep stonden niet in direct contact met het Witte Huis, en wilden graag weten of de president meende wat hij zei - dat wil zeggen, of de missie nu doorging. De bron herinnerde zich: "Bill Burns komt terug en zegt: 'Doe het.'"

baltische zee strand nord stream sabotage
"De Noorse marine vond in rap tempo de juiste plek, in het ondiepe water een paar kilometer van het Deense eiland Bornholm ..."
De operatie

Noorwegen vormde de ideale thuisbasis voor de missie.

In de afgelopen jaren van crisis tussen Oost en West heeft het Amerikaanse leger zijn aanwezigheid binnen Noorwegen, waarvan de westgrens ruim 2.200 kilometer langs de noordelijke Atlantische Oceaan loopt en boven de poolcirkel samenvalt met Rusland, enorm uitgebreid. Het Pentagon heeft, ondanks enige lokale controverse, goedbetaalde banen en contracten gecreëerd door honderden miljoenen dollars te investeren in de verbetering en uitbreiding van Amerikaanse marine- en luchtmachtfaciliteiten in Noorwegen. De belangrijkste nieuwe faciliteiten omvatten een geavanceerde synthetische apertuurradar ver in het noorden, die tot diep in Rusland kan doordringen, en die, net toen de Amerikaanse inlichtingendienst de toegang verloor tot een reeks langeafstands-afluisterpunten in China, operationeel werd.

Een volledig heringerichte Amerikaanse basis voor onderzeeërs, die al jaren in aanbouw was, werd operationeel en meer Amerikaanse onderzeeërs konden vanaf dat moment nauw samenwerken met hun Noorse collega's om een belangrijke Russische nucleaire redoute ruim 400 kilometer oostwaarts, op het schiereiland Kola, te observeren en te bespioneren. Amerika heeft ook een Noorse luchtmachtbasis in het noorden aanzienlijk uitgebreid en de Noorse luchtmacht een vloot van door Boeing geproduceerde P8 Poseidon-patrouillevliegtuigen geleverd ter versterking van de langeafstandsspionage van alles wat met Rusland te maken had.

In ruil daarvoor veroorzaakte de Noorse regering afgelopen november woede in het parlement bij de liberalen en sommige gematigden, door de aanvullende overeenkomst voor samenwerking op defensiegebied (SDCA) aan te nemen. Volgens de nieuwe overeenkomst zou het rechtssysteem van de VS in bepaalde "overeengekomen gebieden" in het noorden jurisdictie krijgen over Amerikaanse soldaten die beschuldigd worden van misdaden die buiten de basis plaatsvinden, alsook over Noorse burgers die beschuldigd worden van of verdacht worden van inmenging in het werk op de basis.

Noorwegen was in 1949, aan het begin van de Koude Oorlog, een van de oorspronkelijke ondertekenaars van het NAVO-verdrag. Tegenwoordig is de opperbevelhebber van de NAVO, Jens Stoltenberg, een overtuigd anticommunist, die acht jaar lang premier van Noorwegen was voordat hij in 2014 met Amerikaanse steun zijn hoge NAVO-post kreeg. Hij stelde zich als een hardliner op over alles wat met Poetin en Rusland te maken had en werkte al sinds de Vietnamoorlog samen met de Amerikaanse inlichtingendienst. Sindsdien werd hij volledig vertrouwd. "Zij zijn twee handen op één buik," zei de bron.


Commentaar: Hij was ook bijna 10 jaar lang de 'linkse' premier van Noorwegen voorafgaand aan zijn NAVO-'promotie.' Omdat hij sinds zijn jeugd een bron van de westerse inlichtingendienst was, is Stoltenberg de zoveelste westerse leider die letterlijk als een stroman van Langley fungeerde (in tegenstelling tot degenen die ervan worden beschuldigd "stromannen van het Kremlin" te zijn, die niet bestaan).


In Washington wisten de planners dat ze naar Noorwegen moesten gaan. " Die haatten de Russen, en de Noorse marine zat vol uitstekende zeelieden en duikers die generaties lang ervaring hadden met zeer winstgevende diepzee-olie- en gasexploratie," aldus de bron. Ze konden ook vertrouwd worden om de missie geheim te houden. (De Noren kunnen ook andere belangen hebben gehad. De vernietiging van Nord Stream - als het de Amerikanen zou lukken - zou Noorwegen in staat stellen veel meer van zijn eigen aardgas aan Europa te verkopen).

Ergens in maart vlogen enkele leden van het team naar Noorwegen voor overleg met de Noorse geheime dienst en marine. Een van de belangrijkste vragen was waar precies in de Oostzee de explosieven geplaatst moesten worden. Nord Stream 1 en 2, elk met twee reeksen pijpleidingen, werden grotendeels gescheiden door iets meer dan anderhalve kilometer op hun traject naar de haven van Greifswald in het uiterste noordoosten van Duitsland.

De Noorse marine vond al gauw de juiste plek, in het ondiepe water van de Oostzee, enkele kilometers voor het Deense eiland Bornholm. De pijpleidingen liepen meer dan anderhalve kilometer uit elkaar langs een zeebodem op slechts 80 meter diepte. Dat zou ruim binnen het bereik zijn van de duikers, die vanaf een Noorse mijnenjager van de Alta-klasse zouden duiken met een mengsel van zuurstof, stikstof en helium afkomstig uit hun tanks, en op de vier pijpleidingen C4-ladingen zouden plaatsen met betonnen beschermkappen. Het zou omslachtig, tijdrovend en gevaarlijk werk zijn, maar de wateren bij Bornholm hadden een bijkomend voordeel: er waren geen grote getijdenstromingen, die het duiken veel moeilijker zouden hebben gemaakt.
nord stream-pijpleiding sabotage kaart
Locaties van Nord Stream-pijpleidingen 1 en 2
Na wat onderzoek verricht te hebben, gingen de Amerikanen ervoor.

Op dit punt kwam de geheimzinnige diepzee-duikgroep van de marine in Panama City weer in beeld. De diepzee-duikscholen in Panama City, waarvan de cursisten deelnamen aan Ivy Bells, worden als ongewenste uithoeken gezien door de elite-afgestudeerden van de Naval Academy in Annapolis, die doorgaans uit zijn op de glorie van een aanstelling als Seal, gevechtspiloot of onderzeeër. Als men dan een "Zwarte Schoen" moet worden - dat wil zeggen, een lid van de minder aantrekkelijke commandovoering op een oppervlakte-schip - bestaat er altijd tenminste nog dienst op een destroyer, kruiser of amfibisch schip. Het minst glamoureuze van allemaal is mijnenbestrijding. De duikers die daarbij werken verschijnen nooit in Hollywood-films of op de omslag van populaire tijdschriften.

"De beste duikers met de kwalificatie diep duiken vormen een hechte gemeenschap, en alleen de allerbesten worden voor de operatie gerekruteerd en verteld dat ze voorbereid moeten zijn op een oproep van de CIA in Washington," zei de bron.

De Noren en Amerikanen hadden een locatie en beschikten over de uitvoerders, maar er speelde nog een andere kwestie: elke ongewone onderwateractiviteit in de wateren bij Bornholm zou de aandacht kunnen trekken van de Zweedse of Deense marine, die dit zouden kunnen melden.

Denemarken behoorde ook tot de eerste NAVO-leden en stond in de inlichtingenwereld bekend om zijn speciale banden met Groot-Brittannië. Zweden had het lidmaatschap van de NAVO aangevraagd en had laten zien dat het zeer bedreven was in het beheer van zijn onderwatergeluids- en magnetische sensorsystemen, die met succes Russische onderzeeërs opspoorden die af en toe opdoken in afgelegen wateren van de Zweedse archipel en naar de oppervlakte werden gedwongen.

Samen met de Amerikanen drongen de Noren erop aan, dat enkele hoge ambtenaren in Denemarken en Zweden in algemene termen op de hoogte zouden worden gebracht van mogelijke duikactiviteiten in het gebied. Op die manier kon iemand hogerop ingrijpen en een rapport buiten de commandostructuur houden, en zo de pijplijnoperatie isoleren. "Wat ze te horen kregen en wat ze wisten was met opzet verschillend," vertelde de bron me. (De Noorse ambassade, gevraagd om commentaar op dit verhaal, reageerde niet.)

De Noren vervulden een sleutelrol bij het oplossen van andere hindernissen. Het was bekend dat de Russische marine over bewakingstechnologie beschikte die onderwatermijnen kon opsporen en activeren. De Amerikaanse explosieven moesten zodanig worden gecamoufleerd dat zij voor het Russische systeem deel uitmaakten van de natuurlijke achtergrond - iets wat een aanpassing aan het specifieke zoutgehalte van het water vereiste. De Noren boden een oplossing.

De Noren wisten ook een oplossing voor de cruciale vraag wanneer de operatie zou moeten plaatsvinden. De afgelopen 21 jaar heeft de Amerikaanse Zesde Vloot, waarvan het vlaggenschip in Gaeta, Italië, ten zuiden van Rome, is gestationeerd, elk jaar in juni een grote NAVO-oefening in de Oostzee gesponsord, waarbij tientallen geallieerde schepen uit de hele regio zijn betrokken. De huidige oefening, die in juni werd gehouden, zou bekend staan als Baltic Operations 22, of BALTOPS 22. De Noren stelden voor dat dit de ideale dekmantel zou vormen om de mijnen te plaatsen.

De Amerikanen leverden één essentieel element: zij overtuigden de planners van de Zesde Vloot om een onderzoeks- en ontwikkelingsoefening aan het programma toe te voegen. De oefening, zoals door de marine openbaar gemaakt, betrof de Zesde Vloot in samenwerking met de "onderzoeks- en oorlogscentra" van de marine. De oefening op zee zou worden gehouden voor de kust van het eiland Bornholm en zou inhouden dat NAVO-duikteams mijnen zouden plaatsen en dat concurrerende teams de nieuwste onderwatertechnologie zouden gebruiken om deze te vinden en te vernietigen. .

Het was zowel een nuttige oefening als een briljante dekmantel. De mannen uit Panama City zouden hun ding doen en de C4-explosieven, met een timer van 48 uur, zouden tegen het eind van BALTOPS22 geplaatst zijn. De Amerikanen en Noren zouden bij de eerste explosie allang vertrokken zijn.

De dagen verstreken. "De klok tikte, en we en we naderden het moment van missie volbracht," zei de bron.

En toen bedacht Washington zich. De bommen zouden nog tijdens BALTOPS worden geplaatst, maar het Witte Huis vreesde dat een periode van twee dagen voor hun ontploffing te dicht bij het einde van de oefening zou liggen, en het zou dan duidelijk zijn dat Amerika erbij betrokken was.

In plaats daarvan kwam het Witte Huis met een nieuw verzoek: "Kunnen de jongens ter plaatse een manier bedenken om de pijpleidingen later op bevel op te blazen?"

Sommige leden van het planningsteam waren boos en gefrustreerd door de schijnbare besluiteloosheid van de president. De Panama City-duikers hadden herhaaldelijk geoefend in het plaatsen van C4 op pijpleidingen, zoals tijdens BALTOPS, maar nu moest het team in Noorwegen een manier bedenken om Biden te geven wat hij wilde - de mogelijkheid om een succesvolle uitvoeringsopdracht te geven op een door hem gekozen tijdstip.

Het organiseren en oplossen van willekeurige veranderingen op het laatste moment was voor de CIA een gebruikelijke zaak. Maar het leidde bij sommigen ook tot hernieuwde bezorgdheid over de noodzaak en wettigheid van de gehele operatie.

De geheime opdrachten van de president deden ook denken aan het dilemma van de CIA tijdens de Vietnamoorlog, toen president Johnson, geconfronteerd met het groeiende anti-Vietnamoorlog gevoel, de CIA opdroeg haar handvest te schenden - dat haar uitdrukkelijk verbood binnen Amerika te opereren - door anti-oorlogsleiders te bespioneren om vast te stellen of zij werden aangestuurd door communistisch Rusland.

Uiteindelijk stemde de CIA toe en in de loop van de jaren zeventig werd duidelijk hoe ver de CIA bereid was te gaan. In de nasleep van de Watergate-schandalen onthulden de kranten dat de CIA Amerikaanse burgers bespioneerde, betrokken was bij de moord op buitenlandse leiders en de socialistische regering van Salvador Allende ondermijnde.

Die onthullingen leidden halverwege de jaren zeventig tot een dramatische reeks hoorzittingen in de Senaat, onder leiding van Frank Church uit Idaho, waaruit duidelijk naar voren kwam dat Richard Helms, de toenmalige directeur van de CIA, accepteerde dat hij verplicht was te doen wat de president wilde, zelfs als dat betekende dat de wet daarbij overtreden werd.

In een niet-gepubliceerde getuigenis achter gesloten deuren legde Helms op wrange wijze uit dat "je bijna een onbevlekte ontvangenis hebt als je iets doet" onder geheime bevelen van een president. "Of het nu goed is dat je die zou moeten hebben, of verkeerd dat je die zult hebben, [de CIA] werkt volgens andere regels en grondregels dan enig ander deel van de regering." Hij vertelde de senatoren in wezen dat hij, als hoofd van de CIA, begreep dat hij in dienst van de Kroon stond en niet van de Grondwet.

De Amerikanen die in Noorwegen werkzaam waren, werkten volgens dezelfde dynamiek, en gingen plichtsgetrouw aan de slag met het nieuwe probleem - hoe de C4-explosieven in opdracht van Biden op afstand tot ontploffing te brengen. Het was een veel zwaardere opdracht dan de mensen in Washington doorhadden. Het team in Noorwegen kon niet weten wanneer de president op de knop zou drukken. Zou dat over een paar weken zijn, over vele maanden of over een half jaar of langer?

De C4 aan de pijpleidingen zou worden geactiveerd door een sonarboei die op korte termijn door een vliegtuig zou worden gedropt, maar de procedure vereiste de meest geavanceerde signaalverwerkingstechnologie. Eenmaal op hun plaats aangebracht, zouden de aan de vier pijpleidingen bevestigde zelfontspanners per ongeluk kunnen worden geactiveerd door de complexe mix van achtergrondgeluiden van de oceaan in de drukke Oostzee - van nabije en verre schepen, onderwaterboringen, seismische gebeurtenissen, golven en zelfs zeedieren. Om dit te voorkomen zou de sonarboei, eenmaal geïnstalleerd, een reeks unieke lage tonen uitzenden - zoals die van een fluit of een piano - die door het tijdmechanisme zouden worden herkend en, na een vooraf ingestelde vertraging van enkele uren, de explosieven in werking stellen. ("Je wilt een signaal dat degelijk genoeg is, zodat geen enkel ander signaal per ongeluk een puls kan uitzenden die de explosieven doet ontploffen," vertelde Dr. Theodore Postol, emeritus hoogleraar wetenschap, technologie en nationaal veiligheidsbeleid aan het MIT. Postol, die diende als wetenschappelijk adviseur van de chef marineoperaties van het Pentagon, zei dat het probleem waarmee de groep in Noorwegen werd geconfronteerd door het uitstel van Biden een kwestie van toeval was: "Hoe langer de explosieven in het water liggen, hoe groter het risico op een willekeurig signaal dat de bommen zou doen ontploffen.")

Op 26 september 2022 maakte een P8-bewakingsvliegtuig van de Noorse marine een ogenschijnlijke routinevlucht en liet een sonarboei vallen. Het signaal verspreidde zich onder water, aanvankelijk naar Nord Stream 2 en vervolgens naar Nord Stream 1. Een paar uur later werden de krachtige C4-explosieven geactiveerd en werden drie van de vier pijpleidingen uitgeschakeld. Binnen een paar minuten zag men plassen methaangas, die in de stilgelegde pijpleidingen resteerden, zich over het wateroppervlak verspreiden en de wereld vernam dat er iets onomkeerbaars had plaatsgevonden.

Gevolgen

In de onmiddellijke nasleep van het laten ontploffen van de pijpleiding behandelden de Amerikaanse media het als een onopgelost mysterie. Rusland werd herhaaldelijk genoemd als mogelijke schuldige, aangespoord door bewuste lekken uit het Witte Huis - maar zonder ooit een duidelijk motief vast te stellen voor een dergelijke daad van zelfsabotage, afgezien van eenvoudige vergelding. Een paar maanden later, toen bleek dat de Russische autoriteiten in stilte schattingen hadden opgevraagd van de kosten om de pijpleidingen te repareren, beschreef de New York Times dit nieuws als "complicerende theorieën over wie er achter de aanval zat." Geen enkele grote Amerikaanse krant besteedde aandacht aan de eerdere bedreigingen ten aanzien van de pijpleidingen die door Biden en staatssecretaris Nuland waren geuit.

Hoewel het nooit duidelijk was waarom Rusland zijn eigen lucratieve pijpleiding zou willen vernietigen, kwam een meer sprekende reden voor de actie van de president van de kant van minister van Buitenlandse Zaken Blinken.

Tijdens een persconferentie in september vorig jaar werd Blinken gevraagd naar de gevolgen van de verergerende energiecrisis in West-Europa, waarbij hij het moment beschreef als een potentieel gunstig moment:
"Het is een uitgelezen kans om voor eens en voor altijd de afhankelijkheid van Russische energie weg te nemen en daarmee Vladimir Poetin de bewapening van energie als middel om zijn imperialistische plannen te verwezenlijken te ontnemen. Dat is heel belangrijk en biedt enorme strategische kansen voor de komende jaren, maar ondertussen zijn we vastbesloten alles te doen wat we kunnen om ervoor te zorgen dat de gevolgen van dit alles niet worden gedragen door burgers in onze landen of, wat dat betreft, in de hele wereld."
Onlangs sprak Victoria Nuland haar tevredenheid uit over de teloorgang van de nieuwste pijpleiding. Tijdens een hoorzitting van de Commissie Buitenlandse Betrekkingen van de Senaat eind januari zei ze tegen senator Ted Cruz: "Net als u ben ik, en ik denk dat de regering dat ook is, zeer verheugd te weten dat Nord Stream 2 nu, zoals u graag zegt, een brok metaal op de bodem van de zee is."


Commentaar: De zelfgenoegzaamheid druipt eraf bij Nuland:



De bron had een veel nuchterder kijk op de beslissing van Biden om meer dan 2.400 kilometer van de Gazprom-pijpleiding te saboteren aan de vooravond van de winter. "Nou," zei hij, sprekend over de president, "ik moet toegeven dat de man lef heeft. Hij zei dat hij het ging doen, en hij deed het."

Op de vraag waarom de Russen volgens hem niet reageerden, zei hij cynisch: "Misschien willen ze het vermogen hebben om dezelfde dingen als de VS te doen."

"Het was een prachtig dekmantelverhaal," ging hij verder. "Er zat een geheime operatie achter met vakmensen ter plekke en apparatuur die op een geheim signaal werkte."

"De enige fout was de beslissing om het uit te voeren."
Over de Auteur

De onverschrokken verslaggeving van Seymour M. Hersh bracht hem roem, voorpaginanieuws, een duizelingwekkende verzameling prijzen en een niet geringe hoeveelheid controverse. Zijn verhaal getuigt van vurige onafhankelijkheid.

Geconfronteerd met druk uit het bedrijfsleven, de verschillende gespierde armen van de overheid, en soms van regelrechte criminelen, bleef Hersh meedogenloos in zijn zoektocht naar de waarheid en zijn geloof in het in twijfel trekken van het officiële narratief. Hij navigeerde zich een weg door doofpotaffaires, bedrog en regelrechte misdaden tegen de mensheid in het moeras van oorlog, spionage en politiek.

Hij was stafschrijver voor The New Yorker en The New York Times en vestigde zich in 1970 in de voorhoede van de onderzoeksjournalistiek toen hij (als freelancer) een Pulitzerprijs kreeg voor zijn onthulling van het bloedbad in het Vietnamese gehucht My Lai. Sindsdien ontving hij vijf keer de George Polk Award, twee keer de National Magazine Award for Public Interest, de Los Angeles Times Book Prize, de National Book Critics Circle Award, de George Orwell Award en tientallen andere onderscheidingen.

He woont in Washington, D.C.
Zie: https://seymourhersh.substack.com/p/how-america-took-out-the-nord-stream