Leningrad (nu St. Petersburg)
Commentaar: Ook al werd dit artikel 10 jaar geleden geschreven toen we de 60-jarige bevrijding van Nederland herdachten het is relevanter dan ooit.
Geen ander land heeft zo'n hoge prijs betaald voor de overwinning op Duitsland als de Sovjet-Unie. Het gaat daarom niet aan zestig jaar na dato de Russische rol in de Tweede Wereldoorlog in een kwaad daglicht te plaatsen, betoogt Kirill Gevorgian....Aan de vooravond van de feestelijkheden in Moskou rond de zestigste herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog en de overwinning op het fascisme, blikt de hele wereld terug op de gebeurtenissen uit die jaren. Men herinnert zich het onmetelijke leed en de slachtoffers, in een poging de lessen die we uit de geschiedenis moeten trekken beter te begrijpen.
De herinneringen aan de gebeurtenissen uit die tijd zijn uitermate belangrijk voor Rusland. Het gaat immers niet alleen om de vernietiging van een van de vreselijkste regimes uit de vorige eeuw en de bevrijding van Europa van de onderdrukking door de nazi's, waarbij het Russische volk de zwaarste last te dragen had. Van de zestig miljoen mensenlevens die de Tweede Wereldoorlog eiste, telde de Sovjet-Unie er 26,6 miljoen, waarvan er zo'n 8,6 miljoen zijn gevallen op het slagveld.
Commentaar: De getallen liggen nog hoger volgens sommige schattingen. Er zijn zelfs onafhankelijke onderzoekers die spreken van een totaal van meer dan 40 miljoen doden. Ter vergelijking: in Nederland kwamen er in het totaal 301.000 mensen om - 3,45% van de bevolking. In de Sovjet Unie lag het percentage tussen de 14 en bijna 25% van de totale bevolking (uitgaande van meer dan 40 miljoen doden) binnen de landsgrenzen van 1939.
De herdenking van de slachtoffers die zijn geofferd op het altaar van de overwinning van de volkeren van de Sovjet-Unie en de hele mensheid dwingt ons alert te reageren op pogingen de geschiedenis te verdraaien. Veel Russen ervaren het als bijzonder onplezierig dat bij een reeks schrijvers pogingen zijn waar te nemen slachtoffers en beulen, bevrijders en bezetters, over één kam te scheren.
Niet meer dan een zure glimlach roepen publicaties op waarin nog net niet wordt beweerd dat de Sovjet-Unie de Tweede Wereldoorlog heeft ontketend en het Molotov-Ribbentrop Pact, de Krim-Conferentie en de bevrijding van de Baltische staten door het Sovjetleger op een geheel nieuwe wijze worden geïnterpreteerd.
In verband hiermee zou ik graag enkele historische feiten toelichten die, zoals nauwgezette onderzoekers bekend is, niet geïsoleerd mogen worden beschouwd, buiten de bredere context van de gebeurtenissen uit die tijd.
Russische vluchtelingen in 1943. Het onderschrift van de Daily Mail in 2011 luidde: 'Real hardship', echte ontberingen
Een van de doelen van de westerse machten in die tijd was het afwenden van een eventuele aanval door Hitler door hem zijn agressie op het Oosten te laten richten, dat wil zeggen op de Sovjet-Unie. Aan de vooravond van zijn ontmoeting met Hitler, op 12 september 1938, zei de Britse premier Chamberlain: 'Wellicht kan er een voor allen acceptabele oplossing worden gevonden, behalve voor Rusland.'
In april 1939 stelde Moskou voor een Engels-Frans-Russisch verdrag te sluiten om in een geval van agressie door Hitler, elkaar onmiddellijk militaire te hulp te schieten. De besprekingen hierover werden echter afgebroken, maar niet door onze schuld. Toen geen overeenstemming kon worden bereikt met Engeland en Frankrijk is de Sovjet-Unie met Duitsland gaan praten over een niet-aanvalsverdrag. Daarom heeft niemand het recht de Sovjet-Unie te veroordelen voor wat zij uit het oogpunt van het nationale belang heeft gedaan het land te beschermen.
Het is tevens van belang niet uit het oog te verliezen dat de inhoud van het niet-aanvalsverdrag tussen de Sovjet-Unie en Duitsland van 1939 niet afweek van de destijds geldende normen van het internationale recht en de gebruikelijke overeenkomsten tussen staten. Het verdrag had geen invloed op de legitimiteit en de militair-politieke basis van verdragen die later onder druk van de oorlog werden gesloten tussen de Sovjet-Unie en de Baltische staten. Hetzelfde geldt voor de voorwaarden waaronder werd overeengekomen daar 'in het voorportaal van de Duitse agressie' militaire objecten van de Sovjet-Unie te plaatsen.
Het ondertekenen en de naleving van dergelijke bilaterale overeenkomsten over wederzijdse hulp tussen de Sovjet-Unie en de Baltische republieken, op grond waarvan de intocht van Sovjet troepen plaatsvond, was eveneens in overeenstemming met het internationale recht van die tijd.
De logica van de parlementariërs van de Baltische landen was ook duidelijk. Zij kozen voor de toetreding van hun staten tot de Sovjet-Unie, de enige macht op dat moment die in staat was weerstand te bieden aan de Duitse agressie, nadat het verzet in het Westen daartegen was gestaakt, en de Verenigde Staten neutraal bleven.
Met betrekking tot recente verklaringen van enkele functionarissen uit de Baltische staten over het feit dat 9 mei 1945 deze volkeren geen vrijheid zou hebben gebracht, moet worden opgemerkt dat als er geen overwinning op het nazisme zou zijn geweest, waarvoor de volkeren van de Sovjet-Unie een enorme prijs hebben betaald, deze landen waarschijnlijk niet meer zouden hebben bestaan. Hun volkeren zouden veroordeeld zijn tot het lot van slaven van het Derde Rijk en bewoners zijn geworden van, in de termen van Letse vertegenwoordigers, 'opvoedkampen' en 'werkkampen'. Wat de betekenis van de Conferentie van Jalta in februari 1945 betreft, mag men niet vergeten dat de uitkomst daarvan bijna vijftig jaar lang garant heeft gestaan voor een Europa zonder oorlogen en grote conflicten.
Jalta bood, met de conferenties van Teheran (1943) en Potsdam (zomer 1945) garanties tegen een nieuwe militaire dreiging van de kant van Duitsland. Het streven van de leiders van de Sovjet-Unie, Engeland en de Verenigde Staten de mensheid voor altijd te vrijwaren van het leed van oorlog, leidde tot de oprichting van een effectief mechanisme voor de handhaving van de internationale vrede en veiligheid -de Verenigde Naties. Het Handvest van de VN vormt tot op heden de belangrijkste basis voor het internationale recht, het wetboek voor het gedrag van staten en internationale organisaties.
De coalitie tegen Hitler is een eclatant voorbeeld geworden van de vaardigheid van staten met uiteenlopende ideologieën in het aangezicht van een algehele dreiging hun meningsverschillen te overbruggen omwille van het belangrijkste: vrede. Het VN-Handvest is nog steeds actueel, ook in onze dagen, waarin de mensheid wordt uitgedaagd door het internationale terrorisme.
Het lintje van Sint Joris, een Russisch symbool
Het is symbolisch dat de Verenigde Naties op initiatief van Rusland en de overige landen van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten 8 en 9 mei hebben uitgeroepen tot de Dagen van Herinnering en Verzoening. Met deze gedachte zijn wij vastbesloten ook in Moskou op 9 mei de feestelijkheden te vieren met deelname van ongeveer zestig staatshoofden en regeringsleiders.
Het is ook symbolisch dat er op 10 mei in Moskou een topoverleg tussen Rusland en de Europese Unie plaatsvindt. Het is bedoeling daar een reeks documenten te ondertekenen, die onder andere zijn gericht op samenwerking op het gebied van handel, economie, algemene veiligheid, recht, wetenschap en cultuur.
Commentaar: President Poetin schreef dit onlangs in een column:
Iedere familie verloor wel een bloedverwant en niemand ontkwam aan verdriet, terugslag en tragedie. Dat ze geen haat voelen voor de vijand vind ik wonderbaarlijk. Eerlijk gezegd kan ik hun goedheid tot op de dag van vandaag niet vatten. Mijn moeder, ze was zo ontzettend zachtaardig, zo goedhartig. En ze zei tegen me, "Waarom zouden we deze soldaten haten? Het zijn ook gewoon maar mensen en wij hebben ze in de oorlog ook gedood." Dat is uiterst opzienbarend. We zijn opgegroeid met Sovjet boeken en films... En haat bestond. Maar op de een of andere manier leefde het niet in mijn moeder. Ik zal haar woorden altijd onthouden: 'Wat kun je doen? Ze werken net zo hard als wij. Ze werden gewoon naar het front gestuurd om te vechten.""
De achterliggende gedachte van de op stapel staande gebeurtenissen weerspreekt al diegenen die, door een gebrek aan kennis van de geschiedenis, proberen de zaken te verdraaien.
Ik ben ervan overtuigd dat de komende plechtigheden in Moskou dit zullen rechttrekken en de juiste accenten zullen leggen op de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog .
Commentaar: Helaas gaat de geschiedvervalsing onverminderd door. Rusland moet koste wat het kost ondermijnd worden.
Lees en kijk ook: