De Agenda van de Milesische school
In 1997 gaf professor William Mullen, hoogleraar klassieke studies aan het Bard College, op een conferentie een lezing met de titel: Natural Catastrophes during Bronze Age Civilisation, waarin hij een uiteenzetting gaf van wat hij zag als de Agenda van de Milesische school.
Onderwerpen die de eerste drie presocratische filosofen uit Milete in de zesde eeuw v.Chr., Thales, Anaximander en Anaximenes, en Xenophanes[1] uit het naburige Colophon, gemeenschappelijk bezighielden, kunnen tezamen als de agenda van een "Milesische School" worden beschouwd.
De agenda omvatte een overzicht van de bekende kosmos (de ordelijke rangschikking van de bewoonde wereld omringd door regelmatig bewegende hemellichamen); herdefinities van goddelijkheid; en theorieën over de natuurlijke processen die voortdurend plaatsvinden op basis waarvan zowel de kosmos als goddelijkheid begrepen moeten worden. Het bevatte ook verklaringen voor verschijnselen die de meeste mensen angstaanjagend vonden: donder, bliksem, aardbevingen, eclipsen en periodieke vernietiging van de kosmos zelf. Deze fenomenen werden verklaard in termen van dezelfde elementaire processen (transformaties van water, verdamping en condensatie van lucht, het afscheiden van vuur, lucht, water en aarde, periodieke heropname van deze elementen in een toestand van dynamisch evenwicht) als die welke werden aangehaald om de ordelijke rangschikking van de aarde en de hemellichamen te verklaren. Hiermee impliceerde het de ongegrondheid van de traditionele Olympische religie, die bliksem en aardbevingen toeschreef aan de grillen van Zeus en Poseidon en wereldvernietigingen aan gevechten van de hemelgoden.
De uiteindelijke Milesische agenda kan daarom de bevrijding van mensen van hun verlammende angst voor de onmiddellijke terugkeer van hemelse verstoringen in het recente verleden hebben beoogd. Door vol te houden dat wereldvernietigingen alleen plaatsvonden in grote tijdscycli (zoals een "groot jaar," waarin de winterzonnewende de Zondvloed was en de zomerzonnewende de Vuurzee) vervormde de Milesische school op systematische wijze herinneringen aan recente verstoringen en haar activiteiten kunnen worden gezien als onderdeel van een algemeen patroon van vergetelheid en psychologische distantiëring dat alle culturen na het einde van de rampen uit de Bronstijd gemeen hadden. Maar door vol te houden dat deze wereldvernietigingen alleen plaatsvonden als het resultaat van onveranderlijke elementaire processen, richtte het ook een protowetenschappelijk bolwerk op tegen apocalyptisch denken en gedrag.[2]
Commentaar: Lees ook: